Bedrijvenpark Medel bij Tiel krijgt de eerste geheel zelfvoorzienende energiehub van Nederland. Hierdoor kan de bedrijfslocatie na veel obstakels – eerst in de vorm van het stikstofprobleem, daarna door de netcongestie – alsnog uitbreiden. Hoewel de uitbreiding van het bedrijvenpark een netaansluiting krijgt, mag er geen vermogen worden geleverd of worden teruggeleverd. Daarom blijft er 0 op de elektriciteitsmeter staan, een unicum voor bedrijfslocaties in Nederland.

Alle stroom op de uitbreiding van Medel wordt lokaal opgewekt, verbruikt, opgeslagen en uitgewisseld, waardoor het overbelaste elektriciteitsnet er niet onder lijdt. Dit is mogelijk dankzij een samenwerking tussen het Industrieschap Medel, de aanstaande gebruikers van de uitbreiding van het bedrijvenpark, energie-infrastructuurspecialist Joulz en netbeheerder Liander.

Bedrijvenpark Medel krijgt de eerste geheel zelfvoorzienende energiehub van Nederland. Hierdoor kan de bedrijfslocatie na veel obstakels alsnog uitbreiden. Hoewel de uitbreiding van het bedrijvenpark een netaansluiting krijgt, mag er geen vermogen worden geleverd of worden teruggeleverd. Daarom blijft er 0 op de elektriciteitsmeter staan, een unicum voor bedrijfslocaties in Nederland.

Collectieve netcongestie-oplossing

De keuze voor een collectieve netcongestie-oplossing vereist van alle betrokkenen een innovatieve instelling. Voor het Industrieschap, dat onder meer het bedrijvenpark exploiteert, was duidelijk dat de zelfvoorzienende energiehub de enige manier was om leveringszekerheid te bieden aan gebruikers. Wel moest blijken of de gebruikers meewilden in een niet eerder vertoonde oplossing. De gebruikers, die vanuit het verleden nog gewend zijn om qua vermogen een flinke capaciteitsbuffer te hebben, hebben nog geen ervaring met het onderling delen van beschikbaar vermogen. Voor Joulz was de uitdaging om de businesscase voor alle betrokkenen interessant te maken. Ook moest Joulz voor netbeheerder Liander inzichtelijk maken hoe de oplossing ook daadwerkelijk netneutraal blijft. Intussen zijn de eerste gebruikers akkoord gegaan met de collectieve energievoorziening en is de investeringsbeslissing genomen door Joulz, dat de hub ontwikkelt en exploiteert.

Energiebehoefte in kaart

Voor de collectieve oplossing is vooraf de energiebehoefte van de deelnemende bedrijven in kaart gebracht. Aan de hand van energieprofielen maakte Joulz inzichtelijk wat de gezamenlijke energiebehoefte was en wanneer de bedrijven op hun piekverbruik zaten. In het begin was dat passen en meten, volgens Sytse Zuidema, CEO van Joulz. “De deelnemende bedrijven moesten een inschatting maken van de energie die ze nodig dachten te hebben en hanteerden daarbij extra capaciteit als buffer, zoals ze gewend waren te doen voordat er netcongestie was”, aldus Zuidema. “Toen ze het kostenplaatje daarvan zagen, gingen ze kritischer kijken naar hun inschattingen en bleek al snel dat de benodigde stroomvraag lager lag dan de bedrijven aanvankelijk aangaven. Dat is een ervaring die niet alleen deze ondernemingen moeten doormaken, want dit geldt natuurlijk ook voor de gehele maatschappij. Piekmomenten liggen voor elke onderneming anders. Dat kan je goed op elkaar afstemmen. Zo kunnen we de beschikbare netcapaciteit beter benutten.”

Met het oplossen van het energievraagstuk kan na zes jaar de gewenste uitbreiding van het bedrijventerrein van start gaan. Wethouder economische zaken van de gemeente Tiel Dave Verbeek is bestuursvoorzitter van het Industrieschap Medel. Dit is een samenwerking van de gemeenten Tiel en Neder-Betuwe. Verbeek benadrukt dat een goede elektriciteitsvoorziening onmisbaar is om van Medel een aantrekkelijke vestigingslocatie voor bedrijven te maken. “Het mooie is bovendien dat, waar de netcongestie eerst een knelpunt was, de oplossing ervan nu ook dient als katalysator voor energiebewuster en duurzamer ondernemen.”

Kennis

De energiehub op bedrijvenpark Medel is mede tot stand gekomen door de kennis die de Delftse energie-infrastructuurspecialist Joulz twee jaar geleden opdeed met een soortgelijke oplossing voor Schiphol Trade Park. Het grote verschil is dat die locatie wel een deel van de benodigde stroom van het elektriciteitsnet mocht en mag afnemen. Die mogelijkheid ontbrak op Medel II, legt energie-infrastructuurdeskundige Sanne Castro van Joulz uit. “We mogen simpelweg geen vermogen afnemen of terugleveren op de uitbreiding. Dankzij de samenwerking tussen de verschillende partijen en ondernemers op de uitbreiding kunnen we nu alsnog lokaal energie opwekken, opslaan en uitwisselen. Overschotten kunnen later eventueel ook worden aangewend voor de productie van groene waterstof voor lokaal gebruik of voor het laden van elektrische bedrijfsvoertuigen. Wij beheren alle stroomopwekking en het verbruik op de ring van Liander. Daarmee zorgen wij dat deze altijd met elkaar in balans zijn. Het elektriciteitsnet wordt zodoende niet belast. Met deze oplossing kunnen we zelfs op afroep van de netbeheerder het net ontlasten.”

Liander, de netbeheerder in de regio, biedt Joulz daartoe de mogelijkheid. Castro: “Er is wet- en regelgeving in de maak om een dergelijke collectieve oplossing mogelijk te maken. Samen met Liander lopen we daarop vooruit. We kunnen de bedrijven op de locatie alsnog van energie voorzien. Nu nog een unicum, maar wat ons betreft breed toepasbaar voor vele Nederlandse bedrijventerreinen.”