Vandaag heeft Stientje van Veldhoven, staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) een ontwerpbesluit afgegeven voor een Algemeen Verbindend Verklaring (AVV) aan Stichting OPEN. De in Stichting OPEN verenigde producenten kunnen met een AVV langjarig invulling geven aan de wettelijke producentenverantwoordelijkheid voor Afgedankte Elektrische en Elektronische Apparatuur (AEEA of e-waste). Met deze samenwerking willen de producenten binnen twee jaar de inzameldoelstellingen behalen en e-waste circulair maken. Een AVV laat ruimte voor marktinitiatieven in de uitvoering, maar zorgt dankzij krachtenbundeling voor coördinatie en onderlinge versterking.

Jan Kamminga, voorzitter Stichting OPEN, is verheugd met het ontwerpbesluit: “Met de AVV kunnen producenten van elektrische apparaten gezamenlijk de enorme uitdaging op het gebied van e-waste aan gaan. Op weg naar een volledig circulaire economie willen we zoveel mogelijk materialen inzamelen  en CO2-uitstoot reduceren.” Het ontwerpbesluit wordt zes weken ter inzage gelegd en daarna volgt een definitief besluit.

AVV ondersteunt realisatie doelstellingen

Voor de ruim 2.000 producenten achter Stichting OPEN staat het milieurendement centraal. Zij hebben de AVV aangevraagd om gezamenlijk invulling te geven aan de Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor de sector. In 2019 stond het inzamelpercentage op 48%, wat gelijk staat aan zo’n 199.000 ton elektrisch en elektronisch afval. Daarmee is de inzameldoelstelling uit de Europese Richtlijn van  65% niet gehaald en hebben de producenten besloten tot een nieuwe aanpak. Om e-waste daadwerkelijk circulair te maken is massa en centrale regie nodig; zowel qua inzet als qua financiering. De AVV maakt het mogelijk om krachten te bundelen, de bestaande inzamelstructuur in stand te houden, met producenten en ketenpartners afspraken te maken en op transparante wijze de inzet langjarig te financieren.

Stichting OPEN heeft emeritus hoogleraar Duurzaam Ondernemen prof. dr. Jan Jonker gevraagd een plan te schrijven voor een breed opgezet onderzoek naar uitvoeringsinstrumenten. Er wordt onder andere gekeken naar een retourpremiesysteem en hoe dat kan bijdragen aan het op efficiënte en effectieve wijze behalen van de inzameldoelstelling. Aansluitend op het positieve ontwerpbesluit van de staatssecretaris start dit onderzoek, in co-creatie met ketenpartijen en begeleid door een commissie onder leiding van Jan Jonker. Eveneens aansluitend op het ontwerpbesluit start onderzoeksbureau Rebel met het opstellen van een Actieplan 65% om de extra activiteiten uit de AVV-aanvraag gericht op het inzamelen van additioneel volume te programmeren. Het vormgeven van de ketensamenwerking en de aanbevelingen uit de evaluatie van het recent afgeronde Plan van Aanpak 65% worden hierin betrokken.

Sector blij met mogelijkheden AVV

Niet alleen het realiseren van de doelstellingen komt dankzij de AVV binnen handbereik. Een stevige organisatie van producenten maakt het ook mogelijk om slagvaardig te reageren op nieuwe ontwikkelingen. Denk aan de toenemende internetverkopen, strengere normen voor CO2-reductie en oplopende doelstellingen voor producthergebruik en herinzet van gebruikte materialen. Producenten en ketenpartners die zich inzetten voor het meer circulair maken van de e-wastesector, beschouwen het ontwerpbesluit AVV dan ook als een belangrijke mijlpaal.

Rob Idink, managing director van HP en voorzitter van Stichting ICT Milieu: “Producenten hebben het voor het zeggen bij Stichting OPEN. Bovendien is het circulair maken van de e-wastesector van groot belang, daarom staan wij achter de missie van Stichting OPEN.”

Robert Kapteijn, Chief Sales Officer ATAG: “Hiermee wordt een belangrijke stap gezet naar een level playing field waarbij alle producenten een eerlijke bijdrage betalen aan de invulling van de producentenverantwoordelijkheid, die de komende jaren steeds verder zal worden uitgebreid.”

Rob de Koning, algemeen directeur Benelux van Flex Power Tools en voorzitter van Stichting Verwijdering Elektrisch Gereedschap (SVEG) ziet voordelen in gezamenlijke regie op de afwikkeling van e-waste: “Als individuele producent is het een hele verantwoordelijkheid om de afwikkeling van e-waste te regelen. Dat Stichting OPEN deze verantwoordelijkheid namens de producenten nu neemt, is een hele goede stap.”

Michiel van Schalkwijk, managing director van SOLARWATT Benelux en voorzitter van Stichting Zonne-energie Recycling Nederland (ZRN): “Stichting ZRN streeft naar een gelijk speelveld voor alle producenten van zonnepanelen, waarbij tegelijkertijd aan alle wettelijke verplichtingen voor recycling wordt voldaan en de kosten voor recycling eerlijk worden verdeeld over alle producenten, rekening houdend met de lange levensduur van zonnepanelen. Dat kan alleen vanuit een centrale coördinatie. Daarom heeft ZRN zich aangesloten bij Stichting OPEN.”

Directeur Jan van de Wouw van United Retail hoopt dat de AVV een nieuwe impuls geeft aan de samenwerking met ketenpartners: “Het is van cruciaal belang dat de hele retail, samen met de producenten, gestructureerd en als gelijkwaardige partners de handen ineenslaan voor een circulaire economie.”

Samenwerking ketenpartners essentieel

Stichting OPEN zal in de uitvoering nauw samenwerken met ketenpartners, vanuit erkenning en respect voor ieders positie en verantwoordelijkheid. Partijen als retailers, gemeenten, inzamelaars en verwerkers vormen de voorhoede van de circulaire economie. Dankzij inzameling en verwerking van onder andere afgedankte wasmachines, televisies en mobiele telefoons, dragen zij dagelijks bij aan het herwinnen van materialen en het voorkomen van CO2-uitstoot. Hun kennis en ervaring is essentieel voor het halen van de inzameldoelstelling en het circulair maken van e-waste. Het is dan ook logisch dat zij hun rol houden in de uitvoering en dat concurrentie in de markt bijdraagt aan een breed en innovatief aanbod.