‘De klimaatplannen van het kabinet lijken gebalanceerd; enerzijds extra verplichtingen, anderzijds extra ondersteuning. Om de klimaatdoelen voor 2030 te halen is het tegelijkertijd het allerbelangrijkste om volledig de focus te leggen op de uitvoering van alle randvoorwaarden die nodig zijn: vergunningen en energie-infrastructuur. Wel hangt veel ondernemers een grote verhoging van de energiebelasting op gas boven het hoofd, terwijl zij veelal buiten hun schuld nog niet van het gas af kunnen.’ Dat zeggen VNO-NCW en MKB-Nederland in een eerste reactie op de klimaatplannen van minister Jetten.
De ondernemersorganisaties gaan de plannen nu eerst nader bestuderen en in detail bespreken met hun leden. Dan maken ze de balans op. Op onderdelen lijkt het Klimaatpakket gebalanceerd. Zo komen er bijvoorbeeld extra middelen voor de SDE++, waterstof, verduurzaming van het mkb, het zogeheten 6e cluster en de glastuinbouw en voor het aanjagen van de markt van tweedehands elektrische auto’s. Ook het extra bijmengen van biobrandstoffen is een effectieve maatregel, evenals de uitbouw van de maatwerkafspraken met de grote basisindustrie. Zorgen zijn er over o.a. een nieuwe CO2-norm voor woon-werkverkeer en de voorgenomen verhoging van de energiebelasting op gas, die in potentie veel (maak)bedrijven verspreid over het land, stevig raakt.
Draagvlak
Ingrid Thijssen, voorzitter VNO-NCW: ‘Vrijwel alle bedrijven hebben verduurzamingsplannen en velen staan op het punt om de investeringsbeslissingen daarvoor te nemen. Zij willen dan overstappen op waterstof of elektriciteit of hun CO2-uitstoot gaan afvangen. Maar het kost vele jaren om een vergunning te krijgen of op het elektriciteitsnet terecht te kunnen. Infrastructuur voor waterstof of de opslag van CO2 duurt ook nog vele jaren. Het voor elkaar krijgen daarvan is in praktijk een gigantische en zwaar onderschatte uitvoeringsoperatie, die ook nog eens versneld moet worden. De volle aandacht van de overheid moet daar dan ook naar toe. Hogere lasten via de energiebelasting op gas terwijl ondernemers nog niet van het gas af kunnen, hebben slechts tot gevolg dat zij die kosten door moeten zetten in de prijzen voor consumenten of hun productie en daarmee de CO2-uitstoot verplaatsen naar het buitenland. Het ondermijnt ook het draagvlak onder ondernemers die graag willen vergroenen, maar dat in praktijk helemaal niet kunnen.’
Lastenverzwaring
Jacco Vonhof, voorzitter MKB-Nederland: ‘Het kabinet denkt met de voorgenomen belastingverhoging op gas extra klimaatwinst te behalen. Een prijsprikkel als deze werkt echter uitsluitend als ondernemers een alternatief hebben en dat hebben velen niet. Dan is dit dus niets meer dan een gewone lastenverzwaring, die het kabinet ook al als structurele opbrengst inboekt. Het jaagt onze ondernemers zonder enige rechtvaardigheid verder op kosten, terwijl het de klimaatdoelen geen stap dichterbij brengt. We gaan het kabinet goed duidelijk maken dat we het beoogde effect van deze maatregel echt niet gaan halen. Je kunt wel beleid op beleid blijven stapelen, maar als dat in de uitvoering vastloopt, schieten we er niks mee op.’
Bespreken met leden
Komende tijd bespreken de ondernemersorganisaties de vele klimaatplannen van minister Jetten in detail met hun leden en daarna met het kabinet. Ook halen ze voorbeelden van problemen uit de uitvoeringspraktijk op die te ondervangen zijn met creatief beleid en door publiek-private samenwerking.