Waterstof gaat ons helpen om in 2050 een CO2-neutraal energie- en grondstoffensysteem te hebben. En daar wordt in Nederland hard aan gewerkt. Het Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI) Nieuw Gas van de Topsector Energie bundelde de actuele Nederlandse waterstofprojecten in een overzicht.

TKI Nieuw Gas directeur Jörg Gigler: “Waterstof is niet een wetenschappelijke droom voor de toekomst, het gebeurt nu. Deze projecten geven invulling aan een gedegen plan voor waterstof in Nederland, met samenwerking over de grenzen heen en een positie in de internationale koplopersgroep. We bouwen de grootste waterstoffabriek van Europa, werken aan de eerste waterstofvrachtwagens en onderzoeken een windmolen die direct waterstof maakt. Nederland mag zich hier internationaal gezien echt heel trots op voelen.”

Een aantal projecten, zoals Hystock (opslag van waterstof in een gasberging) en Fuel Cell Electric Buses (bussen op waterstof), levert nu al concrete resultaten op. Jörg Gigler wordt enthousiast van projecten die op korte termijn resultaten opleveren: “Over 2040 durf ik ook van alles te roepen. Wat moeilijker is, is om lef te tonen en over een jaar een faciliteit van 20 MegaWatt bouwen. Dan hebben we daadwerkelijk wat in handen. Ik vergelijk het met de eerste stapjes van een hinkstapsprong. De ‘hink’ zijn de projecten die op korte termijn concrete resultaten opleveren. Daarna volgt de ‘stap’ naar 10 tot 20 MegaWatt en vervolgens de sprong naar 100-200 MegaWatt. Hieraan wordt ook hard gewerkt in Nederland, maar dat duurt nog iets langer. Het hele grote vergezicht is het GigaWatt-verhaal waarbij grootschalige opwekking van duurzame elektriciteit en de koppeling met waterstofproductie wordt gerealiseerd.”

Integrale gedachte

De waterstofprojecten in het overzicht beslaan de hele waterstofketen. Ze kijken naar productie op verschillende manieren en naar transport en opslag. En de projecten verdiepen zich in toepassing op verschillende terreinen: in de industrie, mobiliteit en gebouwde omgeving. Het overzicht van TKI Nieuw Gas laat duidelijk zien dat er in Nederland wordt gewerkt aan de hele integrale gedachte achter waterstof. Mooi is dat er heel veel bedrijven en kennisinstellingen bij betrokken zijn. “Maar”, zegt Gigler, ”Zij kunnen dat niet alleen. Er is ook veel support van de overheid voor nodig en gelukkig is die er ook.” Dat is een belangrijke conclusie in het rapport “Waterstof voor de energietransitie” dat het TKI eerder dit jaar publiceerde: het hele innovatie-ecosysteem rond waterstof is in korte tijd ontstaan en dekt hele ketens af.

Projecten van wereldformaat

Gigler is trots op de lijst van projecten. “We doen in Nederland waterstofprojecten van wereldformaat. Dat kunnen we, omdat Nederland een unieke positie heeft. We hebben een perfecte infrastructuur met havens, kennis, logistiek, aardgas- en waterstofnetten. We hebben havens in Amsterdam en Rotterdam die eventuele importkanalen kunnen ontsluiten. We hebben een enorm offshore-potentieel voor windenergie. Nederland is van oudsher een handelsnatie en kan dat toepassen op waterstof. Tel al die eigenschappen bij elkaar op en de conclusie is dat Nederland een logisch scharnierpunt is voor waterstof, zeker in Noordwest-Europa. En misschien nog wel belangrijker: we praten niet alleen over de potentie van waterstof, we werken er ook concreet aan.”

Bekijk hier het totale overzicht van lopende projecten en bekijk hier de persoonlijke top tien van Jörg.