De claims die Colgate-Palmolive maakt over de recyclebaarheid van de plastic verpakking van allesreiniger Ajax Limoen zijn misleidend. Dat bepaalt de Reclame Code Commissie, nadat rechtenstudenten van de Vrije Universiteit Amsterdam een klacht indienden tegen de misleidende reclame. Zij toonden aan dat de claims ‘’100% recyclebaar’’ en ‘’fles en dop recyclebaar’’ misleidend zijn. Het is de eerste zaak in Nederland die met succes stelt dat claims over de recyclebaarheid van plastic misleidend zijn. De uitspraak kan verstrekkende juridische gevolgen hebben omdat talloze andere bedrijven gebruikmaken van soortgelijke marketingclaims.
Recyclebaarheid van plastic is mythe
Rechtenstudenten van de VU Climate Change and Sustainability Law Clinic stellen vast dat de claims feitelijk onjuist zijn. ‘’Plastic afval wordt niet echt gerecycled, maar gedowncycled tot materialen van lage kwaliteit die zeer beperkt bruikbaar zijn en al snel in de afvalverbrandingsoven of op de stortplaats belanden. Bovendien wordt het meeste plastic afval helemaal niet gerecycled.’’
De Reclame Code Commissie bevestigde de misleidende reclame nadat Colgate-Palmolive niet in staat was het benodigde bewijs te leveren. Student Maria Tsiakka: “Onze klacht ontkracht de mythe over de recyclebaarheid van plastic. De uitspraak van de Reclame Code Commissie laat zien dat plasticvervuilers zoals Colgate-Palmolive verantwoordelijk kunnen en zullen worden gehouden.”
Marketingsclaims moeten aangepast worden
De studenten voorspellen dat de uitspraak een grote impact zal hebben. De Reclame Code Commissie riep Colgate-Palmolive op te stoppen met de misleidende marketingclaims. Het bedrijf kan nog in beroep gaan tegen de uitspraak. Als ze dit niet doen, zijn ze genoodzaakt te stoppen. En met hun talloze andere merken die gebruikmaken van soortgelijke claims. “Marketingclaims die consumenten ervan proberen te overtuigen dat plastic duurzaam is, zijn simpelweg onverantwoord. Na de uitspraak van de Reclame Code Commissie zullen veel bedrijven duidelijk moeten maken dat plastic enorm schadelijk is.”
Op Europees niveau neemt de juridische druk op plasticvervuilers ook toe. Vorige maand waarschuwden diverse Europese consumentenorganisaties voor misleidende marketingclaims over recyclebaarheid van plastic waterflessen.
Greenwashing tegengaan
Met misleidende marketingclaims als deze doen bedrijven zich groener voor dan ze daadwerkelijk zijn. “Plastic is niet duurzaam. Het is zelfs verantwoordelijk voor 4,5% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Bedrijven die iets anders beweren, doen aan greenwashing, zoals onze studenten met succes hebben aangetoond”, zegt docent master International Business Law en coördinator van de clinic, Clemens Kaupa.
De zaak tegen Colgate-Palmolive is niet de eerste succesvolle greenwashing zaak die de rechtenstudenten van de master International Business Law: Climate Change and Corporations aan het licht brengen. In 2021 wonnen de rechtenstudenten de zaak tegen Shell’s misleidende reclame over CO2-neutraal rijden. Het was de eerste succesvolle klacht tegen “CO2-neutraliteit” en soortgelijke marketingclaims op basis van CO2-compensaties, en maakte de weg vrij voor succesvolle soortgelijke klachten en rechtszaken in Nederland, Duitsland, Oostenrijk, Zweden, Canada en Zuid-Korea tegen bedrijven als Total, Arla en KLM. Als gevolg van de klacht hebben EU-wetgevers onlangs de richtlijn betreffende oneerlijke handelspraktijken gewijzigd, waardoor “CO2-neutraliteit”-claims op basis van compensaties worden verboden.