Handvatten
SER-voorzitter Alexander Rinnooy opende de bijeenkomst en gaf aan dat voor veel bedrijven MVO al vanzelfsprekend is geworden. “Ze doen het omdat ze vinden dat het bij fatsoenlijk ondernemen hoort en ze daarmee een bijdrage willen leveren aan een betere wereld. Uit onderzoek blijkt dat de koplopers vooral intrinsiek gemotiveerd zijn: ze doen het omdat het hoort en omdat het loont en minder omdat het moet”, zei Rinnooy Kan.
Toch is er ruimte voor verbetering, zo blijkt uit de tweede voortgangsrapportage IMVO van de SER. Ondernemers hebben praktische handvatten nodig om met IMVO aan de slag te gaan. Juist brancheorganisaties kunnen hen daarbij van dienst zijn.

Motivatie
“Maatschappelijk verantwoord ondernemen en transparantie worden vaak nog geïnterpreteerd als een morele verplichting, maar het is juist een bron van innovatie” , benadrukte Willem Lageweg, voorzitter van MVO Nederland. Ondernemers die zich verdiepen in de keten en productieprocessen komen vaak tot waardevolle inzichten.
Irene Kamp (MVO Nederland) doet momenteel onderzoek naar de motivatie van ondernemingen uit diverse branches om aan de slag te gaan met verantwoord ketenbeheer. Inzicht in die factoren en eventuele belemmeringen helpt brancheverenigingen om transparantie in de branche te stimuleren. Brancheorganisaties doen er volgens Kamp goed aan deze motivatiefactoren expliciet te maken.

Gereedschap
Na de plenaire sessie was het voor de deelnemers tijd om de handen uit de mouwen te steken in diverse workshops. Voor ondernemers die wat betreft IMVO nog in de startblokken staan, is de Ketensimulator van MVO Nederland interessant. Dit is een interactief spel waarbij deelnemers zich verplaatsen in een fictief internationaal bedrijf. Tegen welke dilemma’s loopt een bedrijf op? Hoe voorkom je misstanden in de keten? En hoe benut je commerciële kansen?
Ook in andere workshops kwamen praktische tools aan bod. Zo kunnen de sustainability reporting guidelines van GRI structuur geven aan verslaglegging binnen de branche en helpen de fundamentele arbeidsnormen van de ILO de schending van mensenrechten voorkomen. Voor branches en ondernemers die meer zicht willen krijgen op de keten is er het Stappenplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen. Onderdeel daarvan is de MVO-navigator. Deze geeft duidelijkheid over welke keurmerken en richtlijnen relevant zijn voor welke branche.

Dilemma’s
De workshops brachten een aantal dilemma’s boven water waarover plenair verder werd gediscussieerd met Jan-Willem van den Braak (VNO-NCW) en Peter Gortzak (FNV). Hoe ver moeten branches en ondernemingen bijvoorbeeld gaan met transparantie? Hoe ga je om met toeleveranciers die niet deugen? En hoe leg je verantwoording af?

Stimulans
Staatssecretaris Henk Bleker sloot de bijeenkomst af en gaf aan dat het aan de ondernemingen is om werk te maken van IMVO. De overheid zal de initiatieven van het bedrijfsleven ondersteunen en stimuleren. Er is daarbij bijzondere aandacht voor ketenverantwoordelijkheid. De tweede voortgangsrapportage van de SER laat zien dat het onderwerp leeft, maar dat er nog stappen kunnen worden gemaakt. De staatssecretaris riep achterblijvers op zich meer in te zetten voor goed ketenbeheer. “Immers, als geen ander land profiteert Nederland van een open wereldeconomie. Dat brengt ook verantwoordelijkheid met zich mee op het moment dat je onderneemt in landen waar de normen lager zijn dan in Nederland,” aldus staatssecretaris Bleker.