Het Drentse Tynaarlo is de duurzaamste gemeente van Nederland. Op veel daken in de gemeente liggen zonnepanelen, veel inwoners hebben een duurzaamheidssubsidie (ISDE) aangevraagd en de tuinen zijn er vaak groen in plaats van betegeld. Ook het Zeeuwse Borsele en het Limburgse Mook en Middelaar scoren goed. Dit en meer blijkt uit de Duurzaamheidsindex van energieleverancier Vattenfall, die alle Nederlandse gemeenten onder de loep nam. Hiervoor werd data gebruikt van het CBS, de RVO en Cobra Groeninzicht.
Bij het bepalen van de scores in de Duurzaamheidsindex is gekeken naar de hoeveelheid versteende tuinen, het aantal zonnepanelen en ISDE-aanvragen in de gemeente. Iedere gemeente en provincie is gescoord ten opzichte van het landelijk gemiddelde: een negatief percentage betekent een ondergemiddelde prestatie, terwijl een positief percentage een bovengemiddelde duurzaamheidsscore inhoudt.
De top 5 duurzaamste Nederlandse gemeenten is als volgt:
1. Tynaarlo (Drenthe) – duurzaamheidsscore: 71,2%
2. Borsele (Zeeland) – duurzaamheidsscore: 60,2%
3. Mook en Middelaar (Limburg) – duurzaamheidsscore: 58,9%
4. Aa en Hunze (Drenthe) – duurzaamheidsscore: 50%
5. Weststellingwerf (Friesland) – duurzaamheidsscore: 49,9%
De vijf minst duurzame gemeenten van ons land bevinden zich allemaal in Zuid-Holland: Leiden (-44,5%), Capelle aan den IJssel (-44,7%), Maassluis (-46%), Den Haag (-46,7%) en Schiedam (-55,1%). Verrassend is dan ook niet dat Zuid-Holland de minst duurzame provincie is van Nederland. Drenthe is juist de duurzaamste provincie.
Onderhoudsarme tuin of groene vingers?
Maar liefst 40% van de tuinen in ons land is betegeld en heeft dus geen gras, struiken of bomen. Zuid-Holland is koploper, want hier ligt ruim de helft van het tuinoppervlak vol met stenen. Gelderland heeft juist de meeste groene tuinen: 36,4% is hier versteend. Op gemeenteniveau zijn de verschillen veel groter. Zo is in het Zuid-Hollandse Maassluis maar liefst 78,1% van het totale oppervlak aan tuinen versteend. Het Noord-Hollandse Bloemendaal is juist de groenste gemeente van Nederland: slechts 17,3% van de tuinen in de provincie is hier bestraat.
Ook op het gebied van zonnepanelen scoort Tynaarlo goed: ze liggen op bijna de helft van alle daken (49,8%). De gemeente Amsterdam heeft het minste aantal zonnepanelen (6,3%). Ook in andere grote steden zoals Rotterdam (6,8%) en Den Haag (8,2%) ligt dit percentage relatief laag. Dit komt mede door de vele hoogbouw in de grote steden.
De Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) kan worden gebruikt voor de aanschaf van een warmtepomp, zonneboiler, pelletkachel en biomassaketel. Sinds de introductie van de duurzame subsidie in 2016 zijn er in Nederland tot juni 2023 gemiddeld 300 aanvragen per 10.000 inwoners ingediend. De gemeente Staphorst staat bovenaan met maar liefst 1692,2 aanvragen per 10.000 inwoners. In het Noord-Hollandse Diemen werd in verhouding weinig subsidie aangevraagd (48,5 aanvragen per 10.000 inwoners). Ook Rotterdam (54,6), Amsterdam (72,8) en Den Haag (79,7) eindigen in verhouding laag.
Benieuwd naar de scores van alle gemeenten? Ga dan naar de onderzoekspagina: Vattenfall Duurzaamheidsindex Nederlandse Gemeenten | Vattenfall Nederland
Methodologie
Om de duurzaamheid per gemeente te bepalen, zijn de volgende 3 onderdelen meegenomen:
- De verstening van de tuinen gebaseerd op de nieuwste data (2023) van Cobra Groeninzicht.
- Het aandeel woningen met zonnepanelen en het opgesteld vermogen bij woningen (CBS 2022).
- Het aantal particuliere ISDE-subsidieaanvragen voor de verschillende mogelijke middelen per gemeente (data tot en met 1 juli 2023).
Door deze data af te zetten tegen het landelijk gemiddelde, is de duurzaamheidsindex per gemeente ontstaan. Hierbij werken de subsidieaanvragen en zonnepanelen positief. De verstening werkt daarentegen negatief.