Om onze landbouw en de beschikbaarheid van ingrediënten toekomstbestendig te maken, is een transitie naar duurzamere en regeneratieve landbouwpraktijken nodig. Vandaag de dag staat het kostbaarste bezit van de boeren, de bodem, onder druk. Wereldwijd gaat het equivalent van één voetbalveld aan grond elke vijf seconden verloren. En met steeds meer wisselende weersomstandigheden moeten boeren kijken hoe ze hun opbrengsten toekomstbestendig kunnen maken, door onder andere te investeren in de gezondheid van de bodem. Samenwerking met boeren, leveranciers en partners is noodzakelijk om onze landbouwgrond te herstellen en beschermen. Daarom slaan Unilever, Jumbo, Agrifirm en Ardo de handen ineen met het starten van een project gericht op het implementeren van regeneratieve landbouwpraktijken in Nederland.

‘Het Wortel Collectief’: regeneratief verbouwde wortelen

De vier partijen werken samen in ‘Het Wortel Collectief’, genoemd naar het eerste gewas waar ze zich gezamenlijk op richten. De eerste projecten zijn van start gegaan, op circa 30 hectare landbouwgrond worden regeneratieve praktijken geïmplementeerd in de wortelteelt. In april 2024 zijn de eerste wortelen gezaaid, die vanaf september verwerkt worden in verschillende soepen van Unox en een deel van de maaltijdpakketten van Knorr. De eerder gezaaide waspeen voor Jumbo wordt inmiddels volop geoogst en ligt sinds half juni in de Jumbo winkels.

 Omdat elk stuk land en iedere boerderij verschillende eigenschappen hebben, is een unieke aanpak per boerderij nodig en worden op de verschillende akkers diverse regeneratieve praktijken geïmplementeerd. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Niet-kerende bodembewerking, waarbij niet diep geploegd wordt en de bodem zo min mogelijk verstoord wordt.
  • Het planten van bodembedekkers om erosie en uitdroging tegen te gaan en zoveel mogelijk nutriënten in de bodem te houden.
  • Het gebruik van organische meststoffen en biologische gewasbeschermingsmiddelen, om de gewassen te voeden en beschermen.

Deze activiteiten hebben als uiteindelijke doel om CO2-uitstoot te verminderen ten opzichte van traditionele landbouwmethodes, watergebruik te optimaliseren en biodiversiteit te bevorderen.

Fanny Weinbreck, Global R&D Director bij Agrifirm, licht toe: “Als Nederlandse coöperatie van boeren, zetten we onze unieke kennis en ervaring in om vandaag al oplossingen te ontwikkelen die morgen nodig zijn voor een gezonde bodem, gezonde gewassen, een gezonde natuur en een eerlijk inkomen voor boer en teler. We zien regeneratieve landbouw als een veelbelovende aanpak en delen onze oplossingen en ervaring op en rond het erf graag binnen het Wortel Collectief. Zo helpen we om het project vorm te geven en denken we met de partners mee over de implementatie van de regeneratieve praktijken. Op die manier bouwen we samen proactief aan de voedselketens voor de toekomstige generaties.”

Emilie Haspeslagh, Duurzaamheidsdirecteur van Ardo voegt toe: “Bij Ardo zijn we er sterk van overtuigd dat regeneratieve landbouwpraktijken met een focus op de verbetering van de bodemgezondheid de sleutel zijn tot duurzamere voedingsproductie. Door samen te werken binnen het Wortel Collectief kunnen we innovatieve landbouwpraktijken op grotere schaal implementeren en waardevolle kennis delen. Wij zien dit project als een belangrijke stap in onze missie om gezonde, duurzame voeding voor iedereen beschikbaar te maken. Samen met VP Landbouw zijn we verheugd om diepgevroren wortelen te leveren die later dit jaar in Unilever-producten zullen worden gebruikt.”

Een framework voor regeneratieve landbouw

Regeneratieve landbouw is een manier van landbouw bedrijven, waarbij natuurlijke hulpbronnen worden versterkt in plaats van uitgeput. Zo beoogt het bij te dragen aan een gezondere planeet en een veerkrachtiger voedselsysteem, waardoor gewassen nu én in de toekomst beschikbaar blijven. Er is echter geen eenduidige, vastomlijnde definitie van deze vorm van landbouw. Daarom gebruikt het Wortel Collectief als basis een framework dat afgestemd is op het Sustainable Agriculture Initative (SAI). Ook de impact van het project wordt gemeten aan de hand van de indicatoren die zijn opgesteld door het SAI-platform. Deze indicatoren meten de impact op biodiversiteit, gezondheid van de bodem, watergebruik en klimaat.

Samenwerking binnen de keten is noodzakelijk

Het Wortel Collectief bestaat uit verschillende ketenpartners. Via leveranciers Agrifirm en Ardo, komen wortelen uiteindelijk terecht in verschillende producten van Unilever, zoals een aantal soepen van Unox en maaltijdpakketten van Knorr, en ligt de verse waspeen in de winkels van Jumbo. De vier partijen werken intensief samen en zullen de komende jaren aan de hand van de samenwerking bijdragen aan de bredere kennisontwikkeling over regeneratieve landbouw in Nederland.

De samenwerking van deze partijen komt voort uit het Net Positive Network en wordt ondersteund door Deloitte. Het Net Positive Network is een samenwerkingsinitiatief om impactvolle, duurzame veranderingen binnen het voedselsysteem te bevorderen.

Debora van der Zee, general manager Nutrition Noord-Europa bij Unilever, vertelt: “Unilever zet al langere tijd in op een aantal regeneratieve landbouwprojecten. Binnen het Wortel Collectief gaan we de komende tijd veel leren en kennis uitwisselen. Deze opgedane kennis zetten we in om de komende jaren projecten toe te voegen en op te schalen, om zo onze bijdrage te leveren aan de transitie naar een toekomstbestendig voedselsysteem.”

Ton van den Hoek, manager AGF Jumbo Supermarkten, vult enthousiast aan: “Duurzaamheid maakt integraal onderdeel uit van onze bedrijfsvoering. We willen samen met leveranciers en ketenpartners, actief bijdragen aan wat goed is voor mens, dier en natuur. We zijn er trots op dat onze verse waspeen, die op basis van regeneratieve landbouwpraktijken is geteeld, nu al beschikbaar is in de ruim 700 Jumbo winkels. Het is voor ons ook belangrijk om te leren over de toekomst van teelt van gewassen, daarom dragen we hier graag aan bij.”

Foto: Emilie Haspeslagh (Ardo), Debora van der Zee-Denekamp (Unilever), Fanny Weinbreck (Agrifirm) en Daniek Ehrismann (Jumbo) op het wortelveld