True Cost Accounting leeft. Het is een eerste stap op weg naar duurzamere productieketens voor voedsel, veevoer en non-food omdat het de ongewenste (bij-)effecten in productieketens helder maakt en hier een prijskaartje aanhangt. Dat concluderen de onderzoekers die de quick scan True Cost Accounting hebben uitgevoerd.

“Er zijn veel initiatieven op het gebied van True Cost Accounting in Nederland”, vertelt Marieke Meeusen, projectleider en onderzoeker bij Wageningen Economic Research. “We hebben bijna 50 initiatieven bekeken: 19 initiatieven gericht op Business to Business (B2B) , 15 gericht op Business to Consumer (B2C) en 11 initiatieven die vooral bedrijfsinterne werden ingezet gebruik.”

Wat is het?

True Cost Accounting (TCA) gaat erover dat er in een bepaalde productieketens duidelijk wordt wat er aan duurzaamheidseffecten gaande zijn en wat de kosten daarvan zijn. Het geeft inzicht in externe kosten en baten. Meeusen: “Waar zitten de problemen met betrekking tot duurzaamheid? Waar zit de maatschappelijke ellende? En wat kost dit, hoe is dit in geld uit te drukken. Marktpartijen willen dat graag duidelijk hebben. Zodra dit inzichtelijk is, kunnen ze er namelijk ook iets aan doen. Maar het begint bij het transparant maken van die nadelige effecten.”

De nadelige effecten kunnen spelen in het sociale of humane domein, denk aan leefbaar inkomen; leefbaar loon maar ook kinderarbeid, of op gebied van milieu, zoals CO2-uitstoot, vervuiling van water of stikstof. Bij de productieketen voedsel zien de onderzoekers veel aandacht voor grote commodities als koffie, cacao en bananen. Daar spelen zowel milieu- als sociale vraagstukken. Voor de Nederlandse markt zijn specifiek Nederlandse voedingsmiddelen bestudeerd: melk, aardappelen, sperziebonen, vlees. Waarbij de maatschappelijke onderwerpen dan aandacht hebben voor milieu en voor dierlijke producten ligt de nadruk op bijvoorbeeld dierenwelzijn.

Echte prijs

Veel van de Nederlandse initiatieven behelzen een berekening van een echte prijs. Daarbij worden verschillende methodes gebruikt, zoals een economische benadering (met marginale schadekosten) en een meer juridische benadering die op rechten is gebaseerd ( remedieringskosten ) Daarnaast zien de bedrijven TCA als een manier om consumenten te informeren, zodat zij een duurzame keuze kunnen maken. Een enkeling doet ook experimenten om de meerprijs aan consumenten door te rekenen. “Maar dit is allereerst erg ingewikkeld; bovendien is in deze economische tijden met stijgende voedselprijzen een nog hogere prijs niet wenselijk”, zegt Meeusen.

De quick scan werd uitgevoerd binnen de Publiek Private Samenwerking (PPS) ‘True Price: van Inzicht naar Actie’. “De partners hadden behoefte aan een dergelijk overzicht. Dit helpt hen anderen te vinden, daar contacten mee te leggen en het netwerk te versterken. Uiteindelijk is TCA een eerste stap in de richting van duurzamere productieketens, waarbij we ook bijdragen aan de missie van Wageningen Universiteit & Research om de kwaliteit van leven te verbeteren”, besluit Meeusen.

PPS ‘Echte en eerlijke prijs’ en PPS ‘True Price: van inzicht naar actie’

Voedselproductie gaat gepaard met maatschappelijke kosten die niet in de voedselprijzen zijn verdisconteerd. In de PPS ‘Echte en Eerlijke Prijs voor duurzame producten’ wordt wel rekening gehouden met deze maatschappelijke kosten zodat er een echte prijs van voedselproducten kan worden berekend. Daarbij wordt gebruik gemaakt van True Cost Accounting (TCA). Dat is het berekenen van externe kosten en baten. Bij True Pricing gaat het om het bepalen en communiceren van de echte prijs. True pricing beoogt te leiden tot het reduceren van externe kosten.

In de PPS ‘True Price: van inzicht naar actie’, ligt de nadruk vooral op wat de verschillende actoren kunnen doen om ervoor te zorgen dat voedselproducten minder negatieve effecten op het milieu en op de maatschappij hebben.

Lees hier meer