De Europese Commissie dient de verplichting tot Scope 3-rapportage binnen het Omnibus-project dringend te heroverwegen. Scope 3-emissies zijn de indirecte uitstoot van broeikasgassen binnen de waardeketen, maar buiten de directe controle van een organisatie. De rapportage hierover berust op onbetrouwbare data en brengt hoge kosten met zich mee.
Scope 3-rapportage ondermijnt het consolidatiebeginsel, een fundamentele pijler van verslaglegging en ondernemingsrecht. Bovendien leidt het per definitie tot dubbeltellingen, aangezien dezelfde emissies door meerdere bedrijven in de keten worden gerapporteerd. Schaarse middelen moeten worden ingezet waar ze het meeste effect hebben; dubbeltellingen leiden tot misallocaties en helpen daarom niet kosten-efficiënt emissies te reduceren. Daarnaast suggereert Scope 3 ten onrechte dat bedrijven substantiële invloed hebben op de emissies binnen hun keten, terwijl dit in de praktijk vaak beperkt is.
In tegenstelling tot Nederland, Duitsland en Frankrijk heeft Denemarken de CSRD reeds ingevoerd. Eerste schattingen tonen aan dat deze regelgeving Deense bedrijven gemiddeld driehonderdduizend euro per jaar kost. Bovendien moeten bedrijven jaarlijks rapporteren over tot wel 1.178 variabelen, waarvan de betrouwbaarheid twijfelachtig is en de relevantie voor besluitvorming beperkt blijft. Een recent voorbeeld is de Deense Ozempic-producent Novo Nordisk, die haar uitstootgegevens met maar liefst 52 procent moest corrigeren. Zelfs zo’n materiële aanpassing roept de vraag op of belanghebbenden daardoor tot andere beslissingen zouden zijn gekomen.
De huidige EU-regulering stimuleert bedrijven om klein en ver van de kapitaalmarkt te blijven, omdat kleinere bedrijven aan deze kostbare rapportageverplichtingen kunnen ontkomen. Dit belemmert de economische ontwikkeling en verslechtert Europa’s concurrentiepositie. In plaats van te investeren in groene innovaties, worden bedrijven gedwongen aanzienlijke bedragen uit te geven aan accountants en consultants. Dit moet worden voorkomen, liever ten halve gedraaid dan ten hele gedwaald.
Dr. WP Tjibbe Bosman RA, Universitair Docent, Accounting & Recht, School of Business and Economics Vrije Universiteit Amsterdam
Dit opinie-artikel is na redactie eerder verschenen in het FD