De Europese Aanbestedingsrichtlijnen reguleren de aanbestedingen, met een waarde boven een centraal bepaalde drempel, van alle overheidsorganen binnen de EU. Elke EU-lidstaat zou deze Richtlijn voor januari 2006 geïmplementeerd moeten hebben in hun nationale wetgeving. Slechts enkele lidstaten hebben deze deadline gehaald. Sindsdien hebben de meeste lidstaten hun nationale wetgeving aangepast.

Het nieuwe ProcureITFair-rapport vergelijkt het implementatieproces van de Europese Aanbestedingsrichtlijnen in vijf Europese landen: Oostenrijk, Tsjechië, Duitsland, Hongarije en Nederland. Het constateert verschillen in zowel de implementatie van de Europese Aanbestedingsrichtlijnen als is de wetgeving die geldt voor aanbestedingen onder de Europese drempelwaarden. Het meenemen van duurzaamheid in aanbestedingen wordt grotendeels bepaald door verschillen in nationale wetgeving.

Daarnaast worden de vijf landen met elkaar vergeleken op basis van duurzaamheid in hun aanbestedingswetten en-beleid. Op dit terrein zijn de verschillen nog groter. Waar sommige landen de fundamentele arbeidsverdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie volledig hebben opgenomen in hun aanbestedingswetgeving (Oostenrijk), nemen andere duurzaamheid daar helemaal niet in op (Tsjechië).

De publicatie benadrukt dat de inkoopkracht van publieke instanties, een krachtig middel om duurzaamheid te promoten, momenteel onderbenut wordt. De IT hardware sector wordt beschreven als voorbeeld dat arbeids- en mensenrechtenomstandigheden binnen productieketens niet als criteria worden meegenomen wanneer producten en diensten worden aangekocht.

Op basis van de uitkomsten in het onderzoek, doet ProcureITFair de volgende aanbevelingen:

Ã?? Alle landen zouden de aanbestedingsrichtrichtlijnen volledig moeten implementeren in hun nationale wetgeving.

Ã?? Centrale overheden zouden duurzaamheid een prominentere rol moeten geven in hun aanbestedingswetten.

Ã?? Overheden zouden de ‘best practices’ moeten overnemen van omringende landen

Ã?? Overheden zouden de mogelijkheid moeten overwegen om verdrag 94 van de Internationale Arbeidsorganisatie te ratificeren. Dit verdrag gaat over het opnemen van arbeidsvoorwaarden in publieke contracten.

Ã?? Landen die dit verdrag al hebben geratificeerd, zoals Nederland en Oostenrijk, zouden dit actief moeten implementeren in hun aankoopbeleid.

Ã?? Sociale criteria zouden meer aandacht moeten krijgen bij de aanschaf van IT hardware. De eisen zouden voor de hele toeleveringsketen moeten gelden.

Ã?? Overheden zouden ambitieuze doelen moeten stellen voor duurzaam inkopen.

ProcureITFair is een coalitie van NGO’s uit verschillende Europese landen die het bewustzijn willen vergroten over arbeidsomstandigheden en milieuvervuiling bij de productie van computers. ProcureITFair vraagt politici en inkopers bij de overheid om hun (koop)kracht in te zetten voor internationale arbeidsrechten en ecologische standaarden in de productieketen van computers.

De publicatie Sustainable Procurement in a European Context: practices of IT procurement in five EU countries is de eerste in een reeks rapporten over openbare aanbestedingen en milieu- en arbeidsrechten in de productieketen van IT hardware.