Van maandag 3 februari tot en met vrijdag 7 februari 2020 staat Nederland volledig in het teken van de circulaire economie, het onderwerp van de Nationale DenkTank 2018. Een aantal deelnemers zijn na afloop van de DenkTank 2018 verder gegaan met het uitwerken van hun oplossingen en ideeën. Zo ook Rozanne Henzen. Nu, ruim een jaar later, is ze de trotse auteur van het boek ‘De Kleine Circulaire Economie voor Dummies’ Hoe heeft Rozanne dit project voortgezet? Welke tips heeft ze voor toekomstige auteurs?
Hoe is het idee voor het boek ontstaan?
‘Het idee is ontstaan tijdens de Denktank van 2018. We deden onderzoek naar hoe we de transitie naar een circulaire economie kunnen we versnellen. Daaruit bleek dat 57 procent van de Nederlands geen idee heeft wat een circulaire economie is en maar 5 procent weet precies wat het inhoudt. Terwijl de Nederlandse overheid de ambitie heeft om in 2050 volledig circulair te zijn. In 2030 is de doelstelling zelfs al om 50 procent circulair te zijn. Die cijfers zijn een mismatch: hoe kun je de Nederlandse economie volledig circulair maken, als maar 5 procent van de bevolking precies weet wat het is? Voor een volledige circulair Nederland is namelijk een systeemverandering nodig. Dat betekent dat de fundamenten van onze maatschappij drastisch veranderen. Dit heeft invloed op alles wat we doen: op onze cultuur, op ons gedrag, op de manier waarop we consumeren, de manier waarop we samenwerken, hoe we op vakantie gaan, noem maar op. Daarom is het enorm belangrijk dat niet alleen de overheid of het bedrijfsleven mee is in deze verandering, maar dat we allemaal mee zijn. En met dat in het achterhoofd kwam ik op het idee voor een circulaire economie voor dummies-gids.’
Interessant! Je wil dus iedereen meekrijgen. Is dat het doel van je boek?
‘De kleine Circulaire economie voor Dummies is een toegankelijk boek, met een heldere en makkelijk geformuleerde uitleg van het concept en begrippen binnen een circulaire economie. De begrippen worden ondersteund met praktijkvoorbeelden om de principes van een circulaire economie duidelijk te illustreren en tot leven te brengen. Het is een toegankelijk boek voor iedereen die meer wil weten over een circulaire economie en die behoefte heeft aan een heldere uitleg. Daarnaast eindig ik elk hoofdstuk met een lijstje met tips en tricks hoe mensen het desbetreffende hoofdstuk zelf in praktijk kunnen brengen.’
Het idee zat niet bij de top-10 gekozen oplossingen van de DenkTank 2018. Waarom heb je toch doorgezet?
‘Voor mij was het onderwerp dé reden om mee te doen aan de DenkTank: ik was al een aantal jaar bezig met dit onderwerp en miste soms zelf een go-to gids met definities, voorbeelden, tips, etc. Eigenlijk komt de reden ook terug in de vraag: hoe kun je de Nederlandse economie volledig circulair maken, als maar 5 procent van de bevolking precies weet wat het is? Voor mij zijn de voor Dummies-boeken bij uitstek de boeken die ingewikkelde onderwerpen goed en makkelijk uitleggen. De 95 procent Nederlanders die nog wel dummies zijn op het gebied van de circulaire economie wil ik helpen. Ikzelf heb tijdens mijn studie meerdere ‘ahaa’-momentjes gehad bij het lezen van Statistiek voor Dummies of Wiskunde voor Dummies (there is no shame in de for dummies game!). Die momentjes wil ik voor andere ook creëren.
Nadat het idee vlak voor de top 10 gestrand is, heb ik eerst met Inge Schrijver gewerkt aan de oplossing CollActive en het voor Dummies-idee opzij gelegd. CollActive hebben we echter stopgezet tijdens het Impactweekend in februari 2019. Een van de redenen daarvoor was dat ik na de DenkTank in m’n vrije tijd door ben gegaan met het voor Dummies-boek. In mei 2019 ben ik uitgenodigd bij BBNC Uitgevers in Amersfoort, die de rechten voor de voor Dummies-serie heeft in Nederland en Vlaanderen. Dit was een zeer positieve meeting en na het afronden van het publicatievoorstel werd ik officieel de auteur van ‘de kleine Circulaire economie voor Dummies’: een pocketformaat boek over de circulaire economie.’
We vinden het knap dat je hier werk van hebt gemaakt. En ja, de Dummies-boeken zijn inderdaad heel leesbaar. Hoeveel tijd heeft het in totaal ongeveer gekost?
‘Ik heb vanaf juni elke vrijdag gereserveerd om vooronderzoek te doen en te schrijven. Daarnaast werkte ik 4 dagen per week als onderzoeker aan het Expertisecentrum Sustainable Transformation van de Antwerp Management School (AMS), waar ik me onder meer richt op de circulaire economie. Eind augustus moest ik het eerste hoofdstuk inleveren. Vanaf toen is eigenlijk elk moment vrije tijd in het boek gaan zitten, inclusief alle weekenden. Op werkdagen begon ik om 8 uur bij AMS en vertrok om 16u naar de Universiteitsbieb om daar tot 21u aan het boek te schrijven. Dan snel wat eten, vroeg slapen of nog weer verder schrijven. Dit heb ik zo’n 3 maanden gedaan. Bij het tekenen van het contract wist ik dat er strakke deadlines waren omdat het boek in december naar de drukker moest. Een hele intense periode, maar ook erg leuk.’
We kunnen ons voorstellen dat niet alles meezat in het proces. Welke moeilijkheden heb je moeten overwinnen? Wat viel je juist mee?
‘De eerste hobbel was natuurlijk het niet halen van de Top 10 (de selectie van oplossingen tijdens de DenkTank, red.), maar daarna was de weg eigenlijk vrij rustig, zonder enorme pieken of dalen: ik had al een mail gestuurd tijdens NDT18, was begonnen met het publicatievoorstel dat op de website van de uitgeverij staat, erachteraan gebeld, uitgenodigd bij de uitgeverij, etc. En de rest is geschiedenis. Dat viel me dus hartstikke mee. Ondanks de strakke deadlines, de druk om te schrijven en geen vrije tijd hebben, heb ik enorm genoten van het schrijfproces. Je bent creatief bezig. Je stoeit met woorden en zinnen. Je bepaalt hoe je een definitie of een uitleg zo schrijft dat het (hopelijk) voor iedereen te begrijpen is. En elke bladzijde brengt je dichterbij het doel, je boek! En dat proces een aantal maanden lang: oogkleppen op en gaan. Het moeilijkste vond ik de weken na de deadline, je bent nog bezig om samen met de uitgever en externe redacteur hier en daar dingen te herschrijven, maar je hebt ook tijd om na te denken en stil te staan. Toen sloeg de onzekerheid soms wel toe. Gaan mensen echt lezen wat ík geschreven heb? Wie ben ik überhaupt om dit te schrijven? Staan er fouten in die ik niet gezien heb? En ga zo maar door!’
Hoe voelt het om nu klaar te zijn?
‘Zo bizar. Het voelt een beetje als die ene scriptie die forever in het archief blijft liggen, maar dan zie je opeens je eigen boek (en naam!) in webshops en winkels staan. Het smaakt eigenlijk wel naar meer!’
In hoeverre sluit dit boek aan bij jouw huidige werk?
‘Heel goed. Ik ben onderzoeker aan de Antwerp Management School, bij het expertisecentrum Sustainable Transformation. Een van de onderwerpen waar we ons binnen het expertisecentrum op richten is de circulaire economie.’!’
Dit interview is eerder gepubliceerd op de website van Nationale Denktank
Bestel het boek ‘De kleine Circulaire economie voor Dummies’ online