Met de Rekentool Losmaakbaarheid heeft de markt een handig middel om de losmaakbaarheid van verbindingen in een constructiedetail per bouwelement te bepalen. De tool is gekoppeld aan het rapport Circulariteit in Referentiedetails. Met de tool krijgt de professional voor elk element dat wordt ingevoerd een score tussen 1 en 0,1. Hoe hoger het getal, hoe eenvoudiger het bouwelement te demonteren is.

Noort Alders, kennisontwikkelaar bij ISSO, geeft aan dat de rekentool op dit moment werkt voor de meeste aansluitingen, zoals schroefverbindingen, gelijmde of ingestorte verbindingen. “Per element moet je gegevens invoeren. Het gaat om informatie over het type verbindingen, het element waar de elementen aan vastzitten, hoe het vast zit – bijvoorbeeld met lijm, schroeven of klikverbindingen – en hoe toegankelijk de verbindingen zijn. Heb je al die informatie ingevoerd, dan rolt daar een losmaakbaarheidsscore uit.”

Score in getal en kleur

De score wordt uitgedrukt in een getal dat varieert tussen 1 en 0,1. Hoe hoger het getal, hoe beter de losmaakbaarheid. Daarnaast zal de score ook in een kleur worden uitgedrukt, die varieert van groen, voor zeer goed losmaakbaar, tot paars als het niet of heel slecht los te maken is. Tussen groen en paars zitten dan nog de nuances geel, oranje en rood. Als basis voor de bepalingsmethode voor losmaakbaarheid gebruikt ISSO de meetmethodiek die Alba Concepts samen met DGBC en W/E adviseurs heeft ontwikkeld in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de Transitieagenda Circulaire Bouweconomie. Op het moment van ontwikkelen van de prestatielayers was dit de enige breed gedragen meetmethode voor losmaakbaarheid en demontage.

Meer inzicht bieden

“In het streven binnen de bouwwereld naar meer circulariteit en hergebruik van materialen speelt de losmaakbaarheid een belangrijke rol. Deze rekentool helpt meer inzicht te krijgen. Enerzijds om te weten of de bouwdetails die een partij gebruikt goed scoren, maar anderzijds ook als ontwerptool. Van de meetmethode van Alba Concepts zijn twee van de vier factoren voor losmaakbaarheid gebruikt om inzicht te geven in een constructiedetail: type verbinding (TV), toegankelijkheid van de verbinding (ToV). Je kunt hiermee vooraf al bepalen of een verbinding een positief effect heeft op de losmaakbaarheid, zodra je streeft naar meer circulair bouwen”, vertelt Alders. Verder kan je de prestatielayer losmaakbaarheid in eenzelfde detail naast de andere bouwfysische prestatielayers van de ISSO Referentiedetails (isolatie en koudebruggen, lucht- en dampdichtheid, geluidsisolatie, waterdichting en brandwering) leggen. Zo zie je direct de consequenties van een verbetering van de losmaakbaarheid op de overige bouwfysische prestaties.

Uiteindelijke doelstelling

Door de keuze om zowel een berekening met getal te gebruiken, als ook de losmaakbaarheid met kleur te visualiseren, zorgt ISSO dat de professional op een snelle en eenvoudige wijze inzicht krijgt. Uiteindelijk biedt dit inzicht in een aantal resultaten:

  • Zorgen dat ontwerpers de juiste keuzes maken voor de bouwkundige detaillering;
  • Stimuleren van innovaties voor bevestigingsmethoden, doordat de tool duidelijk maakt waar problemen kunnen ontstaan;
  • Het faciliteren van de beoordeling van gebouw(delen) op het gebied van milieuprestatie (zoals MPG en LCA’s) door het verschaffen van informatie (bijvoorbeeld in de toekomst via BIM);
  • De beoordeling van de interactie tussen losmaakbaarheid en andere bouwfysische aspecten.