Volgens de ‘Meat Atlas’ die vandaag is gepubliceerd door Heinrich-Böll-Stiftung en Friends of the Earth Europe, wordt de industriële veehouderij steeds schadelijker voor het klimaat en de biodiversiteit. De producenten van vlees en zuivelproducten zijn verantwoordelijk voor 21% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Dit cijfer zal waarschijnlijk escaleren als de wereldwijde trends in de vlees- en zuivelconsumptie aanhouden.
De Meat Atlas 2021 onthult dat:
- De vleesproductie zal tegen 2029 naar schatting met 40 miljoen ton toenemen tot 366 miljoen ton vlees per jaar. Om dit bij te houden, is de industriële veehouderij in opkomst en worden duurzame modellen steeds verder uit de markt geduwd.
- Wereldwijd wordt driekwart van de landbouwgrond gebruikt om dieren te houden of de gewassen om ze te voeden. Veeteelt en sojateelt leveren de grootste bijdrage aan ontbossing, met als gevolg een stijgende uitstoot, vernietiging van het levensonderhoud van inheemse gemeenschappen en kleine boeren en pandemieën.
- De voedingssector is verantwoordelijk voor tussen de 21% en 37% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. De emissies van de industriële zuivel- en vleesproducenten zijn hiervan goed voor ongeveer 57%.
- De twintig grootste producenten van vlees en zuivelproducten zijn samen verantwoordelijk voor meer broeikasgasemissies dan Duitsland, Groot-Brittannië of Frankrijk. De zes van hen die hun hoofdkantoor in de Europese Unie hebben, hebben de totale uitstoot van hun toeleveringsketens niet bekendgemaakt.
- Agrarische bedrijven domineren de markt. Ze exploiteren gigantische slachthuizen met vaak slechte arbeidsomstandigheden die verschillende massale uitbraken van COVID-19 hebben veroorzaakt.
- Tussen 2015 en 2020 ontvingen vlees- en zuivelbedrijven wereldwijd meer dan 478 miljard dollar aan steun van 2500 beleggingsondernemingen, banken en pensioenfondsen, waarvan de meeste gevestigd zijn in Noord-Amerika of Europa.
Stanka Becheva, campagnevoerder voor voedsel en landbouw bij Friends of the Earth Europe: “Industriële vleesteelt wakkert de vlammen aan van de klimaatcrisis en de ineenstorting van de biodiversiteit, terwijl de gezondheid van boeren, arbeiders en consumenten wordt bedreigd – het bewijs is overweldigend. De EU moet deze onverzadigbare industrie in bedwang houden, maar op dit moment eten haar leiders gewoon uit de hand van de Big Agribusiness. Europa moet optreden om ontbossing en mensenrechtenschendingen in toeleveringsketens tegen te gaan, de overstap naar meer plantaardig voedsel te vergemakkelijken en miljarden euro’s aan subsidies en financiering door te sluizen naar kleine duurzame boeren.”
Barbara Unmüßig, voorzitter van de Heinrich-Böll-Stiftung: “Ondanks veel goodwill-talk tussen industrie en beleidsmakers op alle niveaus, is er nog geen ommekeer in de vleesproductie in gang gezet. De economische belangen van de vleesindustrie, die miljarden waard is, en de weigering van politici om strategisch en coherent te hervormen, houden ons op een kronkelig pad dat de ecologische grenzen van de planeet overschrijdt. Zoals het er nu voorstaat, zullen we de vleesproductie moeten halveren. Zoals de peilingen in deze Vleesatlas 2021 laten zien, delen de jongere generaties in Duitsland -maar ook in andere landen- deze kritische beoordeling: ze accepteren het bedrijfsmodel van de vleesindustrie niet meer. Meer dan 70 procent van de Duitse jongvolwassenen is bereid meer te betalen voor vlees als de productieomstandigheden fundamenteel veranderen. Maar het meest beslissende resultaat: een overgrote meerderheid van ruim 80 procent ziet de politiek in de plicht om eindelijk bindende voorwaarden te stellen voor een klimaatvriendelijke landbouw, betere veehouderij en een klimaatvriendelijk dieet.”
Friends of the Earth Europe en Heinrich-Böll-Stiftung vragen om effectievere ondersteuning van duurzame kleinschalige veehouders en decentrale vleesverwerkingsfaciliteiten die bijdragen aan plattelandsontwikkeling. Ze zeggen dat een transitiefonds voor werknemers in de vleesindustrie onontbeerlijk is om over te schakelen naar meer duurzame banen.
De organisaties dringen aan op sterke wetgeving inzake due diligence op het gebied van mensenrechten. Dit najaar wordt een voorstel voor een nieuwe Europese wet verwacht van de Europese Commissie. Wetten moeten bedrijven, inclusief financiers, dwingen om risico’s op schade in hun wereldwijde waardeketens te identificeren en om die schade te voorkomen, te beperken en te verhelpen.
Een andere onmiddellijke actie die ze eisen, is het stopzetten van alle subsidies die het GLB verstrekt aan de industriële veehouderij. In plaats daarvan zou meer steun moeten worden gegeven aan eerlijkere, klimaat- en natuurvriendelijkere landbouw.