De remuneratie van CEO’s van Belgische beursgenoteerde bedrijven is in 2020 vrij stabiel gebleven, met uitzondering van de jaarlijkse bonus. Niet alleen hebben minder CEO’s een bonus ontvangen, zij die er wel een hebben ontvangen, kregen een lager bedrag toegekend dan in 2019, en dan vooral in de grote beursgenoteerde bedrijven. Daarnaast blijkt het opnemen van duurzaamheidscriteria in de korte- en langetermijnincentives momenteel geen impact te hebben op de duurzaamheidsprestaties van het bedrijf. Dat is een opmerkelijk resultaat van het jaarlijkse onderzoek naar topsalarissen van het Executive Remuneration Research Centre aan Vlerick Business School.

Professor Xavier Baeten, die het onderzoek samen met onderzoekster Marthe Van Hove uitvoerde: “Daar waar we vorig jaar hebben geanalyseerd of en hoe de remuneratie van CEO’s een impact heeft op de financiële prestaties van het bedrijf, werd dit jaar aandacht besteed aan de impact van de remuneratie op de duurzaamheidsprestaties, ook wel ESG-prestaties (environment, social, governance), van het bedrijf. De vraag leeft zeer sterk of en hoe topsalarissen kunnen bijdragen aan de evolutie naar meer duurzaamheid, en wij willen daar een antwoord op formuleren. Dat doen we op basis van een zeer uitgebreide dataset, met daarin de gegevens over de remuneratie van de CEO en over de duurzaamheid van het bedrijf. In deze dataset bevinden zich 600 bedrijven gespreid over 16 landen en over 7 jaar.”

Evolutie topsalarissen in België tussen 2019 en 2020

De dataset bevat de gegevens van alle beursgenoteerde ondernemingen in België, met 20 bedrijven in de Bel 20, 38 in de Bel Mid, en 25 in de Bel Small. De vaste remuneratie is vrij stabiel gebleven en in de kleinere beursgenoteerde ondernemingen zelfs licht gedaald: van 700.000€ naar 713.000€ (Bel 20), van 488.000€ naar 423.000€ (Bel Mid), en van 477.000€ naar 426.000€ (Bel Small). Maar het meest opvallend is de evolutie van de bonussen. Daar waar het in 2019 niet voorkwam dat een bedrijf geen bonus toekende, was dat in 2020 het geval voor liefst 31% van de bedrijven. Bovendien heeft in 2019 in 57% van de bedrijven de CEO boven de doelstellingen gepresteerd (met dus een opwaartse impact op de bonus), terwijl dat in 2020 is gezakt naar 42%. Naast de vaste remuneratie en de bonus, ontvingen in 2020 respectievelijk 65% (Bel 20), 55% (Bel Mid) en 32% (Bel Small) van de CEO’s een langetermijnvergoeding, meestal in de vorm van aandelen(opties). Hier waren slechts kleine verschuivingen. Tot slot stelden de onderzoekers vast dat slechts 19% van de bedrijven gewag maakt van een bepaald bedrag aan aandelen die op voortdurende basis moeten worden aangehouden door de CEO. Nochtans is het zo dat de Belgische Corporate Governance Code dat voorschrijft (principe 7.9).

Impact op duurzaamheidsprestaties

Het tweede onderdeel van het onderzoek verruimt de focus naar Europa en wil een antwoord bieden op de vraag hoe de kenmerken van de remuneratie van de CEO een impact kunnen hebben op de duurzaamheidsprestaties van het bedrijf. Om die duurzaamheidsprestaties te meten, werd een beroep gedaan op de Refinitiv dataset, die de duurzaamheidsprestaties van het bedrijf meet a.d.h.v. 186 datapunten per bedrijf, ondergebracht in 10 categorieën (bv. emissies, mensenrechten, productverantwoordelijkheid, werknemers) en daarnaast ook rekening houdt met eventuele controverses waarin het bedrijf betrokken is. Er werden daarbij een aantal interessante verbanden vastgesteld.

Eerst en vooral werd aangetoond dat een hoge proportie aandelengerelateerde remuneratie (ook wel langetermijnremuneratie genoemd) een negatief effect heeft op de duurzaamheidsprestaties. Concreet doen bedrijven die een langetermijnbeloning toekennen die tussen de 100 en 180% bedraagt van het basissalaris, het minder goed op vlak van duurzaamheid dan bedrijven bij wie dat lager ligt. Daarnaast hebben ook de criteria die gebruikt worden ter bepaling van de bonus een impact. Het opnemen van indicatoren die te maken hebben met verkopen, heeft een negatieve impact, terwijl strategische indicatoren (bv. investeringen) dan weer een positieve impact hebben op de duurzaamheid. Het onderzoek toonde verder ook aan dat het opnemen van winstmaatstaven in de langetermijnremuneratie een positieve impact heeft, terwijl het omgekeerde het geval is voor de kortetermijnbonus.

Xavier Baeten: “Nog een opmerkelijke vaststelling is dat het opnemen van duurzaamheidscriteria geen verband vertoont met de duurzaamheidsprestaties van het bedrijf. Volgens ons heeft dat te maken met de huidige maturiteit van bedrijven inzake het bepalen van deze criteria. Deze zouden moeten afgeleid worden uit een uitgesproken duurzaamheidsstrategie waarin prioriteiten zijn bepaald, en onderbouwd door een goed meetsysteem. Dat blijkt lang niet altijd het geval te zijn. Voorbeelden van Belgische bedrijven die hoog scoren op het vlak van duurzaamheid en dat ook meenemen voor de bepaling van de CEO-remuneratie zijn UCB en Cofinimmo.”

Het Executive Remuneration Research Centre van Vlerick Business School is een academische denktank met Deloitte als Prime Foundation Partner, en waarvan Belgische, Nederlandse en Franse ondernemingen deel uitmaken. Naast het jaarlijkse onderzoek naar de salarissen van CEO’s in beursgenoteerde ondernemingen met voor elk jaar een specifieke focus besteedt het centrum aandacht aan de transparantie en rapportering rond de remuneratie van het topmanagement, de afstemming van de remuneratie op de strategie van het bedrijf, en de maatschappelijke aspecten ervan.