Het Nederlandse parlement staat op het punt om een verhoging van de verbruiksbelasting op plantaardige dranken bedoeld als alternatief voor melk met 195% goed te keuren vanaf 1 januari 2024. Dit voorstel, dat naar verwachting volgende week in stemming wordt gebracht in de Tweede Kamer, zal het ongelijke speelveld voor deze categorie verder vergroten, consumenten benadelen die geen melk of sojadrank kunnen of willen consumeren en kan innovatie in nieuwe plantaardige dranken belemmeren. In het licht van deze aanstaande stemming, sluiten Oatly en Alpro Nederland zich nu aan bij meer dan 28.000 bezorgde burgers en organisaties, om de aandacht te vestigen op de negatieve effecten van deze voorgestelde belastingverhoging en om de regering op te roepen om alle plantaardige dranken bedoeld als alternatief voor melk vrij te stellen van de verbruiksbelasting.

Op 26 oktober stemt het Nederlandse parlement over de verhoging van de verbruiksbelasting op niet-alcoholische dranken, de zogenaamde “limonadebelasting”, voor de begroting van 2024. Terwijl melk en sojadranken al zijn vrijgesteld van deze belasting, categoriseert de regering alle andere plantaardige dranken, zoals haver-, amandel en erwtendrank, als “frisdranken” en worden deze producten vervolgens getroffen door deze belastingverhoging. De “limonadebelasting” is bedoeld om de begrotingstekorten aan te vullen, maar heeft tegelijkertijd als neveneffect het verder belasten van producten voor mensen die geen koemelk of sojadrank kunnen of willen consumeren om medische, gezondheids-, ethische, religieuze, milieu- en smaakredenen.

De huidige verbruiksbelasting is verouderd en houdt geen rekening met de snelle groei van nieuwe plantaardige dranken, naast soja. Sinds de oorspronkelijke beslissing om melk- en sojadranken vrij te stellen van de belasting in 1993, is het aanbod van plantaardige dranken aanzienlijk uitgebreid. Het verhogen van de verbruiksbelasting op plantaardige dranken met 195% belemmert ook de innovatie van nieuwe plantaardige dranken.

De voorgestelde verhoging van de verbruiksbelasting heeft geleid tot bezorgdheid onder het publiek en de plantaardige sector – omdat het in tegenspraak is met het doel van de overheid om betaalbare, gezonde en duurzame voedselkeuzes te stimuleren om zo een vitale samenleving te realiseren.

Groeiende bezorgdheid onder consumenten

Een groeiend aantal Nederlanders toont zich teleurgesteld over de door de overheid voorgestelde belastingverhoging op plantaardige dranken bedoeld als alternatief voor melk. In een onderzoek uitgevoerd door Kieskompas was 70% van de Nederlanders het erover eens dat de belasting op plantaardige alternatieven nooit hoger mag zijn dan op dierlijke producten.1 Met het oog op de komende stemming strijdt de non-profitorganisatie ‘IK Lobby’ tegen de verhoging van de verbruiksbelasting op plantaardige dranken met een petitie die is gestart door de bezorgde Nederlandse burger Misty Mason. De petitie – met meer dan 28.000 handtekeningen – zal voor de stemming worden aangeboden aan de Tweede Kamer. Alpro Nederland en Oatly steunen nu deze petitie en moedigen mensen aan om hun stem te laten horen.

Een noodzakelijke overgang naar een gezondere en duurzamere samenleving

Plantaardig voeding wordt beschouwd als een belangrijk onderdeel van de aanpak van klimaatverandering, landgebruik en uitdagingen op het gebied van volksgezondheid. Beleid en regelgeving moeten deze verschuiving ondersteunen. Het verdrievoudigen van de verbruiksbelasting op plantaardige dranken is geen stap in de goede richting en is niet in lijn met de duurzaamheidsdoelstellingen van de Nederlandse regering, noch met de Farm to Fork Strategie van de EU.2

“Een van onze grootste uitdagingen is om de groeiende wereldbevolking te voeden met gezond voedsel zonder de planeet te beschadigen. De overgang naar meer plantaardige voeding is een belangrijke maatregel om die uitdaging aan te gaan. Om deze overgang te vergemakkelijken, moeten we ervoor zorgen dat de regelgeving deze verschuiving ondersteunt en in het belang van de consument is. De verhoogde belasting op plantaardige dranken doet dat niet! Het straft consumenten die kiezen voor plantaardige alternatieven voor melk om medische, gezondheids-, ethische, religieuze of milieuredenen”, zegt Christiaan van Doornik, General Manager bij Oatly Nederland.

“De missie van Alpro is om gezondheid aan zoveel mogelijk mensen te brengen via voeding. We bieden voedzaam eten en drinken aan op maat voor alle levensfasen, waarbij we inspelen op voedingsbehoeften en tegelijkertijd rekening houden met eetgewoonten, cultuur en levensstijl. Kunnen kiezen maakt een verschil. Voor consumenten, voor de planeet en voor ons. De voorgestelde verhoogde belasting op plantaardige dranken brengt de mogelijkheid om te kiezen voor velen verder buiten bereik. We roepen beleidsmakers daarom op om dit voorstel te heroverwegen, ten voordele van Nederlandse consumenten van plantaardige dranken”, zegt Evren Dogu, General Manager bij Danone Nederland.

De petitie is te ondertekenen via www.stoplimonadetaks.petities.nl.

Noten

1 In een onderzoek van Kieskompas werd Nederlanders het volgende gevraagd: “De belasting op plantaardige alternatieven mag nooit hoger zijn dan op dierlijke producten”; 70% zegt het hiermee eens te zijn, 14% zegt het hiermee oneens te zijn, 10% hangt er tussenin; 6% heeft geen mening.

2 https://food.ec.europa.eu/system/files/2020-05/f2f_action-plan_2020_strategy-info_en.pdf