ABN AMRO streeft ernaar op een verantwoorde manier zaken te doen, ook op het gebied van mensenrechten. Een recent gestarte pilot moet het voor iedereen makkelijker maken om een mogelijke schending van mensenrechten door zakelijke klanten van de bank te melden. De bank helpt de partijen bij het starten van de dialoog en bij het vinden van een oplossing. ABN AMRO is de eerste Europese commerciële bank die dit zo doet.

Het respecteren van mensenrechten door ondernemingen is van groot belang. ABN AMRO heeft dan ook al jaren specifiek beleid over hoe met mensenrechten moet worden omgegaan. Zo werkt de bank aan het identificeren en mitigeren van mensenrechtenrisico’s en rapporteert daarover in haar jaarverslag. Daarbij gebruikt ABN AMRO de internationale richtlijnen en afspraken, zoals de OECD Guidelines for Multinational Enterprises on Responsible Business Conduct en de UN Guiding Principles on Business and Human Rights. Deze richtlijnen benadrukken onder andere het belang van herstelmaatregelen bij mensenrechtenschendingen. De pilot Human Rights Remedy Mechanism van de bank moet het melden van mensenrechtenschendingen vereenvoudigen. Het brengt betrokken partijen bij elkaar om tot mogelijke oplossingen te komen. Hiermee wil de bank verder bijdragen aan het respecteren van mensenrechten.

Aanvulling op beleid

Het Human Rights Remedy Mechanism van ABN AMRO maakt het voor iedereen die vindt dat zijn mensenrechten zijn geschonden door een zakelijke klant van de bank eenvoudiger om daar melding van te maken. En samen met de betrokken onderneming tot een oplossing te komen. “Het is een belangrijke aanvulling op de diverse manieren waarop de bank zich nu al inzet om mensenrechten te respecteren,” zegt Emmelie Claessens, Business & Human Rights Adviseur van ABN AMRO. Zij is samen met Louise Vytopil van het Corporate Banking Sustainability Expertise Team van ABN AMRO nauw betrokken bij de pilot.

Melding op de website

Hoe werkt het Human Rights Remedy Mechanism? “Mensen die vinden dat hun mensenrechten zijn geschonden door een van onze zakelijke klanten kunnen zich bij ABN AMRO melden,” legt Louise uit. “Dit kan eenvoudig via het formulier op de website van de bank. De melding wordt dan door ons en een onafhankelijke facilitator bekeken en getoetst aan de
criteria.” De facilitator begeleidt het proces waarin de melder samen met de klant van de bank een gesprek start en tot een oplossing probeert te komen. “Onze facilitator heeft daarin een bemiddelende rol. En velt dus geen inhoudelijk oordeel over de mensenrechtenschending.” Emmelie: “Het doel is partijen nader tot elkaar te brengen.”

Ook in Nederland

Hoe vaak de facilitator in actie komt, moet in de praktijk blijken. Wie denkt dat mensenrechtenschendingen alleen in oorlogssituaties en verre buitenlanden voorkomen heeft het mis. “Ook dichter bij huis kunnen mensenrechten in het geding komen,” zegt Emmelie. “Zo kent Nederland sectoren waar het risico op schendingen relatief groot is, zoals de uitzendsector.” ABN AMRO heeft diverse grote en kleine uitzendbureaus als klant. Louise: “Zij helpen onder andere mensen uit relatief nieuw toegetreden EU-landen aan werk in ons land. Dat geeft hen de kans een beter inkomen te verdienen dan in hun thuisland. Soms zijn de leef- en arbeidsomstandigheden van uitzendkrachten echter slecht. Zo wordt niet altijd voldaan aan het recht op veilige werk- of leefomstandigheden. Of krijgen uitzendkrachten soms geen leefbaar loon.” ABN AMRO accepteert daarom alleen klanten uit de uitzendbranche die voldoen aan specifieke kwaliteitseisen. Emmelie: “Ervaart een uitzendkracht toch dat zijn rechten zijn geschonden bij een van onze klanten, dan kan hij of zij zich bij ons melden. Ook een vertegenwoordiger – bijvoorbeeld van de vakbond – kan dat doen.”

Vrijwillig deelnemen

De bank ziet bij een groot aantal van haar zakelijke klanten de ambitie om mensenrechten te respecteren. Het Human Rights Remedy Mechanism helpt hen om stappen te zetten om die ambitie verder te verwezenlijken. Louise geeft aan dat zakelijke klanten van de bank deelnemen aan het proces op basis van vrijwilligheid. “Voor zakelijke klanten is het een kans om een probleem aan te pakken voordat het niet meer hanteerbaar is.” “We hopen dat mensen zich bij ons melden om tot een oplossing te komen vóór ze een rechtszaak aanspannen,” vult Emmelie aan. “Door het vinden van een gezamenlijke oplossing kan een verdere escalatie en verergering van de situatie worden voorkomen.”

Delen van ervaringen

De pilot heeft een zorgvuldige voorbereiding gekend. Daarin werd ook dankbaar gebruik gemaakt van de ervaring van onder andere maatschappelijke organisaties, vakbonden en ondernemingen die al werken met een soortgelijk klachtenmechanisme. Louise: “Zo hebben we veel gehad aan de ervaringen van ANZ, een grote bank in Australië en Nieuw-Zeeland die sinds 2021 een dergelijk proces heeft. Bijvoorbeeld over het inrichten van de interne processen en de rol van de facilitator. De ervaringen van ANZ en verschillende maatschappelijke organisaties hebben geholpen om ons mechanisme te verbeteren.” ABN AMRO deelt op haar beurt weer de ervaringen die ze de komende tijd opdoet. Zodat ook andere organisaties binnen en buiten de financiële sector gebruik kunnen maken van deze kennis en inspiratie opdoen om hier verder mee aan de slag te gaan.