Outdoor kledingbedrijf Patagonia lanceert de nieuwe film Laxaþjóð – A Salmon Nation, over de strijd om de wilde zalm van IJsland te beschermen tegen industriële zalmkwekerijen die vissen met open netten. Hiermee roept Patagonia de IJslandse regering op om leiderschap te tonen in Europa door nieuwe open net-zalmkwekerijen te verbieden en bestaande kwekerijen uit te faseren.
De zalmkweekindustrie groeit in de fjorden van IJsland. Tussen 2014 en 2021 is de productie van zalmkweek in een open systeem meer dan vertienvoudigd. Door gebruik van enorme netten houden kwekerijen miljoenen vissen. Deze netten zorgen voor een vrije stroom van ziektes en vervuiling naar de omgeving waar wilde zalm en zeeforel vechten om te overleven.
Over Laxaþjóð – A Salmon Nation
De documentaire vertelt het verhaal van een land dat verbonden is door natuur en de gemeenschap die zich inzet voor de bescherming hiervan. Op donderdag 8 februari gaat de film in première tijdens een publiek evenement in Reykjavik. De film zal vanaf dan ook te zien zijn op YouTube en de Patagonia website. Hiermee wil de organisatie mensen bewust maken van de schade die open net zalmkwekerijen toebrengen aan wilde vissen, natuurlijke omgevingen en de gekweekte dieren.
Yvon Chouinard, oprichter van Patagonia: “Sinds mijn eerste reis naar IJsland in 1960 is de wilde zalm populatie volledig ingestort. Als de zalmkweekindustrie op dezelfde voet doorgaat verdwijnen de wilde soorten, met alle gevolgen van dien op de ongerepte natuur. Dit is al gebeurd in het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen.” Chouinard vervolgd: “In IJsland draait, net als overal ter de wereld, de economie om de natuur en niet andersom. Als we de natuur vernietigen, vernietigen we onze economie. Er is visie en leiderschap nodig om de schade te keren, maar we weten dat het kan.”
Zalm geïnfecteerd door zeeleven
Een nieuwe Aquacultuurwet
Op dit moment is de regering van IJsland bezig met het opstellen van een nieuwe Aquacultuurwet voor goedkeuring later dit jaar. De nieuwe wet zou kunnen zorgen voor onmiddellijke strengere milieuregelgeving en hogere dierenwelzijnsnormen voor zalmkwekerijen met open netten in IJsland, met de overgang naar een algeheel verbod in de toekomst. Met de lancering van Laxaþjóð – A Salmon Nation wil Patagonia in samenwerking met lokale NGO’s die strijden voor de bescherming van IJslandse wateren en wilde zalmpopulaties deze uitkomst stimuleren.
In februari presenteerde de regering al het eerste concept van de nieuwe wet. Via een openbare raadplegingsperiode konden mensen hierop reageren. Dit proces brak IJslandse records met het grootste aantal openbare reacties ooit. Meer dan 300 mensen legden een verklaring af, waaronder Patagonia-oprichter Yvon Chouinard en CEO Ryan Gellert. Ook de door Patagonia gesteunde NGO’s Icelandic Wildlife Fund (IWF) en het North Atlantic Salmon Fund (NASF), hebben hun ernstige bezorgdheid geuit.
Jón Kaldal van The Icelandic Wildlife Fund: “Het voorstel van de nieuwe aquacultuurwet mist de ambitie die nodig is om een betere toekomst voor IJsland te ondersteunen. Het staat te hoge sterftecijfers toe én biedt te milde straffen voor overtreders. Daarbij vertrouwt het te veel op zelfrapportage door de industrie, wat er in het verleden toe heeft geleid dat bedrijven informatie verborgen hielden of onjuiste informatie verspreidden. De IJslandse regering zal extra stappen moeten zetten om de huidige tekortkomingen van het concept in het definitieve wetsvoorstel aan te pakken.”
Een probleem in heel Europa
Buiten IJsland groeit de gekweekte zalmindustrie in heel Europa, met name in Noorwegen, Schotland en Ierland. Deze ontwikkeling wordt gedreven door voornamelijk Noorse zakelijke belangen. De consumptie van zalm is wereldwijd drie keer zo hoog als in 1980. Als de productie groeit, groeit ook de consumptie.
Sinds 2019, toen Patagonia’s wereldwijde Artifishal campagne van start ging, slaat het bedrijf alarm over het uitsterven van wilde zalm als gevolg van de bedreigingen door viskwekerijen in de oceaan. Vijf jaar later, met Laxaþjóð – A Salmon Nation, roept Patagonia de IJslandse regering op om leiderschap te tonen in Europa door nieuwe open net-zalmkwekerijen te verbieden en bestaande kwekerijen uit te faseren.
Naast de steun aan Icelandic Wildlife Fund en North Atlantic Salomon Fund in IJsland steunt Patagonia NGO’s in heel Europa in hun lokale campagnes tegen open zalmkwekerijen met netten, via partners als Inside Scottish Salmon Feedlots en Wild Fish met donaties via 1% For the Planet.
De campagne tegen zalmkwekerijen wordt gesteund door een groot publiek, waaronder artiest en muzikant Björk, die de opbrengst van haar nieuwste nummer Oral, een samenwerking met de Spaanse zangeres Rosalia, doneert om de zaak te steunen. Het nummer Oral is te horen in de film Laxaþjóð – A Salmon Nation.