In 2025 behoort de Metropoolregio Amsterdam tot de meest circulaire grootstedelijke regio’s van Europa. Dat is de ambitie van het Ontwikkelplan Circulaire Economie Metropoolregio Amsterdam. Onlangs gaven de portefeuillehouders Duurzaamheid, nadat het ontwerp al aan alle MRA-deelnemers was voorgelegd, hun fiat aan het plan.

Het ontwikkelplan vormt de opmaat om handen en voeten te geven aan een circulaire MRA-economie. Van belang is dat verbreding plaatsvindt naar de hele economische sector: circulaire economie is daarin verweven. Een circulaire economie draagt namelijk bij aan lokale werkgelegenheid, innovatie en verduurzaming van transportbewegingen. De aanpak moet gebeuren in nauwe samenhang met andere onderdelen van de MRA Agenda en de energietransitie.

Drie sporen
Het Ontwikkelpan Circulaire Economie Metropoolregio Amsterdam brengt bestaande actiepunten in programmatische samenhang. Missie is dat de MRA in 2025 tot de meest circulaire grootstedelijke regio’s van Europa behoort.  Er zijn drie sporen, die nadrukkelijk met elkaar samenhangen. Een belangrijke ingang vormt circulaire inkoop door de MRA-overheden. Essentieel is eveneens het spoor met inzet op zes grondstoffenstromen. Het derde spoor betreft de uitwerking op randvoorwaarden.

Spoor 1: Circulaire inkoop
De MRA-deelnemers kopen jaarlijks voor 4 miljard euro in. Het benutten van die inkoopkracht zal als een magneet naar de markt gaan werken. Het ontwikkelplan zet dan ook in op het volledig circulair maken van de inkoop van de MRA-deelnemers. In het eerste kwartaal 2019 gaat er een voorstel naar alle drie de MRA-platforms via welke fasering dit kan worden bereikt. In aansluiting met de ambitie die door de staatsecretaris is geven, wordt ingezet op het met zoveel mogelijk MRA-partners bereiken van ten minste 10% circulair inkopen in 2022. Doel voor 2025 is 50% circulair inkopen. Vanaf 2025 wordt vervolgens bepaald hoe zo snel mogelijk de situatie van volledig circulair inkopen kan worden bereikt. Daarbij wordt bezien of 2030 haalbaar is en wat nodig is om dit te realiseren. Hierover wordt op dat moment afzonderlijk een besluit genomen.

Spoor 2: Grondstoffenstromen
Via het tweede spoor gaan de MRA-deelnemers concreet aan de slag met zes grondstoffenstromen. Per grondstroom zijn hiertoe nu werkgroepen actief. De portefeuillehouders hebben die in hun overleg van november 2017 al bepaald. Deze werkvorm zorgt voor optimale lokale inbreng en kennisuitwisseling. Dit vergroot het draagvlak en maakt het bovendien mogelijk om ideeën te toetsen alvorens hiermee aan de slag te gaan.

Spoor 3: Interventies
Het derde spoor richt zich op interventies die de circulaire economie dichterbij brengen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld over het wegnemen van belemmeringen voor het bedrijfsleven. Cases worden in afstemming met het Rijk, de Amsterdam Economic Board en andere partners opgepakt, waarbij ook wordt aangehaakt op lopende trajecten zoals Maatschappelijk Verantwoord Inkopen en Regionaal Energieloket VNG. Dit moet het voor het bedrijfsleven gemakkelijker maken om aan de slag te gaan met circulaire activiteiten in de regio. Van belang is verder het zoeken naar samenwerking op het gebied van de inzameling van bedrijfsafval en gemeentelijk afval. Andere aandachtspunten zijn het harmoniseren van aanbestedingsprocedures tussen gemeenten en het vergemakkelijken van de toegang tot data.

Optimalisering van vervoersbewegingen is eveneens noodzakelijk in de circulaire economie. Via slimme coördinatie kan vervoer worden gecombineerd, ook in relatie tot het organiseren van retourlogistiek.  Voorts is in de MRA Agenda een apart actiepunt opgenomen voor het starten van vier pilots gericht op lokale ketensluiting en gebiedsontwikkeling. Dit actiepunt wordt versterkt. Het gaat om de volgende vier gebiedsgerichte uitwerkingen: De Circulaire Westas, Floriade, Afvalrotonde Zaanstad en Ketenorganisatie Gooi en Vecht. Van belang in dit geheel is ook de onlangs verschenen. Grondstoffen Atlas.

Nieuwe MRA Agenda
Het ontwikkelplan heeft gevolgen voor de MRA Agenda. De huidige actiepunten 4.1 en  4.7  geven namelijk onvoldoende sturing. Onderdelen zijn te los van elkaar opgenomen. Voor een succesvolle aanpak is over de gehele linie meer samenhang tussen de onderdelen nodig. Het ontwikkelplan bevat daarom een voorstel voor een nieuwe indeling. Aandacht verdient ook de programmatische samenhang tussen de diverse actiepunten.

Voor het programma als geheel zijn twee bestuurlijke trekkers aangewezen, namelijk de duurzaamheidswethouders van Haarlemmermeer en Lelystad.

Het ontwikkelplan is voorzien van een samenvatting. Ook zijn de hoofdlijnen gevisualiseerd in een infographic.

Documenten