Nieuw onderzoek van het World Economic Forum (WEF) in samenwerking met Accenture identificeert vijf elementen die de basis vormen van een nieuw model voor verantwoordelijk leiderschap. Het model is met name gericht op goede bedrijfsprestaties in combinatie met positieve sociale en milieu-impact.

Het onderzoek wijst uit dat een breder scala aan eigenschappen van managers vereist zal zijn om de uitdagingen van het komende decennium aan te gaan. Op die manier is de bedrijfsgroei te versnellen en de maatschappelijke impact te vergroten. Volgens het onderzoek zijn dit de komende tijd de vijf belangrijkste kenmerken van managers:

  • Inclusie van stakeholders. Meer vertrouwen creëren door alle stakeholders te betrekken bij het nemen van beslissingen en het bevorderen van een inclusieve omgeving waarin individuen een stem hebben en zich gehoord voelen.
  • Emotie en intuïtie. Meer betrokkenheid en creativiteit creëren door menselijkheid, compassie, bescheidenheid en openheid te tonen.
  • Missie en doel. Gemeenschappelijke doelen nastreven door betrokkenen te inspireren om tot een gedeelde visie te komen op duurzaam succes voor de organisatie en haar stakeholders.
  • Technologie en innovatie. Nieuwe organisatorische en maatschappelijke waarde creëren door verantwoorde innovatie met behulp van nieuwe technologieën.
  • Intellect en inzicht. Nieuwe en betere wegen naar succes vinden door te blijven leren en onderlinge kennisdeling te omarmen.


“De klimaatcrisis, de groeiende maatschappelijk ongelijkheid en de economische kwetsbaarheid zijn een grote bedreiging voor ons allemaal”, zegt Adrian Monck, directeur van het World Economic Forum. “Het is belangrijk dat bedrijven ondernemerschap combineren met een purpose, oftewel een hoger doel, en samenwerken om de wereld waarin ze actief zijn te verbeteren. Het goede nieuws is dat de volgende generaties bereidwillig zijn de leiderschapsvaardigheden te ontwikkelen die hiervoor nodig zijn.”

Het rapport, Seeking New Leadership, is gebaseerd op onderzoek onder meer dan 20.000 respondenten. Dit zijn onder andere leden van de World Economic Forum-community’s Young Global Leaders en Global Shapers, CEO’s en andere zakelijk leiders, werknemers, consumenten en overige stakeholders. Daarnaast bevat het rapport een econometrische analyse van bedrijfsprestaties en aanvullend onderzoek.

Het onderzoeksrapport onderstreept de noodzaak voor bedrijven om sociale, economische en milieuproblemen aan te pakken. Zes op de tien respondenten (61 procent) zeggen dat bedrijfsmodellen alleen moeten worden nagestreefd als ze naast winst ook de maatschappelijke resultaten verbeteren. Bovendien vindt de overgrote meerderheid van de zakelijk leiders (79 procent) en stakeholders (73 procent) dat de mogelijkheden van opkomende technologieën vereist dat bedrijven hun rol in de samenleving opnieuw bekijken.

Uit het onderzoek blijkt dat veel zakelijk leiders niet op één lijn liggen met hun stakeholders. Die laatste groep heeft behoefte aan managers met meer emotie en intuïtie, en meer focus op de missie en purpose van de organisatie. Binnen het onderzoek is een online focusgroep samengesteld met meer dan vijfhonderd respondenten uit de generaties Y en Z (geboren na 1980). Hieruit komt voort dat jongere mensen geloven dat managementbeslissingen de komende tien jaar om een evenwichtige aanpak vragen, waarin alle vijf de elementen van verantwoordelijk leiderschap terugkomen.

Samenhang tussen betere bedrijfsprestaties en duurzaamheid, vertrouwen en innovatie

Ook blijkt uit het onderzoek dat winst en verantwoordelijk leiderschap elkaar niet uitsluiten. Sterker nog, er bestaat zelfs een verband tussen deze twee factoren.

Accenture onderzocht tussen 2015 en 2018 de financiële prestaties en activiteiten op het gebied van duurzaamheid, stakeholdervertrouwen en innovatie van ruim 2.500 beursgenoteerde bedrijven. Bedrijven met een hoge score op innovatie en vertrouwen, presteren financieel beter dan hun branchegenoten – met gemiddeld 3,1 procent meer winst en een hoger rendement voor aandeelhouders. Bovendien vertonen deze bedrijven alle vijf de elementen van verantwoordelijk leiderschap in grotere mate dan hun concurrenten. Uit het rapport blijkt dat alleen bedrijfsmodellen die stakeholders centraal stellen optimaal gebruikmaken van innovatie om bedrijfsprestaties te verbeteren en maatschappelijke vooruitgang te stimuleren.

Irine Gaasbeek, Country Managing Director bij Accenture Nederland: “Ondernemingen vervullen tegenwoordig niet meer alleen een economische taak, maar zij moeten in het digitale tijdperk ook hun maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus nemen. Zij hebben de plicht om net zo goed te zorgen voor het milieu en hun sociale omgeving als voor een positief bedrijfsresultaat. Alleen bedrijven die met aandacht voor de missie van het bedrijf, inclusie van stakeholders en met compassie het vertrouwen van al hun stakeholders krijgen én behouden, zullen slagen.”

Bovenstaand onderzoek vormt de eerste fase van een meerjarig initiatief van Accenture en de World Economic Forum-community’s Young Global Leaders en Global Shapers. Zij creëren een nieuw kader voor verantwoordelijk leiderschap en helpen organisaties bij het realiseren van omgevingen waarin verantwoordelijk leiderschap floreert.