Duurzame bedrijven worden tijdens corona nóg duurzamer, de rest blijft achter. Dat blijkt uit de Nieuwe Economie Index (NEx), het cijfer dat MVO Nederland toekent aan de duurzaamheid van de Nederlandse economie. Dit cijfer is tot stand gekomen na grootschalig onderzoek van MVO Nederland en van Rabobank. De index komt dit jaar uit op 14,1 procent en stijgt daarmee 2 procentpunt ten opzichte van januari 2020. Het zijn vooral de grotere ondernemingen die de kar trekken op weg naar een nieuwe economie. Zij scoren in het onderzoek gemiddeld een rapportcijfer van 6,5.

NEx | Hoe duurzaam is het Nederlands bedrijfsleven?

Uit het onderzoek blijkt dat Nederlandse bedrijven gemiddeld nét een voldoende scoren in de transitie naar de nieuwe economie: 5,7 (op een schaal van 1-10). Ongeveer de helft van de bedrijven scoort een onvoldoende; slechts 8,5 procent heeft een rapportcijfer van 8 of hoger. Grote bedrijven lijken over het algemeen beter op weg dan kleinere bedrijven. De allergrootste bedrijven (>250 werknemers) behalen met een 6,5 een significant beter resultaat dan het middenbedrijf (50-250 werknemers) met een 6,2. Het kleinbedrijf (10-49 werknemers) scoort nog lager met een cijfer van 5,8. Bedrijven van 1-10 werknemers komen tot een 5,7. De grote verschillen zien we met name in de aandacht voor groene energie, biodiversiteit en circulaire economie.

“De huidige tijd brengt een aantal transitieopgaven nog scherper naar voren. Zo presteren met name grote bedrijven die gedurende corona méér aandacht zijn gaan besteden aan hun maatschappelijke agenda beter op de transitie naar een nieuwe economie. Dat het juist het kleinbedrijf en mkb zijn die achterblijven leidt tot een steeds grotere kloof. En dat binnen een toch al verdeeld bedrijvenlandschap”, zegt Otto Raspe, hoofd RaboResearch duurzaamheid.

“Deze resultaten geven aan dat primair de overheid aan zet is om het mkb veel meer te helpen in de transitie naar een nieuwe economie, anders worden de verschillen alleen maar groter. Dus, bij dezen onze oproep om lef te tonen en te kiezen voor duurzame ondernemers, met name in het midden- en kleinbedrijf”, zegt Maria van der Heijden, directeur-bestuurder van MVO Nederland.

NEx | Hoe duurzaam is de Nederlandse economie?

De NEx heeft dit jaar een score van 14,1 procent en geeft daarmee aan hoe ver de Nederlandse economie op weg is naar de nieuwe economie, die klimaatneutraal, circulair en inclusief is, ook in de keten. De NEx is het gemiddelde van de zeven thema’s die MVO Nederland gebruikt om de route naar de nieuwe economie te duiden: Nieuwe rijkdom (7,0%), Echte prijzen (19,0%), Transparante ketens (9,6%), Inclusief ondernemen (33,5%), Groene energie (7,6%), Biodiversiteit (8,8%) en Circulaire economie (12,9%).

“Hoewel het goed is om te zien dat onze economie twee procentpunten duurzamer is geworden, gaan we in dit tempo het kantelpunt van 20 procent in 2025 niet halen. Alleen bij dat percentage is er geen weg meer terug naar de oude economie. We stijgen weliswaar op vijf van de zeven thema’s, maar moeten de komende jaren echt een tandje bijzetten”, aldus Maria van der Heijden, directeur-bestuurder van MVO Nederland.

Over NEx

Het NEx-onderzoek naar hoe ver de Nederlandse economie op weg is naar de nieuwe economie is in opdracht van MVO Nederland uitgevoerd door SEO Economisch Onderzoek. MVO Nederland heeft in 2020 met de NEx voor het eerst de duurzaamheid van de Nederlandse economie in één getal uitgedrukt – toen was de score 12,1 procent –, en herhaalt het NEx-onderzoek jaarlijks. De NEx geeft weer welk percentage van het Nederlandse bedrijfsleven als ‘nieuw’ te classificeren valt. Om dit te onderzoeken is er voor zeven thema’s naar de meest recente waarde van relevante indicatoren gezocht. De indicatoren zijn door SEO en MVO Nederland gezamenlijk geselecteerd.

Nieuw dit jaar in de NEx is het onderzoek van RaboResearch, het kenniscentrum van Rabobank. Hierin zijn 1.500 bedrijven ondervraagd naar hoe zij scoren op de zeven NEx-thema’s. In het onderzoek zijn bedrijven betrokken van verschillende omvang, uit verschillende sectoren en uit alle regio’s in het land, zodat een representatief beeld is te schetsen van het Nederlandse bedrijfsleven.

Het onderzoeksrapport van de bedrijveneditie van de NEx is hier te vinden