Pim Croes ontwikkelde een methode om de werkelijke prijs van producten in de leveringsketen te bepalen: de meerprijs voor de duurzame versie van een product. De meeste producten hebben namelijk geen werkelijke prijs. Want fabricage, handel, gebruik en levenseinde van producten zijn verantwoordelijk voor een belangrijk deel van de wereldwijde milieu-, sociale en economische schade. En zolang deze schade onbetaald blijft en consumenten de voorkeur blijven geven aan de goedkoopste producten is verbetering ver te zoeken. Dankzij het onderzoek van Croes kunnen nu ook de verborgen kosten in kaart én in rekening worden gebracht. Daarmee wordt de eerste stap gezet naar een duurzame en verantwoorde economie van werkelijke prijzen: de “oiconomie”, naar het Oud-Griekse woord oikos (o.a. huishouding), waarvan ook onze begrippen economie en ecologie zijn afgeleid. Oiconomie betekent overigens niet dat het leven duurder wordt. Op langere termijn is repareren van de schade namelijk meestal duurder dan die te voorkomen.

Iedere speler in de keten van een product maakt kosten in de reële economie, maar ook verborgen kosten ten koste van anderen of de maatschappij als geheel. Diverse economen pleiten daarom al langer voor een economie van werkelijke prijzen. Dit maakt de meerprijs voor de duurzame versie van een product tot een uitstekende maat voor de duurzaamheid ervan.

Levenscyclusbenadering

Tot nu toe bestond er echter nog geen alomvattende, objectieve en gestandaardiseerde methode voor de meting van de benodigde kosten voor het verduurzamen van producten. Vandaar de roep om een collectieve levenscyclusbenadering in de leveringsketen, wat met de huidige methodieken nog niet mogelijk is.

Preventie van schade

Pim Croes levert bedrijven nu een instrument waarmee ze op gestandaardiseerde wijze een boekhouding kunnen voeren van de kosten voor preventie van schade. Deze kunnen ze doorberekenen in de leveringsketen als “Eco Social Cost Units” (ESCU’s), naast en vergelijkbaar met de standaard economische boekhouding. Aan het einde van de keten ontstaat zo de meerprijs voor de volledig duurzame versie van het eindproduct.

Aanbevelingen

Onontbeerlijk voor het welslagen van de “oiconomie” is overigens een certificatiesysteem om ervoor te zorgen dat de hele keten de berekeningen correct en eerlijk uitvoert, aldus de onderzoeker. Ook is het zaak om voldoende steun van overheden of bedrijven te krijgen om hele leveringsketens te overreden het systeem te omarmen.

Doelen voor duurzame ontwikkeling

Bij het ontwikkelen van zijn methode hanteerde Croes alle productgerelateerde milieu-, sociale en economische aspecten die door de VN zijn vastgelegd als doelen voor duurzame ontwikkeling.

Pim Croes is van oorsprong levensmiddelentechnoloog. Zijn systeem voor de bepaling van werkelijke prijzen is geïnspireerd door een bestaande methode van doorgeven van aantoonbare levensmiddelenveiligheid in de leveringsketen. Op 13 januari 2021 hoopt hij op zijn onderzoek te promoveren aan de Universiteit Utrecht.