Elk jaar worden in Stockholm en Oslo de Nobelprijzen uitgereikt. Op de dag dat de prijzen voor de 101ste jaar worden uitgereikt, op 10 december 2002, grijpen de vier aan om aandacht te vragen voor de noodzaak voor de installatie van een nieuwe prijs. Vanaf 10 december kunnen burgers, bedrijven en organisaties via www.sustainable-prize.net de brief mee ondertekenen. Begin maart 2003 zal de brief naar Stockholm worden gebracht.
De Nobelpijzen waren vanaf 1901 de eerste internationale prijzen voor natuurkunde, scheikunde, geneeskunde, literatuur en vrede. In 1968 kwam daar de Nobelprijs voor de Economie bij.
Van der Ham: “De wereld is sinds de jaren zestig zeer veranderd. Na het rapport van Rome, begin jaren zeventig, is de ongerustheid over de schaduwkanten van massa-consumptie en het gebruik van fossiele brandstoffen sterk toegenomen. Een Nobelprijs voor Duurzame Ontwikkeling beloond hen die het leiderschap tonen om deze problemen op te lossen: niet het cynisme, maar de innovatie, het verantwoordelijkheidsgevoel en de technologische vooruitgang moeten het voorbeeld geven.”
De brief aan de Nobel-stichting is te lezen op: www.sustainable-prize.net
Lees hier het opinieartikel uit de Volkskrant van 10 december 2002:
Tijd voor de Nobelprijs voor duurzame ontwikkeling
Op 10 december worden in Stockholm en Oslo de jaarlijke Nobelprijzen uitgereikt. Tweede Kamerlid Van der Ham, Brits Europarlementariër Davis, Amerikaans Congresman Greenwood en Ingrid Aaldijk pleiten voor een nieuwe Nobelprijs: De Nobelprijs voor Duurzame Ontwikkeling.
De Nobelprize werd ruim honderd jaar in het leven geroepen door Alfred Nobel, een wapen- en springstoffenfabrikant, die wroeging kreeg over de rijkdom die hij vergaarde door de verkoop van dynamiet en wapens. Hij stelde een fonds in dat na zijn dood jaarlijks prijzen moest gaan uitreiken aan personen of instellingen die zich verdienstelijk maakten voor de samenleving. Na de dood van Nobel werden in 1901 voor het eerste de Nobelprijzen uitgereikt. Het waren de eerste echte internationale prijzen voor verdiensten in natuurkunde, scheikunde, geneeskunde, literatuur en vrede. In 1968 voegde de Sveriges Riksbank (Bank of Sweden) er de -Prize in Economic Sciences in memory of Alfred Nobel’ aan toe. Sindsdien zijn er geen toevoegingen meer geweest. Naar onze visie is het tijd voor een nieuwe visionaire stap: de instelling van een prijs voor duurzame ontwikkeling.
Sinds de jaren zestig is er veel veranderd in de Wereld. Na het rapport van de Club van Rome, begin jaren zeventig, over de mondiale milieuvervuiling zijn we anders gaan kijken naar, bijvoorbeeld, de schaduwzijden van massaconsumptie en gebruik van fossiele brandstoffen. Economische ontwikkelingen hebben gevolgen voor het milieu en voor de verschillen in welvaart. Het is van belang dat de balans tussen economie, milieu en sociale ontwikkeling voortdurend de gaten gehouden wordt.
De voormalige premier van Noorwegen, mevrouw Bruntlandt, schreef in 1987 het beroemde rapport: -Onze gezamenlijke toekomst’. Dit rapport lanceerde de term duurzame ontwikkeling (Sustainable Development) en legde de samenhang uit tussen ontwikkeling en milieu. Bruntlandt omschreef het alsvolgt: -Het gaat hierbij om een ontwikkeling, die voorziet in de behoeften van de huidige generatie zonder daarbij de mogelijkheden te verminderen voor toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien.’ Eenvoudig gezegd is duurzaamheid het rekening houden met mens en milieu, nu en later, hier en elders. Het rapport Bruntlandt werd vervolgd door twee wereldconferenties in Rio de Janeiro (1992) en in Johannesburg (2002), waarbij vraagstukken besproken werden die te maken hadden met milieu, armoede en economische ontwikkeling. Op het hoogste niveau werd het belang van mens- en milieuvriendelijk handelen erkend. Klimaatverandering, verwoestijning, gebrek aan schoon water en verlies van biodiversiteit zijn nu al een bedreiging voor de aarde; niet alleen door oorlog en ziekten, maar ook door de uitputting van onze natuurlijke bronnen, de opwarming van de aarde en het uitsterven van diersoorten.
De term duurzame ontwikkeling werd na de conferentie van Rio de Janeiro in 1992 welliswaar steeds bekender. Maar bekender wil niet altijd zeggen dat er ook voldoende invulling aan werd gegeven. De hoeveelheid papier dat over dit onderwerp is besteed is nog altijd groter dan de hoeveelheid succesvolle voorbeelden van landen, bedrijven of projecten die een praktische invulling aan duurzame ontwikkeling geven. Het instellen van een Nobelprijs voor duurzame ontwikkeling is een steun in de rug van diegenen die niet alleen mooie woorden spreken maar die ook daadwerkelijk aan de slag zijn gegaan: Burgers, wetenschappers, politici en maatschappelijke organisaties. Niet het doemdenken, maar de innovatie, de technologische verbeteringen, het leiderschap en het verantwoordelijkheidsgevoel moeten bekroond worden.
Ook het bedrijfsleven moet kunnen meedingen naar de prijs. Technologische doorbraken en het ombuigen van ongezonde consumptiepatronen zijn essentieel voor de toekomst van de aarde, en zonder het moreel leiderschap bedrijfsleven is dat onbegonnen werk. Maatschappelijk verantwoord ondernemen moet een wezenskenmerk zijn van corperate business.
Een Nobelprijs voor duurzame ontwikkeling kan een noodzakelijke en voortdurende stimulans geven aan mens- en milieuvriendelijke ontwikkeling. Winnaars voor Nobelprijzen krijgen grote bekendheid en wordt een platform geboden voor hun ideeën. Soms levert een Nobelprijs ook een veiligheidsgarantie op. Onderdrukkende regimes zijn in het verleden opzettelijk in verlegenheid gebracht door de aandacht voor prijswinnaars als de Dalai Lama (Tibet) en Aung San Suu Kyi (Birma). Een prijs voor Duurzame Ontwikkeling is tevens een blijvende oproep aan wereldleiders om actieve steun te geven aan vernieuwende initiatieven en internationale verdragen.
Op 27 november, 1895, schreef Afred Nobel zijn testament in de Zweeds-Noorse Club in Parijs. Hij schreef: -Ik richt een fonds op, waarvan de rente jaarlijks zal worden uitgekeerd in de vorm van prijzen aan hen die, gedurende het afgelopen jaar, de grootste bijdrage heeft geleverd ten dienste van de mensheid”. Nu de wereld de afgelopen decenia sterk afhankelijk is geworden van hen die leiderschap durven tonen op het gebied van duurzame ontwikkeling, is een nieuwe prijs zeker op zijn plaats. Het testament van Afred Nobel is immers geen dode letter, het is een levende aansporing voor een betere wereld.
Begin maart 2003 sturen wij daarom een brief naar de Nobel-stichting in Stockholm met het verzoek de nieuwe Nobelprijs voor Duurzame Ontwikkeling in overweging te nemen. Burgers, bedrijven, organisaties, en politici uit de hele wereld zijn uitgenodigd deze brief te ondersteunen via www.Sustainable-prize.net
Boris van der Ham
Lid van de Tweede Kamer, Den Haag
James Greenwood,
Congreslid, Washington
Chris Davies
Brits lid van het Europees Parlement, Brussel
Ingrid Aaldijk,
Voormalig VN-jongerenvertegenwoordiger, Utrecht