De contouren van het nieuwe systeem werden het afgelopen jaar al ontwikkeld door partners van De Groene Zaak in samenwerking met wetenschappers uit het netwerk Het Groene Brein. Tijdens een speciaal werkweekend onder de naam ‘Circular Economy Boostcamp’ is een brede groep koplopende ondernemingen en wetenschappers er nu in geslaagd alle verworven kennis en inzichten bijeen te brengen in een breed inzetbaar en internationaal toepasbaar model.
Kort samengevat komt het erop neer dat producten worden voorzien van een soort ‘barcode’ die correspondeert met een ‘recept’ van de in dat product gebruikte grondstoffen en hoeveelheden. Deze ‘receptuur’ wordt vastgelegd in een gestandaardiseerd online systeem, het zogeheten ‘Resources Identity Tag System’ (RITS). Hoewel er reeds een aantal vergelijkbare systemen in werking is bij ondernemingen, is RITS het eerste systeem dat bruikbaar is binnen iedere sector en volledige transparantie biedt.
Meters maken
Volgens De Groene Zaak directeur Marga Hoek is RITS een cruciaal instrument om inzicht te krijgen in grondstofstromen en zo ketens te verduurzamen. Hoek: “We zijn enorm blij met deze doorbraak en willen als De Groene Zaak ook direct doorpakken met het daadwerkelijk realiseren van RITS. Er ligt een projectplan om samen met een aantal gecommitteerde partners binnen een jaar een 1.0-versie voor Nederland op te leveren. Daarin zullen we een basis leggen voor enkele concrete productgroepen, waaronder textiel. Mede dankzij de expertise en inbreng van onze partner Dutch aWEARness kunnen we op dit specifieke terrein echt meters gaan maken – niet alleen in Nederland, maar zelfs op Europees en uiteindelijk mondiaal niveau.”
Tijdens de CE Boostcamp presenteerden verschillende werkgroepen baanbrekende nieuwe ideeën en modellen om de circulaire economie dichterbij te brengen. Naast het door Jan-Paul Kimmel van Royal HaskoningDHV gepresenteerde model voor RITS werden er ook doorbraken gerealiseerd op het terrein van ‘circular procurement’ en de realisatie van een overkoepelend informatiesysteem met de naam Circyoulator. Bij de afsluitende presentatie in de schouwburg van Almere waren tal van politici, CEO’s en maatschappelijke stakeholders aanwezig die hun steun toezegden aan de verdere ontwikkeling van de initiatieven. Onder meer D66 Kamerlid Stientje van Veldhoven en Prins Carlos de Bourbon de Parme zeiden toe zich te zullen inzetten voor de verdere ontwikkeling en invoering van RITS. D66 Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy beloofde hetzelfde te zullen doen in Brussel.
Enorm potentieel
Het sluitend maken van ‘economische kringlopen’ heeft een enorm potentieel. Uit recent onderzoek van de Britse Ellen MacArthur Foundation blijkt dat besparingen in materiaalgebruik haalbaar zijn ter waarde van 630 miljard dollar in de markt van consumentengoederen. Tijdens de CE Boostcamp gingen dan ook stemmen op het hergebruiken van grondstoffen door ondernemingen veel sterker te stimuleren, bijvoorbeeld door een herziening van het belastingstelsel. Marga Hoek: “Voor De Groene Zaak staat vast dat een transitie naar een circulaire economie ondersteund en versneld wordt als we de belastingdruk verleggen van arbeid naar primaire grondstoffen en vervuiling. Maar je zou ook kunnen denken aan fiscale tegemoetkoming aan ondernemers die de grondstoffen in hun productieketen coderen en registreren in RITS.”