In een eerdere brief aan informateur Opstelten pleitte De Groene Zaak ervoor duurzame innovatie tot speerpunt van het nieuw regeerakkoord te maken. De speerpunten die zij daarin benoemt ziet De Groene Zaak echter onvoldoende terug in het akkoord. Weliswaar worden er een aantal goede aanzetten gedaan, maar een overtuigende keuze voor een toekomstvaste duurzame economie wordt niet gemaakt. Volgens De Groene Zaak kan het nieuwe kabinet haar streven naar innovatie, vermindering van regeldruk en structurele bezuinigen het best realiseren door een ‘Green Deal’ met het bedrijfsleven te sluiten, zoals het regeerakkoord ook zelf aangeeft.
Voorzitter Roger van Boxtel: “Het nieuwe regeerakkoord biedt vooral ruim baan aan ondernemerschap. Dat is een sterk punt, want wij zien ondernemerschap in het bedrijfsleven als dé weg naar succesvolle economische verduurzaming. Vandaar dat wij zeggen: Geef het bedrijfsleven ruimte, en laat de overheid vooral faciliteren en de juiste randvoorwaarden stellen, te beginnen bij ‘aanbestedingen’. De samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven heeft in de afgelopen jaren al veel positiefs opgeleverd”. De Groene Zaak werkt op dit moment aan concrete voorstellen voor een Green Deal en legt deze graag voor aan het nieuwe kabinet.
Juiste uitvoering is essentieel
Volgens De Groene Zaak kan de ‘groene economie’ dé banenmotor van de toekomst zijn. Volgens directeur Marga Hoek biedt het akkoord hier openingen voor: “Positief is de nadruk op het belang van innovatie, dat onder meer tot uitdrukking komt in het economische topgebieden en het voornemen om Innovatie als domein bij het ministerie van EZ onder te brengen. Eveneens positief is de voorgenomen vermindering van de regeldruk, aangezien veel regelgeving nieuwe duurzaamheidinitiatieven hindert in plaats van stimuleert. Echter: alles hangt af van de juiste uitvoering van de voorstellen. Zo gaat er een enorm bedrag naar de aanleg van nieuwe infrastructuur. Prima, vooropgesteld dat die wegen op een duurzame, innovatieve wijze worden aanbesteed en we bijvoorbeeld wegen bouwen die energie opwekken ten behoeve van omliggende woonwijken. Als het kabinet alleen maar bedoelt: meer plat asfalt, dan is het alleen maar goed voor onze oude economie en niet voor de nieuwe economie.”
De Groene Zaak is eveneens kritisch over het feit dat in het akkoord wel de juiste doelstellingen worden genoemd, maar zonder dat er sprake is van een goede financiële onderbouwing. Van Boxtel: “Het voorstel de SDE-regeling te hervormen is positief, maar wat de uitvoering betreft geldt: the proof of the pudding is in the eating. Hetzelfde geldt voor het voornemen een stimulerend beleid te ontwikkelen voor toekomstige economische topgebieden. Als daarmee bedoeld wordt dat we inzetten op duurzame topgebieden zijn we het geheel eens. Maar dat staat er niet expliciet: de angel zit dus in de wijze van uitvoering.”
Inkoopkracht overheid strategisch benutten
Volgens Hoek dient ook een nieuw ‘Innovatieplatform 2.0’ onderdeel te worden van de ‘Green Deal’ tussen overheid en bedrijfsleven. Overheid en markt zouden daarin nadrukkelijk moeten participeren zodat marktkennis maximaal wordt ingebed in het inkoop- en aanbestedingsbeleid van de overheid. Hoek: “Dit was een van de drie concrete aanbevelingen die wij al eerder in het formatietraject aan informateur Opstelten hebben gestuurd. Daarnaast hebben wij ervoor gepleit dat de overheid haar inkoopkracht gaat benutten als strategisch economisch instrument en consequent gaat kiezen voor de meest duurzame alternatieven. Last but not least hebben we gewezen op het belang van een uitnodigend en consistent investeringsklimaat voor duurzame energievormen, iets dat door ons ook al eerder is bepleit in een brief aan de Tweede Kamer. Belangrijke punten die weinig weerklank vinden in dit akkoord.”
Zonder meer negatief is het platform over het voornemen van het kabinet de heffingskorting voor duurzame beleggers te laten vervallen. Hoek: “Juist de financierbaarheid is de Achilleshiel van duurzame projecten. Daarbij is een gedegen en betrouwbaar fiscaal beleid voor alles noodzakelijk om tot de noodzakelijke schaalgrootte te komen. Het kabinet moet inzien dat duurzaamheid de kortste weg is naar economisch herstel – nu en op de lange termijn.”