Het rapport, gepubliceerd door een samenwerkingsverband van organisaties uit Europa, de VS en Zuid-Amerika, toont aan dat de Ronde Tafel, die industrie en ngo’s samenbrengt, weinig zal doen om een eind te maken aan de uitbreiding van sojaproductie en het vernietigen van kleinschalige boeren en natuurlijke ecosystemen. Zwakke uitgangspunten die het gebruik van gentech soja toestaan, gecombineerd met een te verwachten afwezigheid van controle en afdwinging, maken dat zogenaamde ‘verantwoorde’ producenten maar wenig zullen moeten bijschaven aan hun praktijken ter plaatse.
An Maeyens van ASEED Europa, één van de auteurs van het rapport, zegt: “De Ronde Tafel over Verantwoorde Soja is een greenwash instrument voor sojaproducenten,internationale agrobedrijven en Europese voedsel- en veevoederbedrijven, om zodoende hun handel over de hele wereld te kunnen blijven uitbreiden. Sojamonocultuur is niet duurzaam, en zou niet gelegitimeerd mogen worden door middel van ‘verantwoorde’ labels.”
Het rapport komt op een moment dat organisaties en bewegingen uit Latijns-Amerika en elders een duidelijke veroordeling laten weerklinken van de derde Ronde Tafel-conferentie, omwille van haar pogingen om criteria voor ‘verantwoorde’ sojaproductie vast te leggen. Zij zeggen dat de enige ‘verantwoorde’ manier erin bestaat, om een halt toe te roepen aan de uitbreiding van soja.
Stella Semino van Grupo de Reflexion Rural zegt: “In Argentinië worden de bossen in de as gelegd omdat veehouders nieuwe
gronden opzoeken, aangezien zij plan moeten maken voor
gentech soja. Terwijl de Ronde Tafel in Buenos Aires vergadert om de betekenis van ‘verantwoord’ te herdefiniëren, putten de intensieve teeltmethoden de bodem uit, vervuilen ze het grondwater en brengen ze schade toe aan de biodiversiteit.”
Javiera Rulli van het sociale onderzoekscentrum BASEIS in Paraguay zegt: “De massale toename van de sojaproductie in Paraguay heeft een vernietigend effect. Kleine boeren worden gedwongen hun boerderijen te verkopen aan de grote producenten omdat ze binnen deze aggressieve industriële onmogelijk tegen hen kunnen optornen.
Inwoners van landbouwgemeenschappen die ooit hun eigen voedsel teelden zijn verdreven van
het land naar de steden, waar ze wanhopig werk trachten te vinden en meestal in diepe
armoede terechtkomen.”
De schadelijke effecten van de nog altijd groeiende handel in Zuidamerikaanse soja zijn al uitgebreid bekend en onderzocht, stelt het rapport, waarbij het duidelijk is dat de soja monocultuur plattelandseconomieën vernietigt en tot landconflicten leidt, alsook bijdraagt tot ontbossing en biodiversiteitsverlies. De pesticiden die gebruikt worden bij de sojateelt vervuilen het water en veroorzaken gezondheidsproblemen voor landwerkers en omliggende gemeenschappen.
De RTRS noemt zichzelf een ‘multistakeholder’ organisatie, maar de direct getroffen groepen hebben altijd geweigerd deel te nemen. Zij vragen zich af waarom ze vertrouwen zouden moeten hebben in oplossingen die aangedragen worden door dezelfde bedrijven die hen in hun bestaan bedreigen.
Zoals het er nu naar uit ziet, zullen de criteria van de Ronde Tafel het toelaten dat genetisch gemanipuleerde RoundupReady soja gecertificeerd wordt als ‘verantwoord’.
Nina Holland van Corporate Europe Observatory zegt:
“Veel van de leden van de Ronde Tafel, inclusief de Europese lobby-organisaties van de veevoer- en plantaardige olie-bedrijven, zijn op dit moment betrokken bij een misleidende lobby campagne in de EU om de toelating van nieuwe GGO’s te versnellen en zelfs om contaminatie met niet-toegelaten GGO’s toe te staan.”
Het rapport benadrukt de huidige scheefgroei in de wereldvoedselproductie, waarbij de meeste plantaardige eiwitten geproduceerd worden in ontwikkelingslanden ten behoeve van de intensieve veehouderij in het Noorden, en roept op tot een meer duurzame benadering gebaseerd op voedselsoevereiniteit.
Landen in Europa en Zuid-Amerika betalen nu de prijs voor deze schadelijke en vervuilende vorm van voedselproductie. Er is nood aan een meer verantwoordelijke aanpak om de wereld te voeden, gebaseerd op een meer lokale productie en minder intensieve teeltwijzen. Rijke landen zullen hun dieet moeten herzien – en stoppen met zoveel vlees te eten.
Een verklaring tegen de Ronde Tafel over Verantwoorde Soja werd breed ondertekend door heel wat organiaties uit het Zuiden en het Noorden.
Kritische reacties die het Ronde Tafel proces verwerpen, werden ook uitgebracht door Friends of the Earth International en de Global Forest Coalition [4].