In 2015 hebben de VN-lidstaten de Sustainable Development Goals (SDG’s) aangenomen, zeventien doelen om mondiale duurzame ontwikkeling na te streven, waaronder het bestrijden van armoede en honger en het bevorderen van duurzame consumptie en productie. Terwijl voor het behalen van enkele doelen, zoals voor klimaat- en biodiversiteit, allerlei scenario’s uitgewerkt zijn, ontbreken die nog voor het behalen van de SDG’s gezamenlijk. De 169 subdoelen en meer dan 200 onderliggende indicatoren die samen met de 17 SDG’s zijn afgesproken, zijn daarvoor ongeschikt: het zijn er te veel, en ze zijn vaak niet eenduidig geformuleerd of moeilijk meetbaar. In een artikel in One Earth doet een groep wetenschappers een voorstel voor een beperktere set van goed meetbare doelen die gebruikt kan worden voor scenarioanalyse voor het behalen van alle SDG’s in 2030. PBL-onderzoeker en hoogleraar aan de Universiteit Utrecht Detlef van Vuuren is hoofdauteur van dit artikel.
De doelen van het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 zijn breed bekend: het beperken van de mondiale temperatuurstijging tot ruim onder 2 en zo mogelijk tot 1,5 graden Celsius. In datzelfde jaar 2015 zijn door de VN-lidstaten ook de SDG’s vastgesteld, die in 2030 behaald moeten zijn: 17 doelen die veel breder zijn dan het Parijse Klimaatakkoord. Ze gaan onder meer over bestaanszekerheid voor iedereen, over voedselzekerheid, duurzame economieën en milieubescherming. Er is echter weinig bekend over hoe deze doelen tegelijk en in samenhang bereikt kunnen worden.
Doelen moeten in samenhang nagestreefd worden
Het behalen van de SDG’s vereist op vele terreinen grote veranderingen. Vanwege de sterke afhankelijkheden tussen de doelen moeten ze in samenhang nagestreefd worden. Het bestrijden van honger kan bijvoorbeeld gepaard gaan met meer gebruik van kunstmest en water, en daarmee meer klimaatverandering, toenemende waterschaarste en vervuiling veroorzaken. Scenario’s gemaakt met computermodellen kunnen inzicht geven in mogelijke routes om combinaties van SDG’s te bereiken. Hoe zou bijvoorbeeld een voedselsysteem er uit kunnen zien dat bijdraagt aan grotere voedselzekerheid (SDG 2), én bescherming van natuur (SDG 14 en 15) én minder klimaatverandering (SDG 13)? En welke stappen moeten in 2025 al zijn gezet om dit in 2030 te bereiken?
Meer inzicht hard nodig om SDG’s in 2030 alsnog te kunnen behalen
Meer inzicht in de manier waarop de SDG’s behaald kunnen worden is hard nodig. Sinds 2015 is op veel doelen nog maar beperkt voortgang geboekt. Een eerste verkenning in het artikel laat zien dat voor de SDG’s waarover scenariodata beschikbaar waren, bij voortzetting van de huidige trends de doelen niet worden bereikt. Maar terwijl voor bijvoorbeeld klimaat tal van scenario’s inzicht geven in noodzakelijke veranderingen in energiegebruik, transport en landgebruik, zijn zulke scenario’s niet beschikbaar voor het tegelijkertijd behalen van een groot aantal SDG’s. Toch zijn zulke scenario’s wel nodig voor het uitwerken van concrete beleidsmaatregelen.
Onderzoekers stellen beperktere, heldere set van kwantitatieve doelen voor
Om bruikbare scenario’s te maken, is een beperktere, heldere set van kwantitatieve doelen nodig die representatief is voor de SDG’s. Een internationale groep onderzoekers, onder wie Detlef van Vuuren en Paul Lucas van het PBL, heeft zo’n meer toegespitste set van indicatoren uitgewerkt. Zij hebben daarvoor niet alleen naar de SDG’s gekeken, maar ook naar andere verdragen (zoals het Klimaatakkoord van Parijs) en de wetenschappelijke literatuur. Op basis hiervan stellen zij een set van 36 doelen voor. Deze zijn gedefinieerd voor 2030 (het doeljaar van de SDG’s) én voor 2050, omdat ook na 2030 nog aan de opgave van duurzame ontwikkeling gewerkt zal moeten blijven worden. Voorbeelden uit de set zijn doelen rond voedselzekerheid, gezondheid, klimaat en biodiversiteit.
Detlef van Vuuren: “Op dit moment ontbreken scenario’s voor de SDG’s nog bijna volledig. De formulering van 36 goed meetbare, eenduidige doelen helpt bij het verkennen van routes op weg naar het behalen van de SDG’s. Zulke scenario’s maken de SDG’s veel hanteerbaarder voor beleidsmakers en andere betrokkenen”.
Vanuit andere instituten waren onderzoekers uit vele disciplines betrokken: onder meer economen, onderzoekers naar land en energiesystemen, sociaalwetenschappers en milieuwetenschappers. Het PBL zal met het IMAGE mondiale milieumodel bijdragen aan het gebruik van de set in zijn scenarioanalyses.
