De verplichting dat elk kantoorpand vanaf 2023 energielabel C moet hebben, wordt een molensteen om de nek van huurders en verhuurders. Dat stellen advocaten- en notarissenkantoor Ploum, AREA Occupier Solutions en Facilicom Energiemanagement. Voor de bouwsector wordt de komende twee jaar een krimp van 15 procent verwacht door de coronacrisis. Bovendien hebben getroffen ondernemers straks andere prioriteiten dan het upgraden van hun pand. Om marktpartijen te begeleiden richting label C is het drietal een samenwerkingsverband aangegaan en hebben zij de website www.checkjelabel.nl gelanceerd.
Onderdeel van de energietransitie in ons land is dat elk kantoor groter dan 100 m2 minimaal energielabel C moet hebben over ruim twee jaar. Blijkens een onderzoek uit september 2019 voldoet 60 procent van de kantoren nog niet aan de duurzaamheidseis, goed voor 41 miljoen m2. Het merendeel daarvan (83 procent) heeft nog helemaal geen energielabel. Indien een conservatieve schatting van de ontbrekende labels wordt gemaakt, dan moet in totaal 29,7 miljoen m2 worden verduurzaamd en dat is 8,5 miljoen m2 per jaar. Dat is een zéér forse opgave. Als daar de komende periode geen grote stappen in worden gezet kan dat verhuurders hun huurders kosten en huurders hun pand.
‘In de markt is er nog veel onduidelijkheid over. Ook het bewustzijn ontbreekt hoe urgent het eigenlijk is en wat de juridische consequenties zijn als het eenmaal 1 januari 2023 is’, zegt vastgoedadvocaat Anton van den Heuvel van Ploum. Onder de noemer ‘Checkjelabel.nl’ gaan Ploum, AREA Occupier Solutions en Facilicom Energiemanagement huurders en verhuurders op alle terreinen bijstaan.
‘Toekomstplannen bijstellen’
‘Zeker door de coronacrisis zullen bedrijven hun toekomstplannen moeten bijstellen’, zegt Sven-Olaf de Vries, business executive bij AREA. Als adviesbureau op het gebied van kantoorhuisvesting heeft AREA alle nodige expertise in huis om eindgebruikers van commercieel vastgoed van A tot Z te helpen. ‘Het aangaan van een nieuwe huurovereenkomst of het verlengen van een bestaande huurovereenkomst biedt doorgaans de gelegenheid om besparingen te realiseren of bijvoorbeeld een nieuw, passend werkplekconcept te implementeren waarbij we natuurlijk ook aandachtspunten vanuit Covid-19 (1,5 meter) meenemen. Daarnaast is het nu ook het ideale moment om de duurzaamheidsproblematiek aan de orde te stellen en hier goede contractuele afspraken over te maken met de verhuurder. Onze verwachting is dat bedrijven door de coronacrisis wellicht anders gaan kijken naar technologie en thuiswerken. Dit zal impact hebben op het gewenste gebruik, de ruimtebehoefte, etc. Daarom moet je ruim voor het moment dat een huurcontract afloopt al een analyse maken van je toekomstige behoefte. Daar is tijd voor nodig, ook om te onderhandelen over bestaande en nieuwe huurcontracten.’
Juridische haken en ogen
Over eventuele juridische haken en ogen bij de verplichte labelsprong(en) in het samenwerkingsverband wordt door Ploum geadviseerd. Juridische discussies zijn te verwachten, constateert vastgoedadvocaat Anton van den Heuvel. ‘In de praktijk is het veelal de verhuurder die constructieve aanpassingen moet doen, zoals een gevel aanpassen. Maar het vervangen van verlichting is in de model-contracten van ROZ een verplichting van de huurder en daarmee kunnen soms ook één of meerdere labelstappen worden gemaakt. Als meerdere wegen naar Rome (of in dit geval: Parijs) leiden, welke partij is er dan verantwoordelijk? En als beide partijen stilzitten, wie draagt dan het risico na 1 januari 2023?’ Ook wijst hij op het juridische verschil tussen ‘dringende werkzaamheden’ en ‘renovatie’, dat in beide gevallen een andere positie van de huurder oplevert. ‘Het is dan ook van groot belang dat zowel verhuurders als huurders zich nu al over hun (rechts)positie laten adviseren en met elkaar in overleg gaan, om op tijd klaar te zijn. Dat besef is er nog te weinig in de markt, terwijl de tijd echt begint te dringen’, aldus Van den Heuvel.
Foto: V.l.n.r. Anton van den Heuvel, Ludwig Holzapfel, Monica Gaastra en Sven-Olaf de Vries