“Ik herinner me de klimaattop van 2009 in Kopenhagen nog goed. Toen konden de VS en China het niet eens worden over maatregelen. Dat dit nu wel is gelukt, laat zien dat er echte doorbraken worden gemaakt. Dat is heel mooi, maar het laat ook zien dat de tijd van praten nu voorbij is. We moeten nu echt samen in actie komen.” Zo opende Jan-Peter Balkenende, voorzitter van de Dutch Sustainable Growth Coalition (DSGC), het evenement Generational Leadership in Action. Terwijl wereldleiders in Glasgow de laatste hand legden aan afspraken om de opwarming van de aarde te beperken, werkten in Rotterdam de huidige en toekomstige leiders van het bedrijfsleven samen aan concrete duurzaamheidsplannen voor de komende jaren.
Studenten van de Erasmus Universiteit werkten in workshops aan creatieve ideeën om de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals) van de VN te halen. Maaike van ’t Zand, Director Sustainability bij Philips, leidde één van deze workshops: hoe kan Philips nog nauwer samenwerken met partners op het gebied van circulariteit?
Duurzaamheid kun je niet alleen doen
“Philips legt zichzelf ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen op en we monitoren voortdurend of we op koers liggen”, vertelde Maaike aan de deelnemende studenten. “Maar we weten ook dat je duurzaamheid niet alleen kunt doen. Het is eigenlijk net zoals met de kringloop in de natuur; dat is een symbiose van verschillende elementen en organismes in de natuur, waarin regeneratieve waarde wordt uitgewisseld. Wat voor de één afval is, is voor de ander een voedingsstof.
Zo zou het bedrijfsleven ook georganiseerd moeten zijn. Als een Philips-fabriek bijvoorbeeld rubber-afval heeft, dan kan een schoenenfabriek of skateboardproducent dat weer als grondstof gebruiken. Onze uitdaging is; hoe kunnen we de juiste partnerships met bedrijven en organisaties rondom Philips heen identificeren, opzetten en onderhouden?”
Drie groepen studenten stortten zich in een brainstorm op deze uitdaging en kwamen met verschillende oplossingen; van een online platform waar vraag en aanbod van grondstoffen en (herbruikbaar) afval elkaar kunnen vinden, tot een meer offline variant: “Als Philips nauwer wil samenwerken met de gemeenschappen rondom de fabrieken heen, dan is het belangrijk om eerst het gesprek aan te gaan met omwonenden. Zo leer je de uitdagingen en behoeftes kennen en kun je veel beter de kansen spotten om bijvoorbeeld bepaalde materialen te hergebruiken in de regio, of om biodiversiteit gezamenlijk te verbeteren.”
De studenten presenteerden hun plannen aan een panel, van onder meer Robert Metzke, Global Head of Sustainability, Edith Schippers, President van DSM Nederland, Hein Schumacher, CEO van FrieslandCampina en Annemarieke de Haan, CEO van Unilever Benelux. Ook discussieerden studenten en de leiders samen over prangende kwesties.
Zoals: bij wie ligt eigenlijk de grootste verantwoordelijkheid voor het halen van SDG’s, bij de overheid of het bedrijfsleven? Het merendeel van de studenten was van mening dat bedrijven de kar zouden moeten trekken. Ook over de kwestie ‘wat is belangrijker, winst of duurzaamheid?’ leek redelijk wat overeenstemming te zijn: twee derde van de zaal vond duurzaamheid belangrijker.
“Maar als je duurzaamheidsinitiatieven beoordeelt, in hoeverre kijk je dan ook naar winstgevendheid?”, vroeg Jan-Peter Balkenende tijdens de paneldiscussie aan Robert Metzke. “Binnen de duurzaamheidstransitie hebben bedrijven een hele belangrijke superpower, namelijk innovatie op grote schaal”, antwoordde Robert. “Die heb je nodig om met behulp van nieuwe technologieën duurzamer te werk te gaan. Bij Philips is dat thema ontzettend belangrijk. We zijn een gezondheidstechnologiebedrijf en op dit moment is de gezondheidszorg enorm vervuilend, nog meer dan vliegindustrie. Er is dus veel winst te halen op duurzaamheidsgebied.
Philips zelf heeft dan ook geen duurzaamheidsstrategie. Nee, onze strategie is duurzaam. Wij moeten ervoor zorgen dat alles wat we doen duurzaam is. We zijn bijvoorbeeld 100 procent CO2-neutraal, en we brengen geen afval naar de stort en zo hebben we nog meer duurzaamheidskaders waarbinnen we opereren. Alle nieuwe initiatieven moeten daarbinnen vallen. Dan hoef je ook geen discussie te voeren over winstgevendheid; dit is gewoon hoe we het doen.”
In de middag gingen CEO’s van verschillende grote Nederlandse bedrijven in debat. Sylvia van Es, President van Philips Nederland, sprak er onder meer met Dimitri de Vreeze (Co-CEO van DSM) en Hans Bohm (Managing Director van Heineken Nederland) over de vraag hoe een duurzaamheidsstrategie in de bedrijfsvoering kan worden geoperationaliseerd.
“Jongeren van nu kiezen heel bewust voor een werkgever die een betekenisvol werk doet”, aldus Sylvia. “Ze willen daar zelf ook een positieve bijdrage aan leveren. Ook kiezen ze ervoor om te werken bij een bedrijf dat duurzaamheid hoog in het vaandel hebben. Dat is een hele belangrijke, maar zeker ook goede ontwikkeling.”
En het project van de studenten? Dat zou zomaar eens kunnen gaan bijdragen aan een andere duurzaamheidsdoelstelling van Philips, namelijk het minimaliseren van afval. Het idee om zowel in een online marktplaats als in offline bijeenkomsten de samenwerking te zoeken met lokale gemeenschappen werd niet alleen enthousiast ontvangen door de jury, maar de studenten kregen ook een uitnodiging om het plan binnenkort verder uit te werken in het hoofdkantoor van Philips in Amsterdam.