Volgens het rapport brengt nu de Nederlandse maatschappij Martinair vanuit de Rwandese hoofdstad Kigali twee keer per week een vrachtje coltan naar Amsterdam. Het felbegeerde coltan, een mineraal uit Oost-Congo waaruit het metaal tantalum wordt gewonnen voor gebruik in computerchips, werd tot april door Sabena vanuit Kigali naar Europa gebracht.
Martinair ontkent pertinent de grondstof coltan te vervoeren. ‘Wij vliegen wel aan op Kigali, vervolgens vliegen wij met een vrijwel leeg vliegtuig verder naar Nairobi. Daarna keren terug naar Amsterdam met een nieuwe vracht bloemen. Wij willen dat deze mededeling over Martinair uit het rapport wordt gehaald,’ aldus Erik van Doeselaar, woordvoerder van Martinair.
‘In het rapport worden dit jaar geen namen van Nederlandse bedrijven genoemd die coltan importeren. Vorig jaar was dit wél het geval, maar de genoemde bedrijven zoals Veen, Eagles Wings, Patel Warehouse en Chimie Pharmacy waren heel moeilijk te achterhalen. Zij werken vaak onder valse namen en staan niet ingeschreven bij de Kamer van Koophandel,’ aldus Kirsten Hund van het Nederlands Instituut voor Zuidelijk Afrika (NiZA), die onderzoek in de regio deed. De strijd om de controle over coltan, diamant, goud, kobalt en tropisch hout is de belangrijkste drijvende kracht geworden achter het conflict in Congo. Het deskundigenpanel concludeert dat de praktijken Congo arm houden en de kans op vrede in de regio verkleinen.
Naast Nederland en België zijn ook andere Europese landen, Zuid-Afrika, Israël en zowat alle buurlanden van Congo betrokken bij de ongecontroleerde grondstoffenhandel uit Centraal-Afrika.
Congolese diamant wordt onder meer via Uganda, Congo-Brazzaville en de Centraal-Afrikaanse Republiek naar Zuid-Afrika en naar België, Nederland, Israël en het Verenigd Koninkrijk gevoerd. De Hoge Raad voor de Diamant in Antwerpen verdedigt zich wel door te stellen dat er nog geen embargo rust op de aanvoer van diamant uit Centraal- Afrika.
De VN-experts stellen dan ook een moratorium voor op de import en aankoop van bepaalde waardevolle grondstoffen uit Congo. Dat zou tijd moeten scheppen voor het uitwerken en toepassen van maatregelen die de ongecontroleerde handel aan banden leggen.
Het panel van deskundigen wordt voorgezeten door de Egyptische VN-ambassadeur Mahmoud Kassem en bestaat verder uit Mujahid Alam (Pakistan,), Mel Holt (VS), Henri Maire (Zwitserland) en Moustapha Tall (Senegal).