Gisteren, 18 juni, kondigde het Zweedse Energie Agentschap aan dat het steun verleent aan KLM Royal Dutch Airlines, Södra, Växjö Energi, SkyNRG, RISE Research Institutes of Sweden en 2030-sekretariatet voor de voortzetting van hun onderzoek naar de ontwikkeling van de productie van Sustainable Aviation Fuel (SAF) in de regio Växjö in Småland, Zweden. Het gaat om een onderzoek naar een geïntegreerde Fischer-Tropsch SAF-productiefaciliteit die gebruik maakt van bosbouwresiduen. De beoogde faciliteit betekent een belangrijke stap voorwaarts in de verduurzaming van de luchtvaart. Het Zweedse Energieagentschap kent het consortium een subsidie toe van 5,1 miljoen SEK (+/- 500.000 euro).
Deze eerste fabriek voor de productie van Fischer-Tropsch SAF, geïntegreerd met de bestaande productie van op residuen gebaseerde energie, heeft het potentieel om duurzame brandstoffen van hoge kwaliteit te produceren en de CO2-uitstoot in de luchtvaartsector te verminderen. De bouw van de faciliteit zou als ‘proof of concept’ kunnen dienen voor tal van toekomstige fabrieken. De fabriek kan in 2026 operationeel zijn, met een productievolume van 16 kiloton SAF per jaar.
Nederlands-Zweeds consortium dat de hele waardeketen vertegenwoordigt
Het consortium, dat bestaat uit bedrijven en instellingen die de gehele waardeketen van het productieproces vertegenwoordigen, bundelt met dit project zijn krachten om de beschikbaarheid van SAF in Zweden en Noord-Europa te vergroten. Om aan de toekomstige vraag te voldoen zullen de partners alle technische, zakelijke en duurzaamheidsaspecten van het project onderzoeken. NGO’s, de Zweedse regering, Södra, certificeringssystemen, academici en de duurzaamheidsraad van SkyNRG worden betrokken om het juiste duurzaamheidskader voor dit project vast te stellen. Duurzaamheidsfactoren die in de studie in aanmerking worden genomen, zijn onder meer de koolstofbalans en de biodiversiteit van het bos, alsmede de mogelijke verplaatsingseffecten van het gebruik van bosbouwresiduen voor de productie van SAF.
SAF niet op grote schaal beschikbaar
De huidige generatie vliegtuigmotoren heeft vloeibare brandstoffen nodig. Deze vliegtuigen kunnen niet op korte termijn overschakelen op alternatieve energiebronnen zoals waterstof of elektriciteit, evenmin als de infrastructuur van luchthavens dat kan. SAF is als ‘drop-in fuel’ de oplossing om de CO2-uitstoot in de luchtvaart op korte tot middellange termijn drastisch te verminderen, zonder dat aanpassingen aan infrastructuur of uitrusting nodig zijn.
SAF is nog niet op grote schaal beschikbaar. Het heeft het potentieel om de CO2-uitstoot in zijn pure vorm met 75 tot bijna 100 procent te verminderen, afhankelijk van de combinatie van de gekozen technologie en grondstof, en zolang aan strenge duurzaamheidscriteria wordt voldaan.
KLM Royal Dutch Airlines: focus op alternatieve technologieën
Karel Bockstael, VP Sustainability bij KLM, toonaangevend in de verduurzaming van de luchtvaartsector: “Om in de toekomst te kunnen verduurzamen, zet KLM in op het opschalen van de productie en het gebruik van SAF. Voor meer SAF moeten we ons richten op alle technologieën naast elkaar en de opschaling van productiefaciliteiten stimuleren. De toepassing die wij in Zweden ondersteunen is een belangrijke volgende stap. De huidige technologieën op basis van gebruikt kookvet zullen door schaarste hun grens bereiken en de ontwikkeling van duurzame synthetische SAF heeft nog financiële en technologische hordes te nemen. De technologie die wij in Zweden zullen toepassen is gebaseerd op Fischer-Tropsch-synthese en produceert vliegtuigbrandstof op basis van bosbouwresiduen. Er is veel van dit residu beschikbaar in Zweden en de rest van Europa, waardoor het een veelbelovend project is.”
Södra: kleinschalige familiebosbouw van 53.000 boseigenaren
Lotta Lyrå, voorzitter en CEO van Södra, een internationale coöperatie werkzaam in de bosbouwindustrie en de grootste vereniging van boseigenaren in Zweden met een ledenbestand van 53.000 boseigenaren: “Södra wil het gebruik van elke boom die afkomstig is uit de bossen van onze 53.000 leden in Zuid-Zweden maximaliseren. Het gebruik van elk onderdeel – zoals residuen – is essentieel in onze ambitie om te transformeren naar een fossielvrije samenleving en positief bij te dragen aan verminderen van klimaatverandering. Een manier om dat te doen en de luchtvaart CO2 vrij te maken is het produceren van kwalitatief hoogstaande, duurzame vliegtuigbrandstof van bosresiduen die niet geschikt zijn voor gebouwen of andere materialen. Met dit consortium werken we door de hele waardeketen heen om de volgende stap te zetten naar het creëren van een nieuwe industrie van SAF.”
Växjö, Groenste Stad van Europa
Erik Tellgren, CEO van Växjö Energi, die producten en diensten levert op het gebied van elektriciteit, stadsverwarming en stadskoeling in de gemeente Växjö, Zweden: “Växjö Energi levert efficiënt geproduceerde fossielvrije stadsverwarming, stadskoeling en elektriciteit in de WKK-centrale Sandviksverket in de gemeente Växjö, Zweden. Växjö, de Groenste Stad van Europa, heeft een sterke ambitie om te blijven bijdragen aan het verminderen van de klimaatverandering. Wij zijn er ook van overtuigd dat het een goede zaak is onze fabriek uit te breiden naar productie van duurzame vliegtuigbrandstof uit bosresiduen. Dit zou geweldig zijn en als eerste project van vitaal belang voor de noodzakelijke duurzame energietransitie.”
SkyNRG, SAF koploper
Maarten van Dijk, Managing Director van SkyNRG, pionier in duurzame kerosine/SAF: “Als een van de wereldwijde marktleiders op het gebied van duurzame vliegtuigbrandstof zijn wij actieve partners in een veelheid van projecten, gericht op het opschalen van verschillende grondstof/technologieën. Het potentieel om bosbouwresiduen te gebruiken voor hoogwaardigere eindtoepassingen, zoals SAF, is aanwezig. Maar voordat we de volgende stap naar schaalvergroting zetten, is het van cruciaal belang dat we inzicht krijgen in de duurzaamheid en de effecten van deze nieuwe, geïntegreerde toeleveringsketen. We zijn daarom erg dankbaar voor het sterke partnership binnen het consortium en de financiële steun van de Zweedse regering om een volgende grote stap te zetten in het begrijpen van het werkelijke potentieel van deze grondstof/technologie-opzet.”