Het gaat goed met het verduurzamen van de internationale viskweek, de sterkst groeiende voedselproductiesector van de wereld. De Aquaculture Stewardship Council (ASC) – met hoofdkantoor in Utrecht – heeft in ruim twee jaar meer dan honderd gecertificeerde kwekerijen in zijn certificeringsprogramma verwelkomd. Vorig jaar is het aantal deelnemers zelfs verdubbeld. Van 57 ASC-gecertificeerde tilapia- en pangasiuskwekerijen begin 2014, naar 116 kwekerijen begin 2015 met ook gecertificeerde zalm, forel en garnalen.
De groeiende deelname aan het ASC-programma wordt gestimuleerd door toezeggingen van invloedrijke inkopers. Bij de Olympische Spelen van 2016 in Rio de Janeiro bijvoorbeeld staat vis van ASC-gecertificeerde kwekerijen op het menu. Nederlandse supermarkten hebben gezamenlijk afgesproken om in 2016 alleen nog ASC-gecertificeerde vis in te kopen. Nog eens vijftien andere Europese supermarkten en merken, maar ook supermarkten in Japan, Canada en Australië hebben zich eveneens gecommitteerd.
Nederland koploper
Het aanbod van ASC-gecertificeerde vis blijft intussen groeien; consumenten in 40 landen kunnen inmiddels uit ruim 1800 producten kiezen. Nederland is koploper: ons land kent het hoogste aantal ASC-gecertificeerde producten. In het afgelopen jaar steeg het aantal in de supermarkt verkrijgbare gecertificeerde producten met bijna 50 procent, van 199 in januari 2014 tot 286 in 2015. Het ASC-keurmerk op de verpakking is een krachtig signaal aan consumenten over de ecologische en maatschappelijke integriteit van het product. Het keurmerk staat onder meer voor een verantwoord gebruik van antibiotica, preventie van verontreiniging en goede arbeidsomstandigheden.
Grote doorbraak bij pangasius
Vooral de verduurzaming van de pangasiuskweek in de Vietnamese Mekong Delta heeft een hoge vlucht gemaakt sinds de start van het ASC-certificeringsprogramma. Bij de kweek van de populaire pangasius – de meest gegeten vissoort van Nederland – zijn belangrijke veranderingen doorgevoerd om de belasting op natuur en milieu te verminderen. De Vietnamese pangasiussector heeft zich sterk gemaakt de ASC-certificering te verkrijgen. Er is samengewerkt met diverse organisaties en belangrijke Europese en Nederlandse importeurs om uiteindelijk het onafhankelijke ASC-keurmerk op hun producten te kunnen voeren.
Belangrijke afspraken binnen zalmindustrie
Ook op het gebied van de zalmkweek zijn belangrijke stappen gezet. Twee derde van alle zalm die wereldwijd gegeten wordt, komt uit kwekerijen. Baanbrekend is de toezegging van ruim 70 procent van de wereldwijd opererende zalmindustrie om uiterlijk in 2020 ASC-gecertificeerd te zijn. Het ASC programma hanteert onder meer strikte richtlijnen voor het voorkomen van (water)verontreiniging, het gebruik van voer en antibiotica, het voorkomen van ontsnappingen en goede arbeidsomstandigheden. Ook zijn de eerste garnalenkwekerijen in het ASC programma opgenomen. In de loop van 2015 worden de eerste garnalenproducten met het ASC-keurmerk op de Nederlandse markt verwacht.
Op verantwoorde wijze voldoen aan een groeiende vraag
De viskweek is de snelst groeiende voedselproductiesector van de wereld. Momenteel is meer dan de helft van de vis die wereldwijd wordt geconsumeerd afkomstig van viskwekerijen. Dat aandeel zal alleen nog verder toenemen. Dit vanwege de groei van de wereldbevolking en de steeds grotere druk op bedrijven die gebruikmaken van wilde vangst.
“Volgens het meest recente rapport van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) is de verwachting dat de productie van gekweekte vis tot 2022 met ruim 4 procent per jaar zal blijven groeien. Deze snelle groei kan voor problemen zorgen, hoe sneller de viskweeksector groeit des te groter de potentiële milieueffecten en gevolgen voor lokale gemeenschappen worden. Dit is het moment om in te grijpen,” aldus Esther Luiten van de Aquaculture Stewardship Council.
“Het kweken van vis is cruciaal om aan de groeiende vraag naar vis te kunnen voldoen en te kunnen voorzien in het levensonderhoud van velen. Met ASC proberen we de industrie te helpen dat op een verantwoorde manier te doen. Het is geweldig te zien hoe grote delen van de industrie hun concurrerende houding verruilen voor een gezamenlijke inspanning om de bedrijfstak in een duurzame richting te sturen. Alleen door samen te werken en door de inspanningen van partners kunnen we de milieueffecten en de negatieve sociale invloed van de kweek van vis beperken.”