De Nederlandse en Vlaamse natuursteensector hebben samen met de Nederlandse en Vlaamse Overheid, ngo’s en vakbonden afspraken gemaakt voor een meer verantwoorde productie en inkoop van natuursteen. Dit ‘IMVO initiatief TruStone’ is tot stand gekomen na een periode van intensieve besprekingen onder leiding van de Nederlandse Sociaal-Economische Raad. De sector gaat direct aan de slag met het in kaart brengen van risico’s in de productieketen en zal samenwerken met alle partijen van het initiatief om de problemen zoals kinderarbeid, gedwongen arbeid, gebrek aan vakbondsvrijheid en veiligheid en gezondheid in de keten aan te pakken. Het initiatief werd op vrijdag 10 mei in Brussel ondertekend door de Vlaamse partijen.

Impact realiseren

De natuursteensector in Nederland en België bestaat uit enkele honderden bedrijven gespecialiseerd in het importeren en verwerken van natuursteen of op natuursteen gebaseerde producten, zoals aanrechtbladen, grafstenen, monumenten, tegels, gevels en stoepranden. Vooral in Azië, Afrika en Latijns-Amerika wordt natuursteen regelmatig gewonnen en verwerkt onder omstandigheden waarbij er sprake is van schending van mensenrechten/arbeidsrechten en waarbij het milieu wordt geschaad. Om snel voldoende impact te kunnen realiseren is in de komende periode de inspanning er vooral op gericht om zo veel mogelijk Nederlandse en Vlaamse bedrijven te betrekken.

Pilots verantwoord inkopen zijn al van start

Nederlandse en Vlaamse opdrachtgevers van bijvoorbeeld bouwprojecten met natuursteen kunnen zelf hun invloed positief inzetten door natuursteen verantwoord in te kopen. Daarom zullen ook aanbestedende diensten worden gevraagd om het initiatief te ondersteunen. Inmiddels zijn pilots gestart om bedrijven en overheden er toe te bewegen om natuursteen maatschappelijk verantwoord in te kopen. Enkele tientallen gemeenten en rijksdiensten, waaronder de vier grootste Nederlandse gemeenten en het Nederlands Rijks Vastgoed bedrijf, doen hieraan mee. Hieruit willen we leren over de wijze waarop Maatschappelijk Verantwoorde Inkoop bedrijven kan stimuleren om actief bij te dragen aan het aanpakken en terugdringen van MVO-risico’s in de keten, in het bijzonder kinderarbeid. Deze lessen zullen ook leerzaam zijn voor andere sectoren dan natuursteen.

foto: Dirk Hol

Waarom dit Initiatief?

Bedrijven moeten zich inspannen voor Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en duurzaam ketenbeheer. De maatschappij en de Nederlandse en Vlaamse overheid verwachten dit van hen. Bovendien is dit vastgelegd in internationale richtlijnen en verplichtingen zoals de uitgangspunten van de Verenigde Naties voor Bedrijfsleven en Mensenrechten, de Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en de fundamentele arbeidsnormen van de International Labour Organization (ILO). In Nederland zijn in de vorm van convenanten inmiddels in 8 sectoren IMVO-convenanten afgesloten. Het is voor het eerst dat partijen uit twee landen gezamenlijk tot afspraken komen.

Sigrid Kaag, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking: “Goed dat Nederland en Vlaanderen samen afspraken maken over natuursteen. Dit convenant helpt bedrijven in beide landen om hun verantwoordelijkheid te nemen, en misstanden in de internationale natuursteenketen zoveel mogelijk aan te pakken. Dit is een belangrijke stap naar een veiliger en eerlijker productieproces van natuursteen.”

Geert Bourgeois, Vlaams minister president: “Met de Vlaamse overheid promoten we het zogenaamde Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. De natuursector in onze beiden landen bestaat uit enkele honderden gespecialiseerde bedrijven waardoor dit initiatief een niet te onderschatten impact zal hebben op duurzame productie en handel. De lessen die we hieruit trekken zullen nadien ook leerzaam zijn voor andere sectoren.”

Mariette Hamer, voorzitter SER: “Initiatief Trustone is een instrument om gezamenlijk de productieketen van natuursteen transparanter te maken. Risico’s kunnen zo worden opgespoord en aangepakt. Goed dat ook binnen deze sector de partijen daarmee aan de slag gaan”.

Sandra Claassen, directeur Arisa: “Arisa heeft meegedaan aan de onderhandelingen om tot gezamenlijke afspraken te komen om de risico’s in de natuursteen sector aan te pakken en te voorkomen. Wij zijn tevreden over het resultaat en hopen en verwachten dat we tijdens de looptijd van het Initiatief daadwerkelijk verbeteringen voor de arbeiders in o.a. India realiseren. Hoe meer gemeenten, bedrijven en andere stakeholders zullen aansluiten hoe meer impact we gezamenlijk kunnen maken”.

Han Busker, voorzitter FNV: “Onze leden in de sector willen ervan op aan kunnen dat ze met eerlijke natuursteen werken. Dat vereist respect voor mensenrechten, kinderrechten maar ook vakbondsrechten van groeve tot eindproduct. De Nederlandse en Belgische bonden gaan hier samen met bonden in de hele keten een succes van maken.”

Niels van den Beucken (directeur Arte): ‘Als Arte staan wij pal achter initiatief TruStone. We willen aanjager zijn voor positieve veranderingen in de gehele keten, zoals goede arbeidsvoorzieningen, verantwoord omgaan met grondstoffen, transparantie en een childlabour free zone in het gebied waar wij graniet kopen. Dit willen we ook overbrengen op onze klanten en stakeholders. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een steen die wij gelegd hebben en de loop van Arte bepaalt”.

Foto: Pixabay