De Duitse online retailer Bergfreunde.de is door Capital en Statista uitgeroepen tot Duitslands meest milieubewuste bedrijf in 2022, wat voor heel wat media-aandacht heeft gezorgd. Veel andere bedrijven nemen ook vrijwillige klimaatmaatregelen en investeren tijd en geld in klimaatneutrale producten – maar soms aarzelen ze om dit bekend te maken omdat ze bang zijn om bekritiseerd te worden.

Bergfreunde.de doet veel dingen goed: ze werken voortdurend aan het terugdringen van hun uitstoot en hebben hun voorheen onvermijdelijke uitstoot met terugwerkende kracht gecompenseerd. Dat gaat terug tot de oprichting van het bedrijf in 2006. Het bedrijf heeft op zijn website een open en nauwkeurige beschrijving van zijn strategie voor klimaatactie gepubliceerd. Regelmatig brengen de directeuren video’s uit waarin zij vertellen over hun initiatieven op het gebied van klimaatactie en welke moeilijkheden zij daarbij ondervinden.

7 tips voor communicatie over klimaatactie

Leer hoe communicatie over klimaatactie succesvol kan zijn. Hier zijn zeven nuttige tips.

1. Verduidelijk de beginselen van klimaatneutraliteit: CO2-emissies berekenen, reduceren en compenseren

Wanneer klimaatneutrale producten in de media worden bekritiseerd, is dat vaak omdat het beginsel van klimaatneutraliteit niet volledig wordt begrepen of niet duidelijk genoeg wordt gecommuniceerd. Daarom is het van cruciaal belang dat de beginselen van klimaatneutraliteit worden uitgelegd. Ondernemingen, processen en producten waarvan de uitstoot is berekend, zoveel mogelijk beperkt en gecompenseerd via de ondersteuning van internationaal erkende CO2-compensatieprojecten, kunnen als klimaatneutraal worden beschouwd. Naast het vermijden en reduceren van emissies is het compenseren van emissies een belangrijk onderdeel van een holistische klimaataanpak.

Daarom raden wij aan om de drie stappen van berekening, reductie en compensatie uit te leggen, telkens wanneer klimaatneutrale producten en diensten worden vermeld.

2. Maak duidelijk dat klimaatneutraliteit altijd wordt bereikt door CO2-compensatie

Klimaatneutraliteit en CO2-compensatie worden vaak verkeerd begrepen, waarbij sommige critici suggereren dat deze stap opzettelijk wordt verzwegen. Het is belangrijk op te merken dat producten niet vrij van CO2-uitstoot kunnen zijn en dat bedrijven geen zaken kunnen doen zonder uitstoot te veroorzaken. Valse beschuldigingen kunnen worden vermeden door duidelijk te maken dat klimaatneutraliteit is bereikt door compensatie van CO2-emissies via een gecertificeerd project.

Het is nog beter als bedrijven concrete emissiereducties kunnen aantonen en deze in deze context presenteren.

3. Leg de betekenis uit van CO2-compensatieprojecten

De doeltreffendheid van CO2-compensatieprojecten wordt vaak in twijfel getrokken. CO2-compensatieprojecten leveren een cruciale bijdrage aan het voorkomen van de opwarming van de aarde door aantoonbaar te besparen op de uitstoot van broeikasgassen of deze uit de atmosfeer te halen. Dit gebeurt door bosbescherming, herbebossing en de uitbreiding van hernieuwbare energie of andere soorten technologie. CO2-compensatieprojecten bevorderen ook duurzame ontwikkeling in hun lokale landen, bijvoorbeeld door de voorziening van schoon drinkwater te verbeteren of lokale infrastructuur aan te leggen, banen te scheppen of de biodiversiteit in stand te houden.

Om gecertificeerd te worden, moet een CO2-compensatieproject aan vier criteria voldoen: additionaliteit, uitsluiting van dubbeltelling, duurzaamheid en het moet regelmatig door een onafhankelijke derde partij worden gecontroleerd. Bijna niets op het gebied van duurzaamheid en milieubescherming wordt zo streng gecontroleerd: CO2-compensatieprojecten worden gecertificeerd volgens internationaal erkende normen en regelmatig geverifieerd door onafhankelijke validatie- en verificatie-instanties (VVB’s). Initiatieven zoals de International Carbon Reduction and Offset Alliance (ICROA) of de Integrity Council for the Voluntary Carbon Market (ICVCM) werken aan kwaliteitsrichtlijnen zoals de Core Carbon Principles, die zorgen voor CO2-compensatie door middel van emissiereductiecertificaten en het genereren van certificaten.

De complexe mechanismen van een CO2-compensatieproject moeten duidelijk worden gepresenteerd en gemakkelijk te begrijpen zijn. Bedrijven die dit principe volgen, kunnen een project aangrijpen als een kans om hun verbintenis zichtbaar te maken en aan de hand van reële maatregelen en effecten te laten zien wat zij bereiken door klimaatneutraal te worden.

4. Zorg ervoor dat verklaringen over klimaatactie correct en verifieerbaar zijn

In sommige bedrijven maken marketingmanagers graag optimaal gebruik van de promotionele mogelijkheden van klimaatactie. Dit kan leiden tot claims als ‘klimaatpositief’, ‘CO2-vrij’, ‘de eerste CO2-neutrale leverancier van X’ of ‘het eerste CO2-neutrale product Y’. Dergelijke al te promotionele claims stuiten vaak op kritiek of zelfs op rechtszaken.

Speciale aandacht is nodig als de beweringen onjuist zijn. Uitspraken als “klimaatpositief” of “CO2-vrij” zijn bijvoorbeeld onjuist, omdat het niet mogelijk is een product te fabriceren zonder uitstoot van broeikasgassen. Zelfs klimaatneutrale producten veroorzaken emissies die niet zomaar verdwijnen zodra ze gecompenseerd zijn. Sommige marketeers proberen de claim “klimaatpositief” te rechtvaardigen met overcompensatie, d.w.z. door meer emissies te compenseren dan ze hebben veroorzaakt. Dit is echter niet houdbaar en wordt door geen enkele officiële norm of overeenkomst gerechtvaardigd.

Het is belangrijk om voorzichtig te zijn met verklaringen waarin klimaatneutraliteit wordt aangeprezen, en om alleen controleerbare termen te gebruiken. Uiteindelijk willen consumenten niet het gevoel hebben dat de klimaatactie van een bedrijf alleen maar reclame is, maar willen zij in plaats daarvan een serieuze betrokkenheid zien.

5. Gebruik een erkend klimaatlabel voor klimaatneutraliteit

Een label dat door een externe organisatie is toegekend, is betrouwbaarder dan logo’s en claims die intern zijn ontworpen. Het is van cruciaal belang om het label zo op het product te plaatsen dat het gemakkelijk zichtbaar en leesbaar is – zoals veel fabrikanten van merkproducten en -ketens nu doen met hun eigen merken – of, in het geval van een klimaatneutraal bedrijf of dienst, op hun website en communicatie.

Het ClimatePartner-label staat bijvoorbeeld vermeld op onafhankelijke portaalsites, zoals co2emissiefactoren.nl van de Nederlandse Rijksoverheid, Siegelklarheit.de, een portaal van het Duitse ministerie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, bewusstkaufen.at in Oostenrijk of labelinfo.ch in Zwitserland. Het is dus in vele sectoren zeer herkenbaar. Op Amazon komen producten met gecertificeerde labels automatisch in aanmerking voor de Climate Pledge Friendly regeling, waardoor ze in de zoekresultaten worden weergegeven als duurzame producten.

6. Verstrek transparante en traceerbare informatie over uw klimaatactie-initiatieven en de CO2-compensatieprojecten

Idealiter biedt het klimaatlabel toegang tot meer gedetailleerde informatie, zoals de ID-tracking dat doet voor het ClimatePartner-label. De informatie omvat welk CO2-compensatieproject is gesteund, hoeveel emissies zijn gecompenseerd, hoe de systeemgrenzen zijn vastgesteld voor de berekening van de emissies en wat de geldigheidsduur van de CO2-neutraliteit is. Het doel is om precies en duidelijk aan te geven hoe klimaatneutraliteit is bereikt. Elke stap op weg naar klimaatneutraliteit wordt duidelijk gedocumenteerd in het ClimatePartner Protocol. Zo kunnen mensen buiten het bedrijf zien waar het CO2-neutraal label voor staat, hoe de uitstoot wordt berekend en aan welke criteria het CO2-compensatieproject moet voldoen.

Beeld- en videomateriaal van de CO2-compensatieprojecten helpen om een project, de technische werking en de impact ervan begrijpelijk en tastbaar te maken. Voor ClimatePartner projecten leggen we ook uit aan welke SDG’s (Sustainable Development Goals) het project bijdraagt.

7. Illustreer hoe emissies worden gereduceerd

De daadwerkelijke vermijding of reductie van de CO2-uitstoot van een bedrijf gedurende de levenscyclus van een product is het belangrijkst om te laten zien en geloofwaardig te maken. Dit is een continu proces binnen een bedrijf dat een duidelijke strategie en doelstellingen vereist die op regelmatige basis worden geëvalueerd en bijgesteld.

Misschien is de verpakking vervaardigd met een groter aandeel gerecycled materiaal, waardoor de uitstoot van het product met 15 procent is gedaald? Welke verdere acties zijn gepland? Wat zijn de volgende reductiedoelstellingen? Deze informatie helpt mensen het succes van klimaatactie in reële termen te begrijpen.

Transparante communicatie over klimaatactie is alles

Transparantie is het belangrijkste onderwerp als het gaat om het geloofwaardig maken van communicatie over klimaatactie. Bedrijven moeten hun CO2-uitstoot aanzienlijk verminderen en niet alleen compenseren. Kortom, de meest effectieve communicatie richt zich op de betekenisvolle resultaten die uw bedrijf heeft bereikt voor het klimaat.

Miriam Zagel, ClimatePartner