Minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) en Minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) hebben op maandag 21 november een werkbezoek gebracht aan het Landelijk Netwerk de Groene OK. Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) was voor dit bezoek de gastheer. In het LUMC werd de ‘sustainable OR’ bezocht, een operatiekamer, die in samenwerkging met TU Delft is opgezet en waar in de praktijk wordt onderzocht hoe de milieu-impact omlaag kan. Ook werd er met de Ministers uitgebreid gesproken over verduurzaming van de zorg én het belang van een groene operatiekamer.

Het Landelijk Netwerk de Groene OK is een samenwerkingsverband van zestien wetenschappelijke- en beroepsverenigingen die de zorg op de OK willen verduurzamen. De samenwerkingspartners hebben als missie om de CO2-afdruk van de OK’s te verminderen door verduurzaming van zorgprocessen in Nederland te versnellen.

Kijkje in de Groene OK

De Ministers werden in het LUMC verwelkomt door prof. dr. Douwe Biesma (voorzitter van de Raad van Bestuur van het LUMC) : “We zijn vereerd dat wij als LUMC de Ministers mogen ontvangen namens het Landelijk Netwerk de Groene OK, want als het om vergroening in de zorg gaat is er op diverse vlakken nog veel te winnen.”  Na de ontvangst kregen de Ministers een rondleiding van prof. dr. Frank Willem Jansen (waarnemend voorzitter Landelijk Netwerk de Groene OK) door het operatiecomplex van het LUMC. Jansen vertelde hierbij onder andere dat de gezondheidszorg verantwoordelijk is voor acht procent van de CO2-uitstoot op aarde. “Verduurzaming is geen luxe, maar absolute noodzaak. Regelgeving zit vaak in de weg. Materialen niet gebruiken en overbodige handelingen en behandelingen achterwege laten op de OK’s, dat zijn zaken waar nog veel op te winnen is”, aldus Jansen.

Duurzaamheidsproblematiek

De Ministers hebben tijdens het bezoek met de aanwezige leden van het netwerk gesproken over de kansen en uitdagingen om OK’s duurzaam te maken. Ook zijn daarbij concrete ideeën uitgewisseld over hoe de werkvloer en de overheid elkaar op dit onderwerp kunnen versterken. Zo werd er gesproken over de extreme hoeveelheid verpakkingen waarin instrumenten voor een operatie in zijn verpakt en de papieren gebruiksaanwijzing die daar nog eens bij zit. De verpakkingen zouden zeker kunnen worden teruggebracht en de gebruiksaanwijzing zou bijvoorbeeld via een QR-code op de verpakking kunnen worden gezet. Maar in veel gevallen is hier nieuwe regelgeving voor nodig en moet de industrie hieraan mee willen werken.

Complex vraagstuk

Minister Jetten gaf aan: “Het verduurzamen van de zorg is een complex vraagstuk met nog veel potentie. Des te belangrijker daarom dat de Groene OK in de praktijk onderzoekt hoe de milieu-impact omlaag kan, bijvoorbeeld door het (eenmalig) verbruik van materialen en het energieverbruik te beperken. Door dit met verschillende ziekenhuizen samen te doen voorkomen zij bovendien dat ieder ziekenhuis het wiel zelf opnieuw moet uitvinden.”

Minister Kuipers zei: “Het Landelijk Netwerk de Groene OK is voortvarend aan de slag gegaan om de hoeveelheid afval in de OK omlaag te halen. Mooi hoe het netwerk gezamenlijk zich inzet voor minder energieverbruik, minder verbruik van materialen, andere behandeling van gassen en beluchting op de OK. Dit zijn ongelooflijk belangrijke initiatieven om te komen tot een verminderde voetprint in de zorg in Nederland.”

Voortrekkersrol

Het Landelijk Netwerk de Groene OK heeft een voortrekkersrol in de landelijke verduurzaming van de gezondheidszorg. Binnen verschillende thema’s werken zij aan concrete oplossingen om de zorg groener te maken. Denk hierbij aan het juiste gebruik van anesthesiedampen en medicijnresten, maar ook aan het terugbrengen van plastic afval en energiegebruik. Daarnaast werkt het netwerk momenteel aan een leidraad voor het toevoegen van duurzaamheidsparagrafen aan landelijke richtlijnen.

Foto: Minister Jetten en Minister Kuipers luisteren aandachtig naar de uitleg van Frank Willem Jansen (waarnemend voorzitter landelijk netwerk De Groene OK). Bron: Rijksoverheid, foto: Phil Nijhuis