‘De ambities van mijn beleid zijn een duurzame economie en een duurzaam energiebeleid’, zo verkondigde Brinkhorst dinsdag in de Eerste Kamer, voorafgaand aan zijn verdediging van de Wet Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie.
Behalve zijn ‘milieuvisitekaartje’ gaf hij tijdens zijn eerste parlementaire optreden ook zijn Europese visitekaartje af. ‘Ik zie het verlaten van het spoor van een te nationaal energiebeleid als een belangrijke opgave.’
Nederland moet volgens Brinkhorst het EU-voorzitterschap in de tweede helft van 2004 aangrijpen om tot een Europeser milieubeleid te komen. Brinkhorst: ‘Ik hoop op concrete initiatieven om de markt voor groene stroom te agenderen.’ De stimulering van windenergie op zee en stappen naar harmonisering van een richtlijn voor duurzame elektriciteit ziet hij verder als agendapunten in Europa waarbij Nederland het voortouw moet nemen. ‘We moeten dan wel eerst het eigen huis op orde hebben. Als men niet of nauwelijks kritiek heeft op hoe wij het nationaal doen, kunnen we beter eisen stellen in Europa’, aldus de D66-minister.
Dinsdag loodste Brinkhorst op zijn vijfde officiële werkdag moeiteloos een wet door de senaat die moet zorgen voor de stimulering van de groenestroomproductie in Nederland. De Wet Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie (MEP) werd met algemene stemmen aangenomen en treedt 1 juli in werking.
Deze wet regelt subsidies voor de komende tien jaar voor Nederlandse energieproducenten die duurzame elektriciteit leveren. Voor elektriciteit uit wind, zon, warmtekrachtinstallaties, biomassa en afval gelden verschillende fiscale tarieven.
De wet geldt nadrukkelijk alleen voor Nederlandse producenten. De MEP vervangt de producentensubsidie van de regulerende energiebelasting. Deze gold voor alle producenten, waardoor Nederland vooral groene stroom uit het buitenland importeerde. Jaarlijks lekte meer dan euro 100 mln aan belastinggeld weg. Er werd bovendien niet geïnvesteerd in binnenlandse productiecapaciteit voor duurzame energie en de importafhankelijkheid van groene stroom nam toe.
Een kleine subsidie voor gebruikers van groene stroom bestaat nog. Tweede-Kamerlid Ferd Crone (PvdA) heeft het kabinet in een motie verzocht dit deel te schrappen en met het geld de producentensubsidie verder te verhogen. Brinkhorst zegt voor Prinsjesdag duidelijk te maken wat er met de verbruikerssubsidie gebeurt. Hij benadrukte evenwel het belang van een goede balans tussen vraag- een aanbodstimulering. Door de subsidie op groene stroom zijn zo’n 1,8 miljoen huishoudens overgestapt op groene stroom. ‘We moeten ervoor zorgen dat dat aandeel niet inzakt’, aldus Brinkhorst.