Als duurzaamheidsmanager bij een frisdrankproducent vragen mensen heel vaak aan mij: Kunnen jullie nou niet eens stoppen met die plastic flesjes van jullie? Hartstikke slecht voor het milieu! En ja, plastic is slecht voor het milieu als het in de natuur belandt. Maar als het ons lukt om het plastic in te zamelen en weer opnieuw te gebruiken, dan denk ik dat plastic wel eens het duurzaamste verpakkingsmateriaal van dit moment zou kunnen zijn.
Hoe weet je of een verpakkingsmateriaal duurzaam is?
Als je wilt weten of een verpakkingsmateriaal duurzaam is moet je op 2 dingen letten: ten eerste hoeveel energie het kost om dit materiaal te maken (CO2 footprint), en ten tweede of we een verpakking weer makkelijk kunnen recyclen tot een nieuwe verpakking (circulariteit). En dan wordt een antwoord geven best lastig.
Want welke alternatieven hebben we voor plastic?
Nou glas! zeggen mensen dan vaak tegen mij, glas is hartstikke duurzaam want dat recyclen we toch in de glasbak? Ja dat is waar.
Glas lijkt ideaal maar…
Het maken van een glazen fles kost heel veel energie, glas heeft dus een hoge CO2 uitstoot. Glas is wel duurzaam als je het hergebruikt, zoals retourglas van bier en fris flessen die in kratjes weer terug gaan naar de producent. Maar ook hier kleven nadelen aan, je hebt schoonmaakmiddelen nodig om de flessen te wassen, er kunnen minder flessen in een vrachtwagen en je moet dikker materiaal toepassen om de flessen langer mee te laten gaan.
Glas recyclen kost ook veel energie
Glas recyclen kost vele malen meer energie dan een plastic fles recyclen, dit scheelt een factor vijf. De route van de glasbak wil je dus liever niet nemen. En dan zijn er nog de nadelen dat glas kan breken en zwaar is om te dragen als je onderweg bent. Niet voor alle situaties even geschikt dus.
En blik?
Hoe zit het dan met blik? Blik is goed te recyclen inderdaad, maar ook blik kost ontzettend veel energie om te produceren en brengt zo veel CO2 in het milieu, een factor drie meer dan plastic. Met statiegeld op blik (2022) zamelen we straks schoon materiaal in, waardoor het minder energie gaat kosten, maar alsnog wint het niét van plastic.
Drankkarton dan?
Tot slot het drankkarton, de pakken voor je sap of fris. Is dat dan toch het ideale verpakkingsmateriaal van de toekomst? Op CO2 uitstoot is deze verpakking de absolute winnaar, heel slim ontworpen met zo min mogelijk materiaal en vierkant, heel efficiënt in logistiek en opslag.
Om een pak goed te recyclen is nu alleen heel lastig. Een drankkarton bestaat namelijk uit meerdere materialen, karton, een plastic coating en in veel gevallen ook nog een aluminium laag. Dit zorgt ervoor dat jouw product voor lange tijd zijn smaak behoudt. Die drie verschillende lagen maken het echter heel moeilijk om van een pak weer een pak te maken.
Bij Vrumona maken we gebruik van zowel plastic, blik, karton en glazen verpakkingen. Wat is dan nu de ideale verpakking? Helaas, ik kan er geen eenduidig antwoord op geven, er zijn teveel factoren die meespelen en in elke situatie weer anders zijn. Bij Vrumona zeggen we wel eens tegen elkaar: De meest duurzame verpakking is geen verpakking!
En op termijn zou dat best wel eens realiteit kunnen worden, dat we frisdrank in een blokje kopen en er zelf thuis fris van maken. Dat zou een hoop verpakkingen en transportkosten schelen. Maar… zo ver zijn we helaas nog niet.
In de tussentijd zijn wij continue bezig om onze verpakkingen stap voor stap duurzamer te maken met een lage CO2 footprint en volledig circulair. Tot die tijd denk ik dat we plastic vooral niet zomaar moeten vervangen door glas, blik of karton.
Wél moeten we ervoor zorgen dat we er zo min mogelijk van gebruiken. Zo hebben we afgelopen jaren onze plastic flessen en doppen dunner gemaakt en daarmee besparen we jaarlijks 200.000 kilo plastic per jaar. En we werken hard aan onze bottle-to-bottle filosofie waarmee elke gebruikte fles weer een nieuwe fles wordt. Alle flessen die ingezameld worden via statiegeld verwerken we weer in een nieuwe fles, zo kan je al een aantal flessen kopen die bestaan uit 100% recyled PET.
Kortom, perceptie is niet altijd realiteit en zeker niet als het gaat over verpakkingen! Wie weet hoe de wereld er over 10 jaar uit ziet?!
Martine Kruiswijk, Sustainability Manager bij Vrumona