De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) vereist dat grote Europese bedrijven vanaf 2024/2025 rapporteren over hun inspanningen op het gebied van duurzaamheid. Voor veel organisaties is dit een nieuwe uitdaging, aangezien informatiesystemen vaak nog niet op duurzaamheidsdoelen zijn afgestemd. Om bedrijven te inspireren en te begeleiden, deelt Sdu in deze blogserie de verhalen van verschillende bedrijven over hun aanpak. Met in deze blog: De uitdagingen van RSM door Mario van den Broek, Lead Partner RSM Netherlands Business Consulting Services

De uitdaging

Er komt veel op ons af met de CSRD. Allereerst is het belangrijk om je in de ESG-materie te scholen en je mensen hiervan bewust te maken. Kijkend naar de interne kant boeken we als RSM goede vooruitgang. En natuurlijk als je zelf bedrijven advies geeft op dit vlak, neem je ESG zoveel mogelijk mee in je eigen gedrag. De uitdaging is om niet alleen te zeggen dat je duurzaam werkt, maar dat je deze zaken ook meetbaar maakt in je organisatie. Dit is voor ons een belangrijk onderdeel. Wij zitten nu midden in deze dynamiek.

Hoe we zelf zijn gestart

Ik herinner me nog goed onze eerste grote stap naar duurzamer ondernemen. Onze bestuursvoorzitter in Nederland reed naar zijn werk in de eerste elektrische auto die er op de markt was. Zo kon hij elke dag een statement maken. Het was weliswaar nog een hybride model met een krappe range van 50 kilometer, maar hij maakte wel duidelijk dat RSM werk maakt van duurzamer werken.

Toen ik terugkwam uit Amerika, in 2017, hebben we bewust mensen aangenomen die de opdracht kregen om intern in beeld te brengen hoe maatschappelijk verantwoord RSM zelf onderneemt. En uiteraard hoe we onszelf op dit vlak konden verbeteren. Dit interne rapport leidde tot gerichte verbeteringen. We hebben de uitkomsten ook nadrukkelijk gebruikt voor een nieuwe vorm van advisering naar onze klanten toe. De ESG-advisering van RSM zoals we die nu kennen, is dus intern begonnen vanuit een duidelijk besef dat we als organisatie zelf bij kunnen dragen aan maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Concrete verbeteringen op de werkvloer waren onder meer: minder printen, geen plastic flesjes meenemen naar je werk, geleidelijke elektrificatie van ons wagenpark en sinds de coronapandemie reizen we bewust minder door hybride werken. Maatschappelijke doelen streven we sinds jaar en dag al na. Deze houding hebben we van huis uit en zo bedienen we onze klanten ook.

Het hele mvo-verhaal heeft de laatste jaren een behoorlijke vlucht gemaakt. Waar we in 2019-2020 echt nog aan het pionieren waren toen we onze ESG-advisering vorm gaven om er begin 2022 mee te starten, zijn we inmiddels echt gespecialiseerd. Meer dan tien mensen houden zich dagelijks bezig met het adviseren van bedrijven op ESG-vlak. Het maatschappelijk debat heeft zeker geholpen om het maatschappelijk bewustzijn in de markt te vergroten.

Al gerealiseerde stappen/in gang gezet:

  • Gedeeltelijke elektrificatie wagenpark
  • Eigen mvo-organisatie onder de loep
  • Duurzaamheidsstrategie
  • Interne verbeteringen doorvoeren n.a.v. interne mvo-rapportage
  • Nieuwe advisering voor ESG in de markt gezet
  • Minder printen
  • Geen plastic flesjes op de werkvloer
  • Meer hybride werken en zo minder reizen

Onze vervolgstappen 

  • De juiste ESG-tool vinden of ontwikkelen en in gebruik nemen
  • Rapporteren op ESG-ontwikkelingen
  • Gericht sturen op duurzame kpi’s via ESG-tool
  • ESG-training verder ontwikkelen voor onze klanten

Transitie

Wat de laatste jaren opvalt, is dat bedrijven duurzaamheid op de werkvloer steeds belangrijker zijn gaan vinden. De focus is echt verschoven naar bewuster werken. Dat noemden ondernemers eerst ‘duurzaam werken’, daarna waren er ‘sustainability development goals’ en nu zie je vooral de term ‘ESG’. We zitten duidelijk in een transitie. Eerst wilde iedereen duurzaam zijn, daarna werd er door sommige bedrijven een soort greenwashing gedaan, waarbij zij vooral uit marketingoogpunt zeiden: kijk mij eens duurzaam zijn.
Nu geeft de overheid ons de opdracht om die zaken ook duidelijk te rapporteren via CSRD.

Onze ESG-advisering aan klanten

We zien het mvo-bewustzijn zeker groeien bij onze klanten. Veel bedrijven willen dit stapsgewijs aanpakken en vragen ons hoe dat te doen. Wij lopen qua ESG-advisering voorop. Door de transitie naar een duurzame economie moeten bedrijven klimaatneutraal gaan opereren, grondstoffen hergebruiken en een positieve impact hebben op de maatschappij. De vraag is dus allang niet meer of bedrijven moeten verduurzamen, maar hóe ze dit het beste aanpakken. Daar hebben we een stappenplan voor ontwikkeld:

  1. Awareness sessie

Het begint altijd met een awareness sessie waarbij je kijkt waar je als organisatie staat, of je duurzaam wilt ondernemen vanuit jezelf of omdat de overheid je verplicht. Er is niets mis mee om het aanvankelijk alleen te doen, omdat je aan de wet wilt voldoen, maar duurzaam werken moet uiteindelijk wel vanuit jezelf komen. CSRD is namelijk geen standaardwet. Het is een wet die een organisatie dwingt zichzelf te verbeteren. Neem hierbij ook in het achterhoofd dat jonge mensen steeds meer kijken naar bij wat voor bedrijf ze willen werken.

  1. Trainen

Een belangrijke vraag hierbij is: Hoe train je je mensen? Het is in elk geval erg belangrijk om je er nu verder in te scholen, want er komt veel op ons af met CSRD.

  1. Duurzaamheidsstrategie opstellen

Vaak zien we losse initiatieven zonder concrete doelen opgestart worden. Deze kosten veel tijd en geld en dragen niet echt bij aan verduurzaming van het bedrijf. Om kansen te benutten en risico’s goed af te dekken, is een passende duurzaamheidsstrategie nodig. Wij helpen onze klanten hierbij.

  1. Strategie implementeren

We ondersteunen bij de implementatie van deze strategie. Zo helpen we heel concreet om de CSRD begrijp- én werkbaar te maken.

De invloed van CSRD

De invloed van CSRD op onze organisatie is behoorlijk. Allereerst is het belangrijk dat wanneer je anderen adviseert over ESG je als organisatie zelf niet achteraan loopt. We hebben zelf nog best veel werk te verzetten om aan de CSRD te voldoen, maar alle elementen liggen nu onder de loep: hoe groen we zijn (environmental), hoe doen we het op sociaal vlak (social) en hoe is alles vastgelegd in ons beleid (governance). We beseffen goed dat we er hiermee nog niet zijn. Want dat iets op papier staat, wil niet zeggen dat je het ook doet. Governance is nog een ondergeschoven kindje in het ESG-verhaal. Je moet je dit echt bestendigen in je organisatie. Vastleggen in je beleid dus.

Kennis en expertise

Wij zien de CSRD als een mooie kans om te tonen waar we als organisatie voor staan: namelijk onze klanten vooruit helpen. Dat doen we door creatief na te denken. CSRD is geen one size fits all. Veel hangt af van hoe bedrijven hiermee om willen gaan. We bieden meerwaarde via onze kennis en expertise. Ik vind het stimulerend om te zien dat wij het verschil kunnen en mogen maken. We maken bedrijven duidelijk dat CSRD een bepaalde verantwoordelijkheid vraagt. We staan als kennispartner voor ESG-vraagstukken naast onze klanten en maken zo het verschil.

De drie ESG-pijlers uitgelicht

Evironmental

We zetten goede stappen op het gebied van environmental. We hebben alleen nog niet echt een methode gevonden om onze groene data te meten. Als organisatie zijn we op dit vlak nog in ontwikkeling. Onder invloed van de CSRD zal dit zeker snel veranderen.

Het meten van data is dus nog een punt van aandacht. We zien om ons heen zaken als ‘carbon credits’ en ‘reforresting’ opkomen, die organisaties enige houvast bieden. Ik denk dat er zo steeds meer middelen en ‘groene waardes’ van buiten komen, waarmee duidelijk wordt hoe je dit als organisatie het beste kunt berekenen. Meer duidelijkheid vanuit de overheid zal iedereen hierbij ook zeker helpen.

Vervolgstappen zijn voor ons verder de samenwerkingsverbanden en tools uit de markt, zoals EPIC van Sdu. Op tooling vlak werken we ook samen met onze kantoren in Amerika en het Midden-Oosten. Binnen onze organisatie lopen hele intelligente mensen rond die kijken welke technologie we samen kunnen ontwikkelen. Nieuwe tools komen er zeker aan. Vooral vanuit collaboration en co-creatie met de markt zelf.

Social

Op dit moment organiseren wij interne kennissessies op het gebied van ‘social’ binnen ESG. Deze sessies worden veelal gegeven door collega’s met expertise op dit gebied. Maar ook HR speelt een belangrijke rol. Hierbij besteden we regelmatig aandacht aan medewerkertevredenheidsonderzoeken.

Onze uitdagingen liggen vooral op het gebied van consistentie. Het is belangrijk om regelmatig discussies te voeren, maar ook om praktijkvoorbeelden op te pakken die rondom ons heen gebeuren.

De kansen liggen voor ons op het gebied van recruitment. Zowel van mensen (human capital), als in de interactie met bestaande klanten en het aantrekken van nieuwe klanten.

Governance

Sustainability is in onze organisatie belegd met een MVO beleid. We richten ons daarnaast op concrete zaken, zoals het stimuleren van elektrisch rijden, het beperken van plastic flesjes et cetera. In principe is dit per vestiging georganiseerd, maar we dragen het beleid ook landelijk uit, bijvoorbeeld via de uitingen van ons dagelijks bestuur. 

Governance heeft ook te maken met accountability. Het ligt er dus aan wat voor soort bedrijf je bent. Hoe lopen de besluitvormingsprocessen en hoe is de invloed van aandeelhouders? Dat is bij ons niet anders. Je hebt vaak bij advisering aan bedrijven te maken met dilemma’s: het mag van de wet, maar moet je het willen doen? Het hangt dan af van je governance. Bijvoorbeeld: fiscale optimalisatie is belangrijk voor je aandeelhouders, maar je hebt ook morele grenzen, ook al staan deze niet duidelijk in de wet geformuleerd. Die morele grenzen laat je terugkomen in je governance.

Neem de oorlog in Oekraïne. Al snel na het uitbreken in februari 2022 werd duidelijk dat Rusland sancties opgelegd zou krijgen. De vraag is dan: wil je nog zaken doen met Rusland tot je laatste toezichthouder zegt dat het ongepast is? Dit zijn precies de zaken waarvoor je als organisatie een bepaald vangnet moet creëren. Ethische dilemma’s kun je ondervangen met een goede governance. Je verwoordt hierin letterlijk hoe je in het leven staat, hoe je naar klanten kijkt en welke integriteit jouw organisatie past.

De uitdagingen liggen voor onszelf vooral op het gebied van consistentie en onze mensen weten te bereiken. De kansen liggen voor ons op het gebied van recruitment. Zowel van mensen (human capital), als in de interactie met bestaande klanten en het aantrekken van nieuwe klanten.