Nederlanders drinken samen ongeveer 40 miljoen kopjes koffie per dag. Daarin zit slechts 0,2 % van de koffieboon. De rest blijft achter als koffiedik. Ongeveer 500.000 kg koffiedik en 33 vrachtwagens vol per dag. Een enorme berg rijk organisch materiaal dat nog steeds grotendeels verbrand wordt. Tegelijkertijd verschraalt de bodem van onze landbouwgronden.  Rotterzwam verwerkt al sinds 2013 tot maximaal 8.000 kilo koffiedik per maand tot oesterzwammen. Voor de rest van het koffiedik zijn dus meer schaalbare en hoogwaardige oplossingen nodig. Met steun van de provincie Zuid-Holland en de Europese Unie heeft rotterzwam de afgelopen 3 jaar dan ook onderzoek gedaan naar het gebruik van koffiedik en substraat (het restproduct uit de oesterzwammenkweek) als bodemverbeteraar. Een mooie oplossing voor het koffiedik én voor de bodem. 

Eigenaar Siemen Cox vertelt dat het geen gemakkelijke weg is geweest. “Toen we een container wilden bestellen om het koffiedik in te verzamelen bleek dat geen enkel bedrijf een container wilde leveren omdat koffiedik afval is. Dat was de start van een lange juridische zoektocht.” Het is uiteindelijk gelukt. De reststromen zijn verzameld en twee jaar lang uitgereden over de akkers van akkerbouwer Arnout den Ouden die er uien en wintertarwe op plantte. 

Volgens Siemen ziet het er na het doen van alle metingen goed uit. “Er was op het oog geen verschil in opbrengst én door het hoge organische stofgehalte in de reststromen zal de bodem op lange termijn verbeteren.” Ook is er nog een onverwachte uitkomst. “Er waren wat zorgen rondom het effect van cafeïne” vertelt Siemen. “Na een potproef met zeer hoge hoeveelheden synthetische cafeïne waren er zelfs tekenen dat de planten op cafeïne extra groot worden”.

Niet alleen de bodem wordt beter van het gebruik van organische reststromen, ook het milieu profiteert. “We hebben door Ecochain laten berekenen wat de milieukosten zijn van de verschillende scenario’s. De milieuwinst van het op de bodem brengen van deze reststromen loopt op tot 11 cent per kilo koffiedik”, aldus Siemen.

Afbeelding: Milieukostenindicator van verschillende scenario’s doorgerekend door Ecochain

Met al die positieve uitkomsten zou je verwachten dat de reststromen grootschalig uitgereden gaan worden op akkers. “Helaas moeten we daarvoor nog een laatste barrière overwinnen”, vertelt Siemen. “De Commissie Deskundigen Meststoffen moeten de reststromen namelijk goedkeuren als meststof. Of dit gaat lukken is nog heel spannend.” 

Het eindrapport en de documentaire over het project zijn te vinden via www.rotterzwam.nl/bodem.