Om de temperatuurstijging op aarde te beperken tot 1,5 graden Celsius in 2030, zoals afgesproken in het klimaatakkoord van Parijs, zal de CO2-reductie de komende jaren nog flink moeten stijgen. Veel organisaties zijn druk met hun net-zero-strategie en hun streven naar een netto nul CO2-uitstoot. Een hoeksteen daarbij is een transparante rapportage, een van de bouwstenen uit de publicatie ‘The building blocks for net zero transformation’.

‘Het formuleren van een ambitie voor CO2-reductie leidt onmiddellijk tot de vraag waarover je gaat rapporteren en waar die informatie vandaan zal komen’, zegt PwC-expert Karin Meijer. ‘De eigenlijke rapportage levert stuurinformatie voor de corporate strategie en de transformatie van de organisatie.’

Aan net-zero-transformatie is niet meer te ontkomen

Binnen het ESG-team van PwC helpt Meijer klanten in allerlei sectoren met onder meer klimaatrapportage. PwC baseert zich bij rapportageadvies vooral op de aanbevelingen van de Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD). De aanbevelingen binnen vier pijlers bieden een gedegen structuur voor rapportage aan interne en externe stakeholders.

Meijer: ‘De ecologische noodzaak voor bedrijven om CO2 te reduceren is bekend. Maar ook vanuit bedrijfseconomisch perspectief zullen de meeste bedrijven een net-zero-transformatie gaan doormaken. Als ze dat al niet doen voor een betere wereld, zullen ze het moeten doen om in business te blijven. Voor bedrijven die in het oog springen en veel CO2 produceren, is er niet aan te ontkomen. Maar ook bedrijven die buiten het publieke zicht opereren, zullen door hun ketenpartners gevraagd worden een reductieplan te maken.’

Informatie voor externe stakeholders

Meijers collega Jonathan Dul, die vanuit het ESG-team vooral werkt aan klimaatrisicomanagement, noemt rapportage een voor de hand liggende bouwsteen van het streven naar ‘net zero’: ‘Als je doelen stelt, zul je daarover willen rapporteren. Deels om interne stuurinformatie te creëren waarop het management acties kan baseren en deels om aan externe stakeholders de voortgang te laten zien.’

Met die externe stakeholders doelt Dul onder meer op aandeelhouders, banken en andere kapitaalverstrekkers. ‘Zij gebruiken die informatie voor investeringskeuzes en zullen zich daarbij steeds meer baseren op de gestelde klimaatdoelstellingen. Een bedrijf moet namelijk kunnen laten zien dat het kan opereren in een toekomstige economie met weinig CO2-uitstoot. Als dat niet het geval is, brengt dat een transitierisico met zich mee.’

Standaard voor klimaatgerelateerde rapportage

Voor de uitwerking van de CSRD, die momenteel gaande is, verwacht PwC dat veel aansluiting wordt gezocht bij de aanbevelingen van de ‘Task Force on Climate-related Financial Disclosures’ (TCFD), de leidende standaard voor klimaatgerelateerde rapportage. Waar de TCFD sinds de start in 2017 vooral ingaat op de rapportage over klimaatrisico’s en -kansen, geeft de update van afgelopen oktober ook aanbevelingen voor de transitie naar een ‘low-carbon economy’.

Meijer: ‘Wij gebruiken de aanbevelingen van de TCFD bij klanten omdat ze een gedegen structuur bieden om te rapporteren aan interne en externe stakeholders. Ook ratingbureaus lezen de toelichtingen van bedrijven – zij baseren hun criteria vaak ook op de aanbevelingen van de TCFD.’

Regulering ook reden voor klimaatrapportage

Behalve de eisen van financiers is ook regulering een dwingende reden voor bedrijven om met rapportage aan de slag te gaan. Zo is er de EU-taxonomie, het Europese classificatiesysteem dat eenduidigheid brengt in de definitie van duurzame activiteiten. Vanaf het jaarverslag over 2021 moeten ondernemingen van openbaar belang (OOB) met meer dan vijfhonderd werknemers en bedrijven die financiële producten aanbieden volgens de EU-taxonomie gaan rapporteren. Vanaf 2023 is ook de ‘Corporate Sustainability Reporting Directive’ (CSRD) van kracht, waarin meer eisen aan duurzaamheidsrapportage gesteld worden, voor een grotere groep bedrijven.

Rapportage in vier pijlers

De TCFD geeft aanbevelingen voor rapportage in vier pijlers: governance, strategie, risicomanagement en indicatoren en doelstellingen. Vragen van klanten kunnen gaan over elk van de vier pijlers. PwC helpt klanten met:

  • het inrichten van governance rond ESG,
  • het in kaart brengen van de strategische risico’s en kansen van klimaatverandering en de energietransitie, door kwalitatieve en kwantitatieve analyses,
  • het maken van transitieplannen richting ‘net zero’,
  • het integreren van klimaatrisico’s in risicomanagementprocessen, en
  • het meten van GHG-emissies en het stellen van doelstellingen daarvoor.

‘Wij helpen klanten bij de invulling van elk van die pijlers, ongeacht de mate van volwassenheid van hun klimaatbeleid’, vertelt Meijer. ‘De eerste stap is vaak een assessment, waarbij we analyseren hoeveel werk er nodig is om aan te sluiten bij TCFD. Een volgende stap is het bouwen van een implementatieplan om de lacunes in te vullen.’

Compleet ESG-traject of deeladvies

Gevraagd naar een voorbeeld, vertelt Meijer over een project bij een grote investeerder, die snel grote stappen wilde maken met het ESG-beleid. ‘Omdat deze klant nog geen interne ESG-expertise had, werden wij gevraagd om het hele traject te doorlopen op verschillende onderwerpen. Op het klimaatvlak hielpen we het bedrijf met het opzetten van hun klimaatstrategie, het analyseren van klimaatrisico’s en kansen, het stellen van emissiereductiedoelstellingen en het inrichten van klimaatrapportage op de vier pijlers van TCFD.’

Een ander recent voorbeeld is het werk voor een bank, die door de jaren heen de ESG-rapportage had uitgebreid. Meijer: ‘Zij hadden behoefte aan een raamwerk waarin ze alles konden samenbrengen. We deden een gap-assessment op hun rapportage en bouwden het raamwerk waarmee ze kunnen rapporteren in lijn met vrijwillige standaarden zoals TCFD en regelgeving zoals CSRD.’

Karin Meijer, Climate change Lead PwC Nederland