De energie-intensieve industrie heeft een akkoord gesloten dat zal leiden tot een extra energiebesparing van 9 petajoule (PJ) in 2020. Daarmee voldoet zij aan de verplichting die zij zichzelf had opgelegd in het Energieakkoord uit 2013. Lange tijd leek het erop dat de energie-intensieve industrie deze doelstelling niet zou gaan halen, maar minister van Economische Zaken Henk Kamp kondigde vandaag in een Kamerbrief aan dat er alsnog een akkoord gesloten is dat tot deze besparing leidt.
Kamp: “Met het Energieakkoord uit 2013 heeft het kabinet, samen met alle betrokken maatschappelijke partijen, een belangrijke stap in de energietransitie gezet. Met de uitvoering van het Energieakkoord liggen we goed op koers, maar de energie-intensieve industrie bleef nog achter. Met dit akkoord nemen ook zij uiteindelijk hun verantwoordelijkheid om te komen tot een forse energiebesparing. Ik ben daar verheugd over en ben de voorzitter van de Borgingscommissie Ed Nijpels erkentelijk voor de belangrijke rol bij de afrondende bespreking. Een door de industrie zelf gesloten akkoord heeft de voorkeur boven verplichtende maatregelen vanuit de overheid. Dit besparingsakkoord past het beste in de aanpak die we met de partijen van het Energieakkoord beogen en toont aan dat alle partijen van het Energieakkoord gecommitteerd blijven aan het uiteindelijke doel ervan: een duurzame energievoorziening in een CO2-arme samenleving”.
Besparing door energie-intensieve industrie cruciaal
De energie-intensieve bedrijven hebben in het akkoord individuele besparingsafspraken gemaakt die optellen tot totaal 9PJ. Dit staat gelijk aan een hoeveelheid gas en elektriciteit die verbruikt wordt door 135.000 huishoudens. Haalt een bedrijf zijn individuele doelstelling niet, dan is het bedrijf verplicht tot het voldoen van een financiële sanctie. Onderling kunnen bedrijven wat ze meer besparen of te weinig, uitruilen. Hans de Boer, voorzitter van VNO-NCW: ‘De afspraken van dit akkoord geven de bedrijven de flexibiliteit en ruimte om te zorgen dat de doelen uit het Energieakkoord gehaald worden’.
De verplichting van besparing van 9PJ vloeit voort uit het Energieakkoord. Hierin was een totale energiebesparingsdoelstelling van 100 PJ opgenomen waarvan 9 PJ moest komen van de energie-intensieve industrie. Het gaat dan om bedrijven uit onder meer de raffinage industrie, chemische industrie en de metaalsector. Deze bedrijven zijn verantwoordelijk voor een groot deel van het energieverbruik en de totale uitstoot van CO2 in Nederland.
Vinger aan de pols
Het voorstel van de industrie is beoordeeld door het Energieonderzoek Centrum Nederland, (ECN). Het centrum stelt dat bij een voorspoedige implementatie en uitvoering van dit besparingsakkoord kan worden voldaan aan de 9 PJ verplichting uit het Energieakkoord. Het plan zal verder worden afgestemd met de partijen van het Energieakkoord. De Borgingscommissie van het Energieakkoord zal een vinger aan de pols houden om te garanderen dat de doelen ook echt gehaald worden. Het voorstel voor de energiebesparing van 9 PJ mag niet ten koste gaan van het zogenoemde convenant Meerjarenafspraken Energie Efficiëntie (MEE-convenant). In dit convenant is op basis van vrijwilligheid afgesproken om maatregelen te nemen die, zo heeft ECN berekend, leiden tot 22 PJ aan besparing in de periode 2017-2020. Als deze resultaten niet gehaald worden of als blijkt dat de voortgang van het akkoord van de industrie achterblijft, zullen de verplichtende maatregelen zoals eerder door de minister aangekondigd bij het ontbreken van een akkoord, alsnog in werking treden.
Voorbeeld van energiebesparing
Tata Steel streeft verbetering van energie-efficiëntie na in haar warmbandwalserij op haar vestiging in IJmuiden. De in de staalfabriek gegoten plakken worden naar de warmbandwalserij vervoerd. Daar worden zij verhit tot een temperatuur ± 1200 graden Celsius. Vervolgens worden de plakken in de walsstraat uitgewalst tot een dunne band (dikte 1,5 tot 25 mm) en opgerold. Voor het verwarmen van de plakken heeft Tata Steel vier ovens in gebruik: twee zogeheten doorschuifovens en twee wandelovens. Tata Steel zal de doorschuifovens vervangen door wandelovens waardoor het energieverbruik dat nodig is voor het verhitten van de plakken staal, sterk wordt gereduceerd. Dit is een investering voor de lange termijn, waarbij strategisch ingezet wordt op CO2– en energiebesparing en niet op korte termijn financieel rendement.