De kringloopwijzer
De landbouw is een van de vijf belangrijke onderdelen in de zogenaamde “klimaattafels” zoals die zijn vastgelegd in het klimaatakkoord van Parijs in 2015. Door ZuivelNL en Duurzame Zuivelketen wordt daarom sinds vijf jaar gewerkt aan “De kringloopwijzer” als bedrijfsinstrument, dat zich toespitst op het verminderen van verliezen van mineralen en broeikasgassen binnen de bedrijfsvoering. Met dit instrument breng je de mineralenkringlopen en emissies van stikstof en fosfaat in beeld. Vanuit die gegevens kan je zien waar qua verliezen op bedrijfsniveau de sterke en zwakke punten liggen.
Een eerlijk vergelijk wereldwijd
Naast de zuivelindustrie is ook de mengvoederindustrie onderdeel van circulaire landbouw en ook zij hebben doelstellingen ten aanzien van vermindering van de Carbon- footprint. Komende jaren zal er daarom gewerkt worden aan een GMP (Good Management Practices) module voor de zuivel en voederindustrie in het kader van borging van de resultaten die betrekking hebben op de Carbon footprint. Ook wereldwijd wordt gewerkt aan de GFLI (Global Feed LCA Institute) – compliance- standaard om daarmee het vergelijk van de Carbon- foodprint waarde tussen grondstoffen uit gebieden van herkomst te kunnen maken en meten. Hiermee wordt valse concurrentie op het gebied van grondstoffen en herkomst en daarmee de Carbon- footprint voorkomen.
Wat kan je doen als melkveehouder
Er zijn diverse maatregelen die bijdragen aan vermindering van emissies/excreties van stikstof, ammoniak, fosfaat en broeikasgassen:
- Graslandmanagement / waterbeheer / bodemvruchtbaarheid
- Voeding (ruwvoerkwaliteit / rantsoenen / voedingssupplementen)
- Erfelijke aanleg veestapel en fokkerij
- Dierenwelzijn en stalcomfort
- Energiebesparing
Cijfers vanuit de wetenschap
Uit onderzoek van Wageningen Economic Research blijkt dat de melkveehouderij de laatste jaren al veel heeft gedaan als het gaat om het terugdringen van de broeikasgas uitstoot. Zie bijgevoegde figuur.
De basis is het produceren van goed ruwvoer. “Eiwit van eigen land” is inmiddels een bekende uitdrukking, maar binnen de context van mogelijkheden binnen de kringloopwijzer en keuzes die je kunt maken is dit een belangrijke factor. Eiwit wat van ver komt, werkt negatief door in de kringloopwijzer en daarmee in de broeikasgas uitstoot op je bedrijf.
Duurzame melkveehouderij Drenthe
In onze klantenkring zien wij dat boeren bewust met verduurzaming van hun bedrijfsvoering bezig zijn. De provincie Drenthe heeft samen met de landbouw een programma opgezet voor een toekomstgerichte landbouw omdat vooral de melkveehouderij voor forse uitdagingen staat de komende jaren. Om ondernemers in praktische zin bij te staan zijn er een aantal coaches benoemd die agrarische ondernemers in hun eigen regio helpen met verduurzaming van de bedrijfsvoering. Onlangs hebben wij nog een strategische bespreking gehad bij de familie Katerberg. In een volgend artikel vertelt Reind Katerberg hoe hij als agrarische coach verduurzaming met zijn collega melkveehouders bespreekt.
Duurzaamheidskengetallen
Voor agrarische ondernemers brengen wij al jaren BAS (bedrijfsanalyse) rapportages uit en waarin technische en financiële kengetallen worden weergegeven. Kengetallen waar je mee kan sturen in de bedrijfsvoering. Verduurzaming van je bedrijf is belangrijk maar het moet wel financieel verantwoord gebeuren. Het vergelijkend groepsoverzicht van de BAS melkvee Plus rapportage hebben wij onlangs uitgebreid met duurzaamheidskengetallen. Daarin maken we onderscheid in drie hoofdgroepen:
- Economische duurzaamheid
- Bodem, klimaat en milieu
- Diergezondheid en welzijn.
Deze hoofdgroepen bieden inzicht op de financiële veerkracht van het bedrijf en specifieke kengetallen zoals de broeikasgas uitstoot, het percentage eiwit van eigen land en de leeftijd van de melkkoe bij afvoer. In onze bedrijfskundige advisering maken we gebruik van de kringloopwijzer en gaan we dieper in op de materie. Vervolgens komen we met praktisch ingestelde adviezen en doelstellingen, waar jij als ondernemer wat mee kunt in je bedrijfsvoering.
Jan van der Vegt, Bedrijfskundig adviseur strategie & bedrijfsontwikkeling bij Alfa Accountants en Adviseurs