Afgelopen vrijdag 13 september vond de Zuivelpak ontbijtsessie plaats bij Friesland Campina in Amersfoort. Verschillende sprekers gaven tijdens deze bijeenkomst hun visie over de recycling van drankenkartons. De bereidheid onder de Nederlandse bevolking om verpakkingen in te zamelen en te recyclen is groot. Glas hoort in de glasbak, papierinzameling is een vanzelfsprekendheid geworden en 90% van de gemeenten heeft een P(M)D-inzamelstructuur (Plastic, (Metaal) en Drankenkartons).

Drankenkartons zijn inmiddels niet meer weg te denken uit het Nederlandse verpakkingslandschap. Een Nederlands gezin gebruikt gemiddeld 300 drankenkartons per jaar. Deze worden grotendeels gebruikt voor het verpakken van zuivelproducten zoals melk, vla en yoghurt, maar ook voor vruchtensappen, waters, soepen en sauzen.

Een drankenkarton bestaat uit karton, een dop en een dun laagje plastic aan de binnen- en buitenzijde, en soms ook een binnenlaagje van aluminium. Vanaf 2015 is de inzameling van drankenkartons goed op gang gekomen. Inmiddels nemen alle gemeenten deel aan het inzamelsysteem en wordt meer dan 50% van de op de markt gebrachte drankenkartons gerecycled. Ook zijn drankenkartons de afgelopen jaren verpakkingstechnisch verduurzaamd. De verpakking is lichter geworden, er wordt gebruik gemaakt van FSC-gecertificeerd karton, hernieuwbare kunststoffen en duurzame inkten.

Vernieuwende verwerkingsinitiatieven

Na inzameling van drankenkartons worden deze gesorteerd in balen en gaan ze naar 1 van de grote recyclingfabrieken in Europa. In pulpers worden drankenkartons vervolgens vermengd met water waardoor de papiervezel losraakt van het pak. Die papierpulp wordt gebruikt voor productie van dozen, hygiënepapier en kantoorbenodigdheden. Het plastic van de drankenkartons wordt gescheiden en gemalen tot granulaat en opnieuw als grondstof gebruikt in de kunststofverwerkende industrie.

Hoewel drankenkartons goed recyclebaar zijn, is er momenteel een issue rondom de beschikbaarheid van voldoende recyclingcapaciteit in Nederland. Tijdens de ontbijtsessie van Zuivelpak werd bekend dat er 2 innovatieve recycle start-ups zijn opgezet door Dennis Froeling (business ontwikkelaar bij HVC) en Eric Petersen (directeur Innovation Team).

Het initiatief van HVC berust op het omdraaien van de waardeketen van drankenkartons. Dit initiatief levert geen afval, maar grondstoffen aan papierfabrikanten. Eric Petersen wil met zijn innovatie inspelen op de onrust in de afvalsector. Hij kan de papiervezels zonder water scheiden van de polyal fractie, deze kan hij vervolgens verwerken tot bruikbaar agglomeraat. Alles wordt bij hem ingevroren aangeleverd, wat de mogelijke overlast van ongedierte en geur voorkomt.

Stimulans vanuit de overheid

Suzan Akop van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat mocht de sessie afronden met het perspectief vanuit de overheid. Ze gaf aan dat Nederland het goed doet binnen de EU, maar toch blijven er aandachtspunten. Producentenverantwoordelijkheid staat daarbij hoog op de agenda. Suzan Akop kwam terug op de DKR-norm en gaf aan dat daarnaar gekeken moet worden en dat gebeurt in het kader van het Platform Ketenoptimalisatie. Met flexibele normen kunnen we wellicht beter inspelen op innovaties. Concept afspraken voor PMD-vergoedingen liggen op de besuurstafels bij de VNG en StAV. De vergoedingen zijn een belangrijke randvoorwaarde voor de inzameling en recycling van drankenkartons. Op die manier wil de overheid inzameling en recycling nog meer stimuleren.

Zuivelpak
Zuivelpak is een initiatief van de zuivelindustrie, de supermarktbranche en drankenkartonproducenten. Via Zuivelpak worden consumenten geïnformeerd over de duurzaamheid van zuivelpakken en andere drankenkartons. ‘Zuivelpak volledig recyclebaar’ is de derde Zuivelpak-campagne. De eerste campagne van Zuivelpak was gericht op het voorkomen van voedselverspilling door de juiste vouwwijze van het drankenkarton te laten zien. In de tweede campagne werden consumenten geïnformeerd over hernieuwbare grondstoffen, waar steeds meer drankenkartons van zijn gemaakt.