Wie is en wat doet Marga Hoek?

Sinds februari ben ik directeur van de Groene Zaak. In diverse directiefuncties vertaalde en integreerde ik economische en maatschappelijke ontwikkelingen naar visie, positie en propositie en een te volgen koers. Dat deed ik onder meer als directeur Innovatie, MVO & Marketing bij BAM Woningbouw, directeur van het projectmanagementbureau van de Gemeente Haarlemmermeer en directeur van bouwonderneming/projectontwikkelaar Thunnissen Groep BV in Heemstede. Nu gebruik ik die ervaring om vanuit mijn passie voor duurzaam ondernemen mensen mee te krijgen in de gewenste richting. Daarbij worden ik, en de partners van Groene Zaak, gedreven door het geloof dat duurzaamheid de enige weg is naar een gezonde economie. Duurzaamheid staat niet los van de bedrijfsdoelstellingen, vanuit bedrijfsmatig perspectief is er geen alternatief voor duurzame ontwikkeling.

Waarom de oprichting van De Groene Zaak, naast de vele netwerk/actiegroepen die er al zijn?

De koplopers op het gebied van duurzaam ondernemen hebben De Groene Zaak zelf opgericht. Zij hebben dit initiatief genomen omdat ze vonden dat de verduurzaming van de Nederlandse economie niet snel genoeg gaat. Zij wilden laten zien dat er volop kansen zijn om duurzaam te ondernemen. Tevens wilden zij een krachtig signaal afgeven dat duurzaamheid de enige route is naar economisch herstel. Dit is een belangrijk verschil met andere netwerken, De Groene Zaak is een ondernemersvereniging met als kernactiviteit de lobby voor een nieuw economisch bestel, waarin duurzaam en groen de norm zijn. Veel van de andere netwerken zijn ontstaan vanuit publieke initiatieven, non-gouvermentele organisaties of hebben kennisuitwisseling als voornaamste doel.
Ons ledental groeide binnen een jaar van 35 naar 80 ondernemingen. Geheimen van het succes:
. insteken op het juiste niveau binnen de onderneming: de CEO committeert zich persoonlijk;
. een bestuur met passie en een interessant netwerk;
. de keuze voor onafhankelijkheid: geen overheidssubsidie,niet onderbrengen in bestaande ondernemerskoepels.

Wat zijn de belangrijkste agendapunten van De Groene Zaak in de komende tijd?

Op de agenda van het huidige kabinet staan veiligheid, immigratie en financiën onmiskenbaar bovenaan. Onderwerpen als ecologische en sociale modernisering en economische verduurzaming staan duidelijk minder in aanzien. En dat is jammer, want juist in dat laatste ligt ook de oplossing van het grootste probleem van de regering: de noodzaak tot structurele bezuinigingen op de overheidsuitgaven.
De omslag naar een ‘groene economie’ is zoals ik eerder al zei de kortste weg naar economisch herstel, los van het feit dat die omslag een keiharde noodzaak is om onze welvaart ook in de komende generaties op peil te kunnen houden. De Groene Zaak doet haar uiterste best deze boodschap over de politieke bühne te krijgen. Vooral door aan te haken op de handreikingen die het regeerakkoord wél biedt: de voorgenomen ‘Green Deal’ met de samenleving.

Belangrijkste punten in onze lobby op korte termijn zijn:
. Een green deal over inkopen en aanbesteden. Wij stellen dat de overheid haar doelstellingen sneller, beter en goedkoper kan realiseren door een groter beroep te doen op de markt en door substantieel méér duurzaam in te kopen en innovatief aan te besteden.
. Een gelijk speelveld voor fossiele en duurzame energie. Hernieuwbare energie zou minimaal dezelfde marktkansen moeten hebben als fossiel opgewekte energie. Voor een structurele verduurzaming van de energieproductie tussen nu en 2050 is het daarom strikt noodzakelijk dat de overheid barrières wegneemt en maatregelen neemt om een level playing field tussen hernieuwbare en fossiele bronnen te bereiken.
. Duurzame mobiliteit moet de norm zijn. De Groene Zaak is van mening dat het bedrijfsleven bij uitstek het initiatief kan en zal nemen. Inspanningen van de overheid zijn echter onmisbaar om tot een daadwerkelijke omslag naar duurzame mobiliteit te komen. In het regeerakkoord staan forse investeringen qua infrastructuur genoemd. Laten we er bijvoorbeeld voor zorgen dat dit innovatieve, duurzame investeringen worden.

Wat vindt u van het overheidsbeleid op het gebied van MVO/duurzaamheid?

In de beantwoording van de vorige heb ik daar al het een en ander over gezegd. Het is duidelijk dat overheid en bedrijfsleven beide streven naar economische verduurzaming. Volgens De Groene Zaak gebeurt er echter nog te weinig, op onvoldoende grote schaal en zijn er nog teveel onnodige belemmeringen. Alleen door de samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven te intensiveren kan echte versnelling en voldoende schaalgrootte worden bereikt.

Waarom is het ineens stil geworden rond “The New Green Deal” waarover bij het uitbreken van de financiële crisis zoveel te horen viel?

Het was inderdaad een tijd stil rondom de Green deal en we lopen daardoor nu ook achter op landen als Engeland en Duitsland. Het regeerakkoord heeft een opening geboden om deze deal weer op te pakken. Wij zitten zeker niet stil. We zetten krachtig in op het sluiten van green deals en zijn daarover in gesprek met de overheid. We zullen bestuurders en marktpartijen concrete handvaten bieden en voorzien van best practices bij de verduurzaming. Dat doen we bijvoorbeeld in een bestuurderscongres waarbij publieke bestuurders in contact worden gebracht met de markt. Maar ook door pro-actief of op verzoek van overheden te adviseren over de benodigde maatregelen voor de versnelling.

Is het nu niet gewoon tijd om zelf als bedrijfsleven duurzaam te doen in de praktijk en niet te wachten op/ of roepen om de overheid?

Dat is precies waar De Groene Zaak voor staat. De aangesloten bedrijven zijn koplopers op het gebied van duurzaam ondernemen. Ze doen het al jaren en veelal is het hun core business. Het gaat om de versnelling en schaalgrootte. Die kan alleen gerealiseerd worden in samenwerking met de overheid.

Deelt u de mening dat duurzaam ondernemen gewoon common business zal worden omdat niet-duurzaam ondernemen gewoon minder profitable zal worden?

Ja zeker. Zo ver zijn we echter nog lang niet en het zal ook niet “gewoon” gebeuren. Vandaar ook ons pleidooi voor een gelijk speelveld voor duurzaam en niet duurzaam. Het kan niet zo blijven dat de kosten van fossiele brandstoffen afgewenteld worden en er subsidies gaan naar fossiele energie. Op die manier blijft het kosten- en opbrengstenplaatje scheef en komt een duurzame economie niet snel genoeg van de grond.

Duurzaam inkopen is toch heel succesvol ingezet door de overheid?

Duurzaam inkopen en aanbesteden stond inderdaad hoog op de agenda van het vorige kabinet. Om de geformuleerde beleidsdoelstelling van 100% duurzaam inkopen te behalen wordt er gebruik gemaakt van (verplichte) minimumeisen aan duurzaamheid per productgroep of dienst. De voordelen daarvan zijn evident: leveranciers weten waar ze aan toe zijn en er is sprake van eenduidigheid in de gehanteerde definities van duurzaamheid. Daarnaast zetten deze criteria de markt in beweging en verheffen ze die tot een bepaald minimum duurzaamheidniveau. Met de introductie van minimumeisen is een eerste belangrijke stap gezet om de doelstelling 100% duurzaam inkopen te realiseren, maar het instrument kan veel effectiever benut worden.
De huidige aanpak is geen leidraad voor ambitieuze bestuurders. Werkelijke innovatiewinst wordt namelijk pas geboekt door duurzaam inkopen strategisch in te zetten. Door verbindingen te leggen tussen bestuurlijke doelstellingen en het oplossend vermogen van de markt. Daarvoor is het nodig innovatief en duurzaam inkopen op een veel grotere schaal in te zetten, ambitieuze doelstellingen en langer termijn denken gemeengoed te maken.Het potentieel van de jaarlijkse 70 miljard EURO die de overheid aan haar inkopen uitgeeft wordt nog onvoldoende benut. Op het eerder door mij aangehaalde bestuurderscongres bespreken we met bestuurders hoe dit potentieel optimaal te benutten bij het realiseren van economische, sociale enmilieudoelstellingen met nadruk op kostenbeheersing en effectiviteit.