Tijdens de klimaattop in Polen (3-14 december 2018) deelden organisaties hun kennis op het gebied van duurzame oplossingen en klimaatmitigatie. Maarten Neelis van Rijkswaterstaat vertelde onder brede internationale interesse hoe we op weg zijn naar klimaatneutraal en circulair aanbesteden.
Als strategisch adviseur duurzaamheid en leefomgeving houdt Maarten zich bij Rijkswaterstaat bezig met het geven van advies, het verhogen van het kennisniveau over dit onderwerp en het ondersteunen van onze mensen in hun werk op dit gebied. ‘Dat ik word uitgenodigd op deze top toont dat er internationaal veel interesse is in onze werkwijze’, vertelt hij.
CO2-beprijzing
Die werkwijze behelst onder andere een vorm van CO2-beprijzing. ‘Het komt erop neer dat je aannemers graag wil stimuleren projecten zo uit te voeren dat ze een lagere milieu impact hebben’, legt Maarten uit. ‘Dat doe je soms door harde eisen te stellen, maar bij Rijkswaterstaat besteden we ook vaak meer functioneel aan. We vragen om een bepaalde service of functionaliteit en willen dat de aannemer dit uitvoert met zo weinig mogelijk milieudruk.’
Milieuschade
Rijkswaterstaat heeft een methodiek ontwikkeld om die milieudruk te berekenen met behulp van zogenaamde schaduwprijzen. Maarten: ‘Je geeft aan elke milieuschade een economische waarde en berekent vervolgens wat de milieuschade is die elk project veroorzaakt.’
Dit betekent dat wij in onze aanbestedingen projecten die minder milieuschade veroorzaken een zogenaamd gunningsvoordeel kunnen geven. ‘Dus als de aanbesteding iets duurder is maar wel veel minder milieuschade veroorzaakt, kan deze toch winnen. Terwijl een aannemer die misschien net iets goedkoper is maar veel meer milieuschade veroorzaakt, de aanbesteding alsnog verliest.’
Verduurzamen van de markt
Een zaal gevuld met meer dan 60 man bestaande uit beleidsmakers, klimaatdeskundigen en journalisten hoorde Maartens verhaal. ‘‘Rijkswaterstaat is met name in de grond-, weg- en waterbouw de grootste aanbesteder in Nederland, dus door deze werkwijze toe te passen, leveren wij een heel belangrijke bijdrage aan het verduurzamen van de markt.’
Tegelijkertijd, zo vult hij aan, is CO2-beprijzing zeker niet genoeg. ‘We hebben absoluut een continue doorontwikkeling van dit soort werkwijzen nodig. Zo willen we bijvoorbeeld ook launching customer zijn. Daarmee dagen we de markt uit om innovaties te ontwikkelen en committeren wij ons eraan dat wij die innovaties ook als eerste gaan toepassen en deze vervolgens gaan opschalen. Alles met als doel om uiteindelijk naar een volledig klimaat neutrale grond, weg en watersector te gaan.’
Dit interview is eerder gepubliceerd op de website van Rijkswaterstaat