Wie is en wat doet Inka Pieter?
Na een studie rechtsgeleerdheid met specialisatie Milieurecht, via advies- en ingenieursbureau DHV (Noord Nederland) aan allerlei milieuvraagstukken gewerkt. Sinds 1998 bij KLM aan het werk op het gebied van duurzaamheid. Eerst vanuit een juridische invalshoek en sinds 2009 Directeur MVO & Milieustrategie. Een uitdagende functie, want waar begint en stopt de verantwoordelijkheid van een groot bedrijf als KLM, maar bovenal, hoe verander je mee in een complexe wereld. Het afgelopen jaar heb ik met veel plezier en meer dan 100 collega’s samen gewerkt aan concrete duurzaamheidsambities en doelstellingen voor 2020.
Heeft KLM binnen AIR FRANCE KLM een eigen specifiek MVO-beleid?
Beide luchtvaartmaatschappijen trekken samen op waar mogelijk, maar geven ieder inhoud aan het eigen MVO-beleid. Daarbij geven we wel een gezamenlijk MVO-jaarverslag uit. Samen met Air France zijn we al negen keer op rij nummer 1 op de Dow Jones Sustainability Index in de luchtvaartsector.
Wat zijn de grootste uitdagingen en dilemma’s voor KLM op het gebied van MVO?
Het reduceren van onze ecologische voetafdruk is een van de speerpunten van ons beleid, niet alleen in de lucht, maar ook op de grond. We hebben een Klimaat Actieplan opgesteld, waarmee we ernaar streven onze CO2-uitstoot in 2020 met 20% te verlagen ten opzichte van 2009. We blijven de invloed van onze bedrijfsvoering op het milieu dus steeds verder beperken. Zolang we op het gebied van zonne-energie of energieopslag (accu’s) op korte en middellange termijn nog geen technische doorbraken mogen verwachten, is vliegen op duurzame biobrandstof het beste alternatief. Het zal de grootste bijdrage leveren aan het terugdringen van onze CO2-uitstoot.
De beschikbaarheid van duurzame biobrandstof is echter nog maar heel beperkt. KLM heeft als doel om die markt op gang te brengen en werkt daarmee samen met verschillende partners als WNF, SkyNRG en de Nederlandse overheid.
KLM is heel actief op het brede gebied van MVO en is daarin een koploper in de luchtvaartindustrie. Het is de uitdaging om de klant hierin mee te nemen, zodat passagiers in de toekomst niet alleen maar kiezen op basis van het prijskaartje.
KLM is met vliegen op biobrandstof veel in het nieuws geweest. Is dit echt een reële optie voor brede toepassing en concurreert de grondstof hiervoor niet met voedselvoorziening e.d.?
Mensen zullen altijd blijven vliegen, dus niets doen, is geen optie. Wij zijn ervan overtuigd dat het gebruik van duurzame biobrandstoffen dé toekomst is van de luchtvaart. Het is op dit moment de meest effectieve manier om het milieu minder te belasten. De duurzame biobrandstof die we op dit moment gebruiken (afgewerkt frituurvet) zorgt voor een vermindering van CO2-uitstoot tot 80%. Dat is substantieel. Waarbij voor KLM het gebruik van biobrandstof alleen een optie is als het duurzaam geproduceerd is en niet ten koste gaat van onder andere biodiversiteit en voedselproductie. We volgen hierbij de richtlijnen van de internationaal geaccepteerde Round Table of Sustainable Biofuels en worden bij onze keuze voor een grondstof geadviseerd door een onafhankelijk adviescomité, waar onder anderen WNF en Solidaridad aan deelnemen.
Waar is vooral winst te behalen in verduurzaming van de luchtvaart?
Onze milieuvoetafdruk wordt grotendeels bepaald door de CO2 uitstoot. Door vlootvernieuwing en operationele maatregelen kun je als luchtvaartmaatschappij veel doen. KLM heeft in de afgelopen jaren veel gedaan om het brandstofgebruik terug te dringen en CO2-uitstoot te verminderen. Denk aan verschillende brandstofefficiëntieprogramma’s, maar ook het terugdringen van het gewicht aan boord. Als elke luchtvaartmaatschappij dat zou doen, dan kom je een heel eind. KLM is tot op heden kampioen in brandstof-efficiënt vliegen.
De Europese overheden kunnen ook een aanzienlijke bijdrage leveren door nu echt een Single European Sky voor elkaar te krijgen. Indien we een Europees luchtruim zouden hebben, dan hoeft er aanzienlijk minder te worden omgevlogen. Het kan zorgen voor 10-12 % minder CO2 uitstoot.
Bij KLM kopen we natuurlijk ook veel in , dat gaat van vliegtuigen tot koffiebekertjes aan boord. Met zoveel suppliers kun je door afspraken te maken over duurzaamheidscriteria het verschil maken , ook buiten de luchtvaartindustrie. Met ca. 40 miljoen maaltijden aan boord per jaar, kun je dan ook impact hebben op de voedselproductie. Op dit vlak maken we graag gebruik van de kennis van WNF, maar ook van de dierenbescherming en Wakker Dier.
Een ding is zeker: KLM kan het niet in haar eentje. Alleen door samen te werken met partners is het mogelijk een volgende stap te maken om de luchtvaart verder te verduurzamen. Partners uit de sector, overheid en klanten zijn cruciaal voor de (door)ontwikkeling van bijvoorbeeld duurzame biobrandstof.
Hoe zit het eigenlijk met de CO2 compensatie van reizigers voor hun reizen?
We bieden de passagier de mogelijkheid om via een compensatie-service onder de naam CO2ZERO de uitstoot van hun vlucht te compenseren.
Het geld wordt direct en volledig geïnvesteerd in duurzame energieprojecten volgens het Gold Standard principe dat mede door WNF is ontwikkeld. CO@ZERO is een programma dat KLM zelf beheert. De CO2-uitstoot is gebaseerd op de KLM-vliegtuigen en we berekenen geen overhead door, waardoor de bijdrage voor de passagiers relatief laag zijn. Dit komt omdat we de meest brandstof efficiënte luchtvaartmaatschappij van Europa zijn en we geen overhead kosten doorberekenen.
KLM ziet compensatie overigens als een tijdelijke oplossing. Wij zetten liever in op het zo veel mogelijk vermijden van CO2 door bijvoorbeeld gebruik van duurzame biobrandstof. Zolang dat nog onvoldoende voorradig en betaalbaar is, biedt compensatie op dit moment een alternatief. Het aantal reizigers dat compenseert is momenteel erg laag.
Speelt MVO vooral in Nederland of staat het ook internationaal op de agenda?
De wereld is ons werkterrein. We willen niet alleen economische waarde toevoegen, maar ook een wezenlijke sociaal maatschappelijke bijdrage leveren, niet alleen op Schiphol, maar ook op de bestemmingen waar we naartoe vliegen.
Naast het sociale programma AirCares waarin we al jaren met verschillende partners samenwerking, zijn we recent een samenwerking met UNICEF aangegaan. Hierin werken we aan het beschermen van de rechten van het kind volgens de Children’s Rights en Business Principles van UNICEF. Naast dat KLM zelf deze Business Principles gaat implementeren, willen we deze ook in de luchtvaart verder introduceren.
Klantenonderzoek leert ons dat de wijze waarop naar MVO wordt gekeken per regio verschilt. U begrijpt dat ons kantoor in India hele basale thema’s als armoede tegenkomt en daar heeft MVO een hele andere betekenis.
Is een MVO manager nog wel nodig, moet MVO niet juist in de lijn zijn opgenomen?
Onze doelstelling is om MVO in onze hele bedrijfsvoering te integreren. In de operatie worden Veiligheid, Kwaliteit en Milieu al via geïntegreerde processen aangestuurd. Ons CSR office werkt aan processen om ook CSR nog meer te verankeren in alle facetten van het bedrijf. We merken wel dat dit een proces is dat de nodige tijd vergt. Ik ben er zeker voorstander van dat MVO geheel in de lijn is geborgd. Op dat moment zou ik met een gerust hart voorstellen mijn afdeling op te heffen.
Speelt duurzaamheid ook in rol in je privéleven?
Ik tracht duurzaamheid in mijn persoon te verenigen, dat is dus ook thuis. Ik ben overal dezelfde persoon die blijft geloven in een betere wereld. Anders zou ik me ook niet zo voor MVO kunnen inzetten. Als moeder vind ik het belangrijk om mijn kinderen mee te geven hoe belangrijk de natuur voor ons is als mens. Maar het is niet altijd makkelijk om het leven goed voor te leven.