Houden mijn zakenpartners in het buitenland wel voldoende rekening met bijvoorbeeld mensenrechten en milieu? Lastige vragen, maar investeren in duurzaam ondernemen loont, zegt Corina Kerkmans van RVO. Corina Kerkmans is bij RVO programmamanager voor Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO). Tijdens de huiskamersessie over dit onderwerp wil ze praktische handvatten meegeven.
Informatie en dikke rapporten zijn er genoeg. Daarom wil Kerkmans er vooral een heel praktische sessie van maken. “Met een aantal bedrijven dat IMVO echt geïncorporeerd heeft, kunnen deelnemers in gesprek en hun vragen delen. De bedrijven vertellen ook over welke kansen zij hierdoor hebben gekregen.”
Staat elk bedrijf te trappelen om hier aan mee te doen?
Het is natuurlijk wel een beetje eng om bij je eigen bedrijf na te gaan waar de pijnlijke punten zitten. Toch zien we dat bij bedrijven die er serieus mee aan de slag gaan, dat het vooral heel veel positieve effecten heeft.
Hoe ben je hier bij de RVO mee bezig?
Ik ben programmacoördinator IMVO en coördinator van het Fonds Bestrijding Kinderarbeid. Ik probeer het overzicht te houden hoe we bij internationale programma’s IMVO op relevante momenten aan orde kunnen laten komen. Iemand komt met een algemene vraag over zakendoen bij ons. Dan moeten we ook bij dit thema stilstaan. We praten over kansen in andere landen, maar dan moeten we ook dit soort risico’s bespreken.
Je ogen niet sluiten
Waarom is dit een thema voor de RVO?
We zijn een OESO-land. Dat betekent dat we als Nederland afgesproken hebben dat onze bedrijven zich volgens bepaalde normen gedragen wanneer we zakendoen in andere landen. Daarnaast blijken bedrijven die MVO serieus oppakken, succesvoller te zijn.
Doen we dat niet?
We kennen vanuit de media talloze verhalen wanneer het misgaat rond bijvoorbeeld kinderarbeid. Het is vaak ook lastig voor ondernemers om te weten of hun zakenpartners netjes werken. Maar je kunt ook bewust je ogen sluiten. Je hoort ondernemers wel eens letterlijk zeggen: ‘dat regelt een agent voor mij maar ik ben niet op de hoogte hoe hij dat doet’.
Hoe groot is de kans dat er iets niet in de haak is?
Groot. In de agrarische sector in het buitenland gaat veel mis rond bijvoorbeeld kinderarbeid. Dat kan zelfs al in de VS zijn. Of dichterbij, denk aan de hazelnoten die in Turkije voor onze chocopasta worden verwerkt, daar weet je bijna zeker van dat daar kinderen bij betrokken zijn. Maar denk ook aan bijvoorbeeld milieuvervuiling, het klimaat of ontbossing.
Steeds meer voor steeds minder
Maar wat kan je doen?
Ja, dat is een hele spannende vraag die we op 1 november zeker gaan bespreken. Vaak is er geen standaardoplossing. Daarom willen we als RVO daar ook bij helpen. We helpen de bedrijven op gang door relevante vragen te stellen bijvoorbeeld, waarbij we hun businesscase en het slagen daarvan als uitgangspunt nemen. Met het vingertje terecht wijzen heeft geen zin. Transparantie biedt veel meer kansen.
Hoe?
We kunnen helpen bij een risico-onderzoek naar jouw keten. Steeds meer Nederlandse banken vragen daar al naar, de overheid kan dus niet achterblijven. Zeker omdat we leven in een wereld waar steeds meer voor steeds minder moet worden gemaakt. Een mkb’er staat dus in toenemende mate onder druk en kan dit meestal niet alleen.
En dus?
Dus moeten bedrijven hierin samenwerken. We stimuleren heel erg dat ondernemers zich bijvoorbeeld bij de iMVO-convenanten aansluiten. Bedrijven delen ketens en kunnen dus samen zich sterk maken om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Wij zijn bij de RVO dus op zoek naar dit soort ketens. Ik hoop ook dat tijdens het huiskamergesprek bedrijven elkaar hierin vinden. Vaak is het wachten op de eerste die beweegt.
Niet zwart-wit
En de voorloper raakt in de problemen.
Dat is een risico. Tegelijk zie je juist dat bij bedrijven die deze voortrekkersrol op zich nemen heel innovatieve ideeën ontstaan. En vergis je niet hoe belangrijk dit is voor je bedrijfscultuur. Werknemers zijn enorm trots op wanneer ze werken voor een bedrijf die dit goed aanpakt. Maar er is ook een grote valkuil!
Vertel?
Er wordt vaak te eenzijdig naar dit onderwerp gekeken. Men zegt dan bijvoorbeeld: ik doe aan recycling, wij zijn heel erg MVO bezig. Maar juist bij recycling is vaak kinderarbeid betrokken.
Dat laat meteen zien hoe moeilijk het is.
Ja, zelfs een bedrijf als Tony Chocolony dat puur is opgericht om slaafvrije chocolade te produceren, moest concluderen: we kunnen nog altijd niet garanderen dat het altijd slaafvrij is. Maar het verschil is, zij zijn direct op de hoogte wanneer een misstand in hun keten ontstaat en handelen er naar We leven niet in een zwart-witte wereld met alleen maar goed of kwaad. Maar je kunt wel bijdragen aan het beter maken van deze wereld.
Internationaal MVO loont
Wat heb je er aan om je hiervoor in te zetten?
Bedrijven die dit oppakken profiteren er echt van. Uit verschillende onderzoeken blijkt: duurzame investeringen lonen meer. Je denkt minder korte termijn. En het alleen maar kijken naar je geld op de balans, dat is ook maar een heel nauwe wereld.
Wat kunnen we op 1 november verwachten?
We willen een goed gesprek op gang brengen van bedrijf tot bedrijf. Dat het heel concreet wordt; wat betekent het voor jouw cijfers wanneer je IMVO tot een speerpunt maakt? Ik hoop dat iedereen aan het denken wordt gezet. En dat ondernemers onderling goede contacten leggen zodat ze elkaar kunnen steunen.
(Dit interview werd eerder gepubliceerd op RVO.nl)