Meeste kinderen werken thuis
Kinderarbeid komt in Albanië voor in de kleding- en schoenenfabrieken zelf. In 2006 resulteerde dit in een dodelijk ongeluk van een15-jarig meisje. Meestal is er sprake van thuiswerk, zo blijkt uit het onderzoek. Verschillende Albanese bedrijven besteden werk waarvoor geen machines nodig zijn, uit aan thuiswerksters. De firma werkt met tussenpersonen die het werk in de dorpen uitzetten. Om te kunnen voldoen aan de productie-eisen van de opdrachtgevers, zijn ouders (meestal moeders) genoodzaakt om hun kinderen urenlang mee te laten werken. Niet uit vrije keus, want ouders zien dat deze uitbuiting de ontplooiingskansen en schoolprestaties van hun kinderen ernstig belemmert.
Veel van de bedrijven in de Albanese schoen – en kledingsector werken in opdracht van firma’s uit de Europese Unie, vooral Italië. Ze krijgen grondstoffen die worden geïmporteerd uit het buitenland en verwerken die tot kleding of schoeisel. Een groot deel (meestal alles) wordt geëxporteerd naar EU-landen. De lage salarissen (100- 200 euro per maand) vormen een belangrijke prikkel voor de Europese bedrijven; vaak betalen zij op een paar uur afstand van hun moederland lonen die tien keer zo laag liggen als thuis. Albanië grenst aan Griekenland en ligt maar een paar uur varen van Italië.
Internationale druk in samenwerking met lokale partners is geboden om de situatie in Albanië te veranderen. Immers, in deze paradoxale situatie waarin de grote wereldwijde inkopers hun prijzen kunnen opleggen aan hun leveranciers, is het heel moeilijk voor een werkgever in een land als Albanië om een leefbaar loon te betalen aan zijn werknemers en thuiswerkers, of de productie zo in te richten dat kinderarbeid is uitgesloten.
De Campagne “Stop Kinderarbeid, School is de beste werkplaats”, een campagne van FNV, Algemene Onderwijsbond, Hivos en Landelijke India Werkgroep, dringt naar aanleiding van deze uitkomsten aan op een grotere maatschappelijke verantwoordelijkheid van de betrokken bedrijven; een verantwoordelijkheid die verder gaat dan het opstellen van een gedragscode.
Op 15 juni aanstaande lanceert de Stop Kinderarbeidcampagne in het kader van de Internationale Dag tegen Kinderarbeid (12 juni) daarom een actieplan voor de aanpak van kinderarbeid in (ketens) van bedrijven. Op deze dag worden ook de nieuwe onderzoeken in Albanië en India aan een breder publiek gepresenteerd. Het programma voor deze dag en meer informatie over de Stop Kinderarbeidcampagne staat op www.stopkinderarbeid.nl .