De beschikbaarheid, relevantie, vergelijkbaarheid en daarmee de bruikbaarheid van informatie over de impact van klimaatverandering kan nog steeds worden verbeterd. Dat blijkt uit ‘Het Jaar 2021 Verslagen’, het jaarlijks onderzoek naar de verslaggeving van Nederlandse beursfondsen. Het eerste exemplaar van de uitgave is op 21 december aangeboden aan Kris Douma, voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA).
Hoewel het onderwerp klimaat meer aandacht krijgt binnen de strategie en risicoparagraaf van ondernemingen, ontbreekt vaak nog de doorvertaling naar langetermijndoelstellingen en concrete acties, zoals noodzakelijke investeringen, aanpassingen van productieprocessen.
Informatie over een tijdpad met de verschillende acties om de doelstellingen te realiseren wordt in veruit de meeste gevallen niet gegeven. Wanneer de aansluiting met het Parijs-akkoord (stijging van de gemiddelde wereldtemperatuur in 2050 beperken tot ruim onder twee, en zo mogelijk 1,5 graden) wordt genoemd, ontbreekt vaak de wetenschappelijke toetsing van deze doelstelling. Informatie over de bredere impact van de keten, bijvoorbeeld de aankoop van goederen en diensten, moet nog verzameld worden, of wordt in hoge mate geschat.
Om zich voor te bereiden op de nieuwe CSRD-richtlijn (Corporate Sustainability Reporting Directive) van de EU, zullen ondernemingen meer data moeten gaan verzamelen over de keten waarin zij opereren. Ook verstrekken ondernemingen nog weinig informatie over de realisatie van de klimaatdoelstellingen die zij zich hebben opgelegd en over te nemen acties bij afwijkingen.
Opvallend is dat de jaarrekeningen nauwelijks financiële effecten van de klimaatverandering laten zien, terwijl verwacht zou mogen worden dat de economische levensduur van activa en productieprocessen zou afnemen en noodzakelijke investeringen en aanpassingen noodzakelijk zijn. Een betere transparantie kan worden bereikt door in de jaarverslaggeving een koppeling te leggen tussen de klimaatgerelateerde doelstellingen in het bestuursverslag en de effecten daarvan in de jaarrekening. In ongeveer 60 procent van de onderzochte jaarrekeningen wordt niets vermeld over klimaatgerelateerde risico’s.
Daarentegen wordt in 70 procent van de accountantsverklaringen over 2021 wel aandacht besteed aan klimaatgerelateerde risico’s. In de accountantsverklaringen bij de jaarrekeningen 2020 was dat nog maar 2 procent.
Ook is onderzoek gedaan naar de huidige rapportage van niet-financiële informatie door Nederlandse beursfondsen. Ondernemingen brengen een scala van rapporten uit om belanghebbenden te informeren. Soms zijn dat geïntegreerde verslagen (financiële en niet-financiële informatie) en in andere gevallen specifieke themarapporten met alleen niet-financiële informatie. Hierbij worden zowel op aandeelhouders gerichte raamwerken gebruikt, als op bredere stakeholdergroepen gerichte raamwerken. Bij de geïntegreerde verslagen is het in veel gevallen niet duidelijk voor welke groepen van belanghebbenden deze verslagen zijn bedoeld. De CSRD zal in de EU naar verwachting tot meer uniforme informatieverschaffing in één verslag leiden.
De artikelen van Het Jaar 2021 Verslagen staan op de website van het Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie, www.mab-online.nl