De partijen van het IMVO-convenant voor de Voedingsmiddelensector hebben het vijfde en laatste jaar afgerond. In het laatste jaar kwamen collectieve projecten tot stand in de ketens van kurkuma en Arabische gom en werden mogelijke risico’s in diverse ketens in kaart gebracht. Door het geven van trainingen werd opnieuw een groot aantal bedrijven voorbereid op het uitvoeren van due diligence in lijn met toekomstige wetgeving. Internationaal werd het Local Expert Network verder uitgebreid met lokale risicobeoordelingsexperts. Dit alles staat te lezen in de jaarrapportage 2022-2023.

Monitoring

Om de voortgang op het gebied van due diligence te monitoren, is een self-assessment uitgevoerd door de leden van brancheverenigingen KNSV, FNLI en CBL. In het vijfde convenantsjaar hebben 125 bedrijven het self-assessment ingevuld. Dit aantal is lager dan vorig jaar, omdat de monitoringtijd dit jaar korter was door de afronding van het convenant. Voor 16 bedrijven was het de eerste keer dat zij het self-assessment invulden, waarmee het totaal aantal bedrijven dat de afgelopen jaren gebruikmaakte van het self-assessment op 239 uitkomt. De resultaten van de monitoring in 2023 laten interessante ontwikkelingen zien in vergelijking met 2022. Er is een lichte groei te zien op alle onderdelen. Met name voor FNLI en KNSV kan deze groei worden verklaard door de stijging van de scores van het mkb.

Voorbereiding wetgeving

Met maatwerkadvies, stappenplannen, webinars en bijeenkomsten worden bedrijven geholpen bij het uitvoeren van due diligence. Hiermee helpt het convenant hen voor te bereiden op Europese en nationale wetgeving. In het vijfde jaar werd een nieuw instrument ontwikkeld: de risicomatrix. De risicomatrix geeft voor de belangrijkste producten en herkomstlanden van Nederlandse voedingsmiddelenbedrijven aan welke risico’s aan de orde zijn en hoe ernstig die zijn. Ook werden opnieuw due diligence-trainingen georganiseerd waarin de belangrijkste aspecten van IMVO worden uitgelegd. Nieuw dit jaar was de terugkomtraining voor 55 eerdere deelnemers. In deze training werd dieper ingegaan op de toepassing van de OESO-richtlijnen, de prioritering van risico’s, de toegang tot herstel en een betekenisvolle dialoog met belanghebbenden. Een webinar over de consequenties van nieuwe wetgeving op het gebied van ontbossing werd door 140 deelnemers uit de sector gevolgd.

Collectieve projecten

In het vijfde jaar kwam veel samen in een groot aantal collectieve projecten. Hierbij werd veel vooruitgang geboekt. Zo maakten een zoetwarenfabrikant en FNV samen met een lokale partner een risicoanalyse van de productie van Arabische gom in Soedan, met als doel de belangrijkste risico’s te identificeren en aan te pakken. Daarnaast startten specerijenfabrikanten Nedspice en Fuchs Gruppe samen met Woord en Daad en de Indiase partner Job Booster met een project gericht op leefbaar loon voor 400 kurkumaboeren in Andhra Pradesh.

CNV Internationaal en Global March Against Child Labour brachten samen met lokale experts de risico’s bij de productie en verwerking van rijst in Cambodja in kaart. Het rapport identificeert prioritaire risico’s zoals kinderarbeid, dwangarbeid en mensenhandel. De resultaten worden op 10 juli gedeeld met andere bedrijven in de sector via een webinar, in samenwerking met het Sustainable Rice Platform. Verder werd een framework ontwikkeld voor de verduurzaming van de cashew-keten. Het framework kan ook worden gebruikt bij de aanpak van andere risicovolle ketens. Tot slot werden ook binnen het leefbaar loon bananenproject en het tomatenproject dit jaar stappen gezet.

Local Expert Network

Lokale risicoanalyses kunnen worden uitgevoerd dankzij het Local Expert Network, dat in het vierde jaar werd opgericht. Inmiddels zijn 60 mensen opgeleid tot risicobeoordelingsexperts op het gebied van mensenrechten. Het netwerk begon in West-Afrika, Oost-Afrika, Azië en Latijns-Amerika. In 2023 is hier de MENA-regio bijgekomen: het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Op verzoek van de lokale experts zijn twee verdiepende webinars georganiseerd over Europese wetgeving en over betekenisvolle dialoog met stakeholders.

Ewald Wermuth, voorzitter Convenant Voedingsmiddelen: “In het vijfde convenantsjaar kwam heel veel samen. Kennissessies zorgden voor ontmoeting en verbinding, die weer leidden tot concrete projecten. Maar hoeveel er de afgelopen jaren ook is bereikt, er blijft vooral nog heel veel werk te doen. Het glas is halfvol. Het convenant heeft de basis gelegd, waardoor bedrijven on the ground met due diligence aan de slag kunnen. De IMVO-wetgeving zal daarbij een extra stimulans zijn. Een van de belangrijkste lessen die de convenanten hebben opgeleverd, is dat alle partijen een rol te vervullen hebben in de verduurzaming van ketens. Convenantspartijen zijn al in gesprek over een vervolg na 2023. Verduurzamen is samenwerken.”

Het IMVO-convenant Voedingsmiddelen werd op 30 juni 2023 afgerond. De partijen zijn in gesprek over een vervolg na 2023. Op dit moment vindt de eindevaluatie van de afgelopen vijf jaar plaats. De resultaten worden na de zomer gepubliceerd.